O`zbekston respublikasi

6 – MASHG`ULOT
MAVZU: ARTERIAL BOSIMNI TEKSHIRISH USULLARI
Mustaqil tayorlanish uchun savollar: Qon bosimini aniqlash usullari (vositali va vositasiz). Sistolik, diastolik, urtacha va puls bosimlari haqida tushuncha, kattalarda ularning me'eri. Qon bosimi tebranishining sabablari. Qon bosimi doimiyligining ta'minlanishi. Qon bosimning bir meh'erda bo`lishida pressor va depressor reflekslarning roli. Qon bosimining idora etilishida elektrolik, gormonlar va metabolitlarning roli. Tomir tonusining reflektor boshqarilishi. Odamda kapillyaroskopiyaning ahamiyati. MH (minutli hajm). SH (sistolik hajm) va urtacha gemodinamik bosimlarni aniqlash usullari. K.Bernar, Val'ter, Ovsyannikov, Hayubin va boshqalar ishlari.
1 -ISh. Odamda qon bosimini Riva-Rochi va Korotkov usuli bilan aniqlash
Ishning borishi: Riva-Rochi usuli. Tekshiriluvchi stulga monometrga teskariga qarab utiradi va chap kulini stolga kuyadi, manjetka shunday boglanadiki, u elkada tursada to`qimalarni ezmasligi kerak. Bitta kul bilan bilak arteriyasi topiladi, ikkinchisi bilan manjetkaga rezina balon orqali havo yuboriladi. Manjetkadagi bosim kattaligi monometrga qarab qarab bilinadi. Manjetkadagi hosil kilingan mavjud sistolik bosimdan ortikrok bo`lishi kerak, ya'ni puls butunlay yukolishi kerak. So`ng asta-sekin vintli klapanni ochib, manjetkadagi bosimni pasaytira boriladi. Pulsni paydo bo`lishi maksimal bosimga to`gri keladi.
Korotkovning auskultativ usuli. Bunda ham huddi avvalgi usulidek elkaga manjetka boglanadi va havo yuboriladi, farki shuki, bu usulda arteriyaga kulni emas fonendoskop qo`yiladi (tirsak chuqurchasiga).
Manjetkadagi havoni chiqarib yuborila boshlagandan keyin birinchi marta tovushni eshitish maksimal bosimga to`gri keladi, tovushni eshitmasligi - inimal bosimga to`gri keladi. O`lchash 3 marta takrorlanadi va minimali hisobga olinadi.

Natija va rasm.

Xulosa.
2 -ISh. Odam yuragining minutlik va sistolik hajmini aniqlash (Starr bo`yicha).