O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

i 
bostirishga ulgurgan 
Shohrux 
endilikda butun e’tiborini 
Movarounnahrga qaratadi. Chunki u ota yurtidagi hodisalarga loqayd 
qarolmasdi. 
1409-yil 25-aprelda 
u Amudaryodan o'tib, Samarqand 
sari yurish qiladi. Movarounnahrdagi beboshliklarga chek qo‘yib, 
Movarounnahr va Xurosonda o'z hukmronligini o'rnatadi, mamlakatda 
tinchlik va osoyishtalikni ta’minlashga erishadi. Shohrux hukmronligi 
davrida mamlakat 
ikki davlatga 
bo'lingandi. Ulardan biri Amudaryodan 
janubda joylashgan Shohrux boshchiligidagi davlat bo'lib, uning markazi 
Hirot 
shahriedi. Ikkinchisi esa Amudaryodan shimolda Movarounnahr 
va Turkistonda vujudga kelgan Ulug'bek boshchiligidagi davlat bo'lib, 
Samarqand 
uning poytaxti edi.
9.2. ULUG'BEK - MA’RIFATPARVAR DAVLAT ARBOBI
U lu g 'b e k - M o va ro un na h rh ukm do ri.
1409-yili 
Shohrux Samarqand- 
dan Hirotga qaytish oldida 
Mirzo Ulug‘bekni 
Movarounnahr va Tur- 
kistonga hokim etib tayinlaydi. Ulug‘bek garchi Movarounnahr bilan Tur- 
kistonning hoki mi deb e’lon qilinsa-da, aslida, uning hokimiyati dastavval 
faqat 
Samarqand, Buxoro 
va 
Nasaf 
viloyatlari bilangina cheklanardi. 
Chunki Shohrux avvalboshdan 
Farg‘onani 
to 
0 ‘zgangacha Amirak
Ahmadga, Hisori Shodmonni Muhammad Jahongirga 
in’om qilgandi. 
Turkiston Shayx Nuriddin 
tasarrufida edi. 0 ‘sha vaqtda u na Ulug'bek, 
na Shohruxni tan olardi. Shayx Nuriddin Turkiston bilan qanoatlanmaydi. 
1410-yili 
u 
Muhammad Jahongir, 
Yangi va Sayram viloyatlari hokimi 
Amir Abduholiq 
hamda oq o'rdalik xonzodalardan 
Chingiz o‘g ‘lon
bilan ittifoq tuzib temuriylarga qarshi isyon ko'taradi.