O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi

Diskli frezalar
 eng kichik bo’lgan yuzalarni frezalashga mo’ljallangan va 
ular og’ir sharoitda ishlaydi. Diskli frezalar quyidagi turlarga bo’linadi: ikki va 
uch  tomonlama  kesuvchi,  pazlarni  frezalovchi  va  kesib  uzib  oluvchi  (otreznie) 
frezalar. 
 
Diskli  ikki  tomonlama  frezalarda  tish  qirralari  tsilindr  va  bitta  torets 
yuzada  joylashgan  (11.3-
a
  rasm),  uch  tomonlama  frezalar  esa  ikkala  torets 
qismida  joylashgan  (11.3-
b
  rasm).  Ushbu  frezalar  ikkita  yoki  uchta  o’zaro 
perpendikulyar  bo’lgan  yuzalarga  ishlov  berishi  mumkin.  Ularni  toza  ishlov 
berishda  mayda  tishli,  dastlabki  ishlov  berishda  esa  yirik  tishli  qilib 
tayyorlanadi. 
 
11.3-rasm. Diskli frezalarning turlari: 
a 
– ikki tomonlama; 
b 
– uch tomonlama; 
v 
– turli yo’nalishda tishlari  
joylashgan uch tomonlama; 
g 
– pazlarga ishlov beruvchi 
 
Uch  tomonlama  frezalarning  tishlarini  teskari  yo’nalgan  holda 
tayyorlanadi  («Zig  zag»  frezalar),  bu  kesuvchi  qirralarning  toretsi  yuzasida 
musbat  oldingi  burchaklarni 
γ
τ
>0  hosil  qilishga  imkon  beradi  (11.3-
v
  rasm). 

---

177 
 
Ularni  charxlashda  frezaning  kengligi  kamayadi,  shuning  uchun  orasiga 
o’lchamli  halqa  o’rnatilgan  ikkita  alohida  qismdan  yig’ilgan  frezalar 
qo’llaniladi. Yaxlit frezalarni 
d
=63...125 mm diametrli, 
V
=12...60 mm kenglikda 
tayyorlanadi.  Bunda  pichoqlarni  tezkesar  po’latlardan  tayyorlanib  pona 
ko’rinishli pazlarga o’rnatiladi (11.4-
b
 rasm).