O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi


  Zamonaviy  ta‟lim  paradigmalari



Download 2,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet109/456
Sana03.01.2022
Hajmi2,77 Mb.
#316668
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   456
Bog'liq
2 5193060492490314745

3.  Zamonaviy  ta‟lim  paradigmalari.
  Paradigma  (grekcha,  paradeigma)  so‗zining  o‗zi 
keng ma‘noda turmush va fikrlashining biror sohasining fundamental asoslarini aniqlab beruvchi 
o‗ziga xos tuzilishga ega nazariya deb izohlanadi.
 


66 
 
Paradigma 
- aniq vaqt doirasida ilmiy jamoatchilikka muammolarni aniqlash va ularni hal 
etish modeli sifatida taqdim etiladigan barcha ilmiy  yutuqlarga tegishli tadqiqot vazifalarini hal 
etish namunasi sifatida qabul qilingan nazariya.
 
Ta‘limning yangi paradigmasining paydo bo‗lishi faqat ijtimoiy- iqtisodiy o‗zgarishlar 
bilan  bog‗liq  bo‗lmasdan,  u  butun  madaniy  rivojlanish  jarayonida  yuzaga  kelgan.  Uning 
shakllanishida  insonparvarlik  falsafasi  va  psixologiyasi  asosiy  o‗rin  egallaydi.  Mazkur 
konsepsiyaning asosiy nuqtai nazari - har bir alohida inson hayotining o‗ ziga xosligi, har bir 
shaxs  noyob,  individual,  shartsiz  qadriyat  ekanligini  e‘tirof  etish.  Insonparvar  falsafa  va 
psixologiya  o‗z-o‗zini  realizatsiyalash,  o‗z-o‗zini  rivojlantirish  ehtiyojini  insonning  yuksak 
ehtiyoji  deya  e‘tirof  etib,  insonning  o‗z  noyobligini  asrash  va  rivojlantirish,  insonning 
erkinlikka  erishish  mexanizmi  sifatida  individual  shaxsiy  tanlovni  amalga  oshirishni  o‗zida 
namoyon  etish,  qilingan  tanlov  uchun  javobgarlikni  bo‗yniga  olishda  ularni  amalga 
oshirishning  muhim  shartini  ko‗radi.  Shuning  uchun  shaxsning  rivojlanishi  va  insonning 
shakllanishi  boshqalar  bilan  hamjihatlikda,  ishonch,  oshkoralik,  sevgiga  asoslangan 
insonparvar munosabatlarni o‗rnatish jarayonida sodir bo‗ladi.
 
Asosida  ta‘limga  yangicha  yondashuv  yotadigan  g‗oyalarning  rivojlanishida  psixologlar 
ham  muhim  hissa  qo‗shishgan:  yaqin  zonadan  rivojlanish  va  inson  rivojlanishida  birgalikdagi 
faoliyatni roli haqidagi ta‘limot, shaxsning hayotiy faoliyatdagi vazifalari, fikriy soha, insonning 
reflektiv  imkoniyatlarining  rivojlanishi,  o‗quv  faoliyati  jarayonida  uning  psixik  rivojlanish 
qonuniyatlari haqidagi tadqiqotlar, shular jumlasidandir.
 
Zamonaviy  pedagogik  fanlardagi  maqsadiga  (ta‘limiy,  tarbiyaviy),  ta‘limning  bosh 
maqsadi  -  madaniyatga  yondashuvga,  o‗quv-tarbiya  jarayoni  doirasida  hal  etiladigan 
vazifalariga,  pedagog  va  talabalar  orasidagi  o‗zaro  ta‘sir  etish  tavsifiga  ko‗ra  paradigmalar 
farqlanadi.
 
Ta‘limning  keng  tarqalgan  beshta  paradigmasi  mavjud:  an‘anaviy  (bilimga  yo‗naltirilgan 
paradigma);  fenomenologik  (insonparvarlik  paradigmasi);  ratsionalistik  (bixevioristik,  xulq- 
atvorga doir); texnokratik; ezoterik.

Download 2,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   456




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish