O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev


savdosidagi salmog'i, 1998 yil % hisobida



Download 1,2 Mb.
Pdf ko'rish
bet192/202
Sana09.03.2022
Hajmi1,2 Mb.
#487037
1   ...   188   189   190   191   192   193   194   195   ...   202
savdosidagi salmog'i, 1998 yil % hisobida 
 
Tashqi savdo 
aylanmasi 
Shu jumladan 
Eksport 
Import 
MDH davlatlari
96,9 
26,0 
27,8 
Xorijiy davlatlar
73,1 
74,0 
72,2 
 
Kapital eksport qilish, 
ham o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'ladi. Kapital eksporti kredit 
berish yoki chet el korxonalari aksiyalariga maqsaddi qo'yilmalar kabi shakllarda amalga oshirilib, 
kapital chiqarilgan vaqtda eksport qiluvchi mamlakatdan mablag'lar oqimini taqozo qiladi va shu 
orqali tasarrufida bo'lgan resurslar hajmini qisqartiradi. Boshqa tomondan, kapital eksporti chet 
davlatlarning mazkur mamlakatdan bo'lgan qarzlarini ko'paytiradi. U jahon bozoriga tovarlarning 
keyingi eksporti uchun qulay sharoit yaratadi va chet el valutasida foiz yoki divident shaklida 
barqaror daromad olish omili hisoblanadi. 
Import zksportdap farq qilib chet ellik mijozlardan tovarlar /xizmatlar/ sotib olib, 
ularni mamlakatta keltirilgan bildiradi. Tovarlar eksporti va importi summasi tashqi savdo 
oboroti yoki tovar oborotni beradi. Qandaydir mamlakat ishlab chiqaruvchi mamlakatdan 
tovarpi o'z iste'moli uchun emas, balki uchiichi mamlakatta qayta sotish uchun olgan 
taqdirda reeksport ro'y beradi. Reeksport bilan reimport uzviy bog'liq.
Reimport iste'molchi 
mamlakatdan reeksport tovarni sotib olishni bildiradi.
O'zbekistonda tashqi savdo aylanmasi va uning tarkibi quyidagi ma'lumotlar bilan 
xarakterlanadi.
 
 
11-jadval 
O'zbekistonda tashqi savdo aylanmasi va uning tarkibi,
(% hisobida) 1998 y. 
 
Tashqi savdo aylanmasi
100,0 
Eksport
51,8 
Import
48,2 
Eksport — jami
100,0 
Shu jumladan:


Tovarlar
91,2 
Xizmatlar
8,8 
Import — jami:
100,0 
Shu jumladan:
Tovarlar
95,0 
Xizmatlar
5,0 
Xalqaro savdo bir qator o'ziga xos xususiyatlarga ega: 1. Iqtisodiy resurslarning 
harakatchanligi mamlakatlar O'rtasida, mamlakat ichidagiga qaraganda ancha past bo'ladi. Masalan, 
ishchilar mamlakat ichida viloyatdan viloyatga, hududdan hududga erkin o'tishi mumkin. 
Mamlakatlar o'rtasidagi til va Madaniy to'siqlar haqida gapirmaganda ham, immigratsion qonunlar 
ishchi kuchining mamlakatlar o'rtasidagi migratsiyasiga qatgiq cheklashlar qo'yadi. Soliq 
qonunchiligidagi, davlat tomonidan tartibga solishning boshqa tadbirlaridagi farqlar va boshqa qator 
institutsional to'siqlar real kapitalning milliy chegara orqali migratsiyasini cheklaydi. 
2. Har bir mamlakat har xil valutadan foydalanadi. Bu mamlakatlar o'rtasida xalqaro savdoni 
amalga oshirishda muayyan qiyinchiliklar tug'diradi. 
3. Xalqaro savdo siyosiy aralashuv va nazoratga mahkum bo'lib, bu ichki savdoga nisbatan 
qo'llaniladigan tadbirlardan xarakteri va darajasi bo'yicha sezilarli farqlanadi. 
Kiyosiy xarajatlar nazariyasiga ko'ra erkin savdo tufayli, jahon xo'jaligi resurslarni samarali 
joylashtirishga va moddiy farovonlikning yuqori darajasiga erishishi mumkin. 

Download 1,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   188   189   190   191   192   193   194   195   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish