O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti psixologiya va ijtimoiy fanlar fakulteti

Birinchidan, bolani xulqida tajovuzkorlik alomatlari sezilyapti. Tajovuzkor xulqi orqali kattalarni e’tiborini o’ziga qaratyapti. O’z joniga qasd qilib ham kattalardan e’tibor talab qilyapti.
Ikkinchidan, bolada hissiy bog’langanlikning yetishmasligi oqibatida o’zgalarga nisbatan ishonchsizlik, hokimiyat uchun kurash, nazorat bilan bog’liq muammolarni keltirib chiqaryapti.
Maslouning ehtiyojlar nazariyasiga murojat qiladigan bo’lsak, bolaning birinchi navbatda xavfsizlikka bo’lgan ehtiyoji qondirilmagan, kundalik hayotida xavfsizlikni his etmagan. U bir muddat(toki zo’ravonlik aniqlanguncha) qo’rquv va xavotirda yashagan. Bolaning xavfsizlikka bo’lgan ehtiyoji qondirilmasligi oqibatida fiziologik ehtiyoji ham qondirilmagan, vaqtida ovqatlana olmagan. Me’yoriy hordiq chiqara olmagan. Bundan tashqari mansublikka bo’lgan ehtiyoji ham qondirilmagan. Tarbiyachi-ona bolaning kelib chiqishini yuziga solib, shaxsiyatiga tekkan. Bola o’ziga nisbatan ijobiy baho mavjudligini his etmagan.
Kuzatuvdan so’ng bolani holatini baholadim:

1. 
   Bolaningehtiyojlariniqondirilishi.
   

Sog’lig’i: yaxshi, muqaddam jiddiy kasal bo’lmagan.
Hissiy va xulqiy rivojlanishi: biologik ota-onasi vafot etgan. O’zini boshqarish xususiyatiga kelsak, qilma degan ishni qiladi, o’ta qaysar. Yengiltabiatlilikka moyil. Tengdoshlariga xulqiy munosabati tajovuzkor.
Shaxs xususiyatlari: Yaxshi o’qiydi, she’r yozadi. Oilaga mansublik darajasini yaxshi baholaydi.
Oila a’zolari va atrofdagi boshqa odamlar bilan munosabati yaxshi.
Tashqi ko’rinishi va ijtimoiy talablarga moslashuvi:
Bolaning kiyinish uslubi yoshiga, jinsiga mos keladi, ozoda.
Tarbiyachi-onaning talablarini o’z o’rnida, o’z vaqtida bajarmaydi.
O’ziga xizmat ko’rsatish ko’nikmalari: Kiyinish odobi joyida.
Muammolarini mustaqil tarzda hal etolmaydi.
Mustaqil hayot tarzini kechirish ko’nikmalari mavjud emas.
2. Tarbiyachi-onaning bola ehtiyojlarini qondira olish bilan bog’liq imkoniyatlari.
Bola to’g’risidagi asosiy e’tibor, asosiy ehtiyojlarini qondirilishi:
Yashash joyi bor. Shinam va ozoda. Kiyim bilan to’liq ta’minlangan. Vaqti-vaqti bilan tibbiy va stomotologik yordam ko’rsatiladi. Ovqatlanishi me’yoriy emas,ovqatlanishga chiqmasa, tarbiyachi-ona bunga e’tibor bermaydi.
Bolani bexavotirligi/osoyishtaligini ta’minlash:
Bolaga xavf soluvchi omil-oilaviy muhit
Oilaviy munosabatlarning xavotirlilik darajasi-tarbiyachi-ona va bola o’rtasida o’zaro kelishmovchilik
Hissiy iliqlik-hissiy bog’langanlikning yo’q.
Bolaning bilimga bo’lgan qiziqishini qondira oladi va aqliy rivojlanish uchun imkoniyatlar yaratilgan.
Bola xulqini boshqara olmaydi va uning hatti-harakatlarini chegaralay olmaydi.
Oilaviy munosabatlarni bir maromda kechishini ta’minlay olmaydi.