O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi namangan muhandislik-pedagogika instituti

“SAAS TEKSINVEST” МЧЖ нинг молиявий фаолияти натижалари.сўм

“SAAS TEKSINVEST” масъулияти чекланган жамият фаолиятининг иқтисодий самарадорлиги кўрсаткичлари тахлили

Бозор иқтисодиётига ўтиш хўжалик юритишнинг оқилона йўлларини қидириб топишни талаб қилади. Бу эса материаллар ва ҳом ашёни тежаб-тергаб сарфлашни, дастгоҳлар ва ускуналардан яхшироқ фойдаланишни, ходимлар иш унумдорлигини оширишни, маҳсулот бирлигига тўғри келадиган харажатларни пасайтиришни, пировардида, корхона рентабеллилигини ва фойдалилигини оширишни кўзда тутади.
Кўрсатиб ўтилган омилларнинг барчаси ишлаб чиқаришнинг иқтисодий самарадорлигига эришиш тушунчасига бирлашади. Корхона хўжалик фаолиятининг якуний натижаси (фойда)ни унга эришишга сарфланган ресурслар билан таққослаш ишлаб чиқаришнинг самарадорлигини акс эттиради.
Самарадорликнинг таърифи асосида ишлаб чиқариш харажатларининг таркиби ва ҳажми ётади. Харажатлар – бу корхонанинг ишлаб чиқариш ва тижорат фаолиятини амалга оширишда зарур бўлган омиллар (сармоялар, меҳнат ресурслари, табиий ресурслар, тадбиркорлик фаолияти) учун сарф­ланган маблағларнинг пулда акс эттирилишидир. Улар маҳсу­лот таннархи кўрсаткичида намоён бўлиб, барча моддий харажатлар, маҳсулотни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатлари, меҳнатга ҳақ тўлаш харажатларининг пулдаги ифодасидир.
Ишлаб чиқаришнинг барча харажатларини икки гуруҳга: доимий ва ўзгарувчан харажатларга бўлиш мумкин. Доимий харажатларга миқдори ишлаб чиқариш ҳажми ўзгариши билан ҳам ўзгармайдиган харажатлар киради. Улар корхона маҳсулот ишлаб чиқармаган ҳолда ҳам тўланиши керак. Уларга амортизация чегирмалари, бинолар ва ускуналарнинг ижараси, суғурта бадаллари, бошқарув ходимларининг иш ҳақлари ва бошқалар киради.

Инновацион ривожланишни бошқариш самарадорлигини ошириш учун инновацион жараённи қуйидаги изчилликдаги босқичларга ажратиш мақсадга мувофиқ:

• 1. Бозорни ривожлантириш ёки имкониятларни излаш босқичи. Унинг асосий вазифаси бозор эҳтиёжларини ва унда пайдо бўлган янги имкониятларни излаш ҳисобланади ҳамда маркетинг бўлими, корхонанинг тадқиқот бўлими томонидан амалга оширилади.
• 2. Концепцияни ишлаб чиқиш босқичи. Бунда корхонанинг ИТТКИ бўлими, конструкторлик бўлимлари, сифат менежменти хизматлари томонидан аниқланган бозор эҳтиёжларини қондиришга имкон берувчи технологик ечимлар амалга оширилади.
• 3.Танланган лойиҳани амалга ошриш бўйича қарор қабул қилиш босқичи. Корхона раҳбарияти томонидан ички ва ташқи таваккалчиликларни баҳолаш ва ҳисобга олиш амалга оширилади.
• 4. Қарорларни охирига етказиш ва товарни ишлаб чиқиш. Унинг вазифаси: янги товарларни истеъмолчилар учун қулай ва жозибадор қилиш; корхона муҳандислари ва технологик бўлимлари томонидан амалга оширилади.
• 5. Ижро босқичи товарни яратиш ва уни истеъмолчига етказиб бериш билан ифодаланади. Бу босқич ишлаб чиқариш ва сотув бўлимлари томонидан амалга оширилади.