O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti pedagogika fakulteti

Sayyoh 
Masofa 
Tezlik 
Vaqt 
I 
4 x 3 
4 
3 
II 
X x 3 
X 
3 
4 ∙ 3 + x ∙ 3 = 27 
12 + x ∙ 3 =27 
x ∙ 3 = 27 – 12 
x ∙ 3 = 15 
x = 5 
Shuningdek, tasvirlangan masalaning 7-modelini ham yaratish mumkin. Bu 
modelda tezlik ( to‘g‘ri to‘rtburchakning bo‘yi ) , vaqt ( to‘g‘ri to‘rtburchakning 
eni ), masofa ( to‘g‘ri to‘rtburchakning yuzi ) kattaliklarining o‘zaro bog‘lanishi va 
vaziyatlar miqdori ( to‘g‘ri to‘rtburchakning ko‘rinishi va ularning soni ) 
ko‘rsatmali, ya‘ni moddiylashgan holda tasvirlangan. 
3 3 
4 x 
Ko‘rinib turibdiki, berilgan matnli masalani yechish uchun har biri o‘z 
afzalliklariga ega bo‘lgan har xil modellar yaratishga to‘g‘ri keladi. Muammoli
vazifalardan biri bo‘lib xizmat qiladi.
4444444444444
44444 

---

Model asosida 3-sinf (2012) matematika darsligidagi quyidagi masalalarni 
ko‘raylik.
7-masala.
Bog‘dagi uch tup daraxtdan 48 kg olxo‘ri terib olindi. Birinchi 
daraxtdan 12 kg, ikkinchisidan 24 kg olxo‘ri olingan bo‘lsa, uchinchi daraxtdan 
necha kilogram olxo‘ri terib olingan?