O’zbеkistоn rеspublikasi хalq ta’limi vazirligi jizzaх davlat pеdagоgika instituti



Download 4,4 Mb.
bet267/418
Sana21.07.2021
Hajmi4,4 Mb.
#125570
1   ...   263   264   265   266   267   268   269   270   ...   418
Bog'liq
IJTIMOIY-FALSAFA

To‘rtinchi bosqich 1985 yilda boshlanib, 1991 yilgacha davom etdi. Bu davrda “qayta qurish” orqali “sotsializmni yangilash” g‘oyasi ostida fuqarolik ittifoqlarining rivojlangan modelini qurishga harakat qilingan. Lekin, vaziyat kommunistik rejim nazoratidan chiqib ketdi. Bu, birinchidan “jarayonning borishi”ga umumiy Kreml kayfiyatini va mamlakatda umumiy boshqaruvsizlikni aks ettirdi, ikkinchidan, jamoatchilik birlashmalari faoliyatining huquqiy mexanizmlari yo‘qligi va uchinchidan, bunday birlashmalarni moliyaviy ta’minlash imkoniyatining yo‘qligi edi.

Ammo shu davrda O‘zbekistonda mamlakatning oliy rahbariyati boshchiligidagi sog‘lom kuchlar davlat mustaqilligiga erishishda tom ma’nodagi jamoatchilik birlashmalarining rolini inobatga olgan holda, ularning rivojlanishiga zamin hozirladi. SHunday qilib, Prezident I.Karimov tashabbusiga ko‘ra, hali 1991 yilning yozidanoq, jamiyatda ayollar roli va ayniqsa mamlakatda demografik vaziyatning xususiyatlarini inobatga olgan holda, O‘zbekiston xotin-qizlar Qo‘mitasi qayta tiklandi. 1995 yilning martidan jamoatchilik-davlat maqomini olgan bu yagona tashkilot o‘z strukturasida vertikal ierarxiya tizimiga ega bo‘ldi. O‘zbekistondagi NNTlari taraqqiyotining beshinchi bosqichi 1991 yilning sentyabridan boshlanib, 1996 yilgacha, ya’ni ijtimoiy-siyosiy va ijtimoiy-iqtisodiy hayotning hamma jabhalarida liberalizatsiya jarayoni boshlangunga qadar davom etdi. Uning asosiy xususiyatlari: birinchidan – jamoatchilik birlashmalarining mazmun va funksiyalarining o‘zgarishi; ikkinchidan – sovet strukturalarining demokratik strukturalarga oddiy transformatsiyasini tugatilishi (KPni XDPga, YOshlar Ittifoqini «Kamolot» jamg‘armasiga va hokazo); uchinchidan – ba’zi bir sobiq sovet strukturalarini shunchaki yo‘qolib ketishi.

1996 yildan boshlangan oltinchi bosqich bilan amaldagi jamoatchilik birlashmalari mustahkamlandi va mustaqillik, demokratiya, huquqiy davlat va fuqarolik jamiyati ruhiga mos yangi tashabbuskor ittifoqlar yaratila boshlandi.

O‘zbekistonda vazifa va funksiyalariga ko‘ra bir-biridan farqlanuvchi, ishtirokchilar ommaviyligiga va moddiy-texnika imkoniyatlariga qarab quyidagi tashkilotlarni NNT toifasiga kiritish mumkin:



  • jamoat birlashmalari;

  • ijtimoiy fondlar;

  • assotsiatsiyalar;

  • o‘z-o‘zini boshqarish organlari.

1995 yilda kiritilgan O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksiga muvofiq, iste’molchi kooperativlar shaklidagi yuridik shaxslar ham notijorat tashkilotlariga kiradi.

Umume’tirof etilgan tasnifga ko‘ra, O‘zbekistondagi nodavlat notijorat tashkilotlari quyidagi guruhlarni o‘z ichiga oladi:



Birinchi guruh - aholining muayyan yirik toifalarining ijtimoiy manfaatlariga xizmat ko‘rsatishga ixtisoslashgan umummilliy strukturalar (“Mahalla” Fondi, xotin-qizlar qo‘mitasi, nogironlar Assotsiatsiyasi, “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakati, “Nuroniy” foxriylar Fondi va boshqalar).

Ikkinchi guruh - ekologiya, madaniyat va salomatlikka ixtisoslashgan milliy-xalqaro fondlar (“EKOSAN” Fondi, “Oltin meros” Fondi, “Sog‘lom avlod uchun” Fondi, Amir Temur madaniy-tarixiy Fondi, Ommaviy axborot vositalarini demokratlashtirish Fondi, Orolni qutqarish Fondi, Markaziy Osiyo mamlakatlarining fan va madaniyat xodimlari Fondi va boshqalar).

Uchinchi guruh - professional manfaatlarga oid ijtimoiy muassasalar, ulardan eng ko‘zga ko‘ringanlari quyidagilar: “Ijtimoiy fikr” Markazi, “Ma’naviyat va ma’rifat” jamoatchilik markazi, jurnalistlarni qayta tayyorlash Xalqaro markazi va boshqalar.


Download 4,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   263   264   265   266   267   268   269   270   ...   418




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish