O`rta osiyoning aloxida muxofaza qilinadigan xududlari

Buxoro  jayron  qo‘riqxonasi.  Jayron  O‘rta  Osiyo  va  Janubiy  Qozog‘iston  cho‘llarida 

yashaydigan  hayvon  turlaridan

  bo‘lib,  O‘rta  Osiyo  cho‘llari  va  Sharqiy  Zakavkazeda 

keng  tarqalgan.  Jayronni  qadimdan  qoplon,  it,  burgut,  o‘rgatilgan  gepardlar 

yordamida  ov  qilingan.  Keyingi  o‘n  yillikda  avtomashinalar  bilan  ov  qilish 

natijasida  jayron  soni  keskin  kamayib  ketdi.  Endilikda  jayronni  ovlash  barcha 

ittifoqdosh  respublikalarda  man  qilingan.  Jayron  muhofaza  qilinuvchi  nodir  tur 

sifatida  xalqaro  «Qizil  kitob»larga  kiritilgan.  O‘rta  Osiyo  va  Ozarbayjonda 

jayronni muhofaza qilish uchun maxsus qo‘riqxona va zakazniklar tashkil qilingan. 

Jayronni yarim ochiq sharoitda saqlash, ko‘paytirish maqsadida 1977 yili eng tipik 

cho‘l  landshaftlaridan  iborat  hududida,  Qizilqumning  janubida,  Kogondan 

quyiroqda  Buxoro  pitomnigi  tashkil  etildi.  Qo‘riqxonaning  atrofi  36  kilometr 

uzunlikda  sim  to‘rlar  bilan  o‘ralgan.  Unda  zaruriy  gidromeliorativ  va  biotexnik 

ishlar olib borilgan. 1978 yili may-noyabr oylarida 19 urg‘ochi va 25 erkak jayron 

olib kelindi.  Hozir ularning soni birmuncha ko‘payib, 300 boshdan oshib ketdi. 5 

ming  600  gektar  yerni  egallagan  bu  maydonda  jayronlarning  yashashi  uchun 

barcha  shart-sharoitlar  yaratilgan.  Bu  qo‘riqxona  O‘rta  Osiyoda  birinchi  bo‘lib 

tashkil etilgan. Bu qo‘riqxonaga jayronlarni va 

kamayib ketayotgan boshqa hayvonlarni 

ko‘paytirish  vazifasi  yuklatilgan.  Hozirgi  vaqtda  bu  yerda  Prejevalskiy  otlari  ham 

ko‘paytirilmoqda. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---