„O‘qituvchi nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020

13.6-mashq.
 
Тestlarni yeching. Javobingizni izohlang.
1. 
Qaysi qatordagi gapda paronimlarning qo‘llanishi bilan bog‘liq 
xato mavjud va mazkur gap qaysi nutq uslubiga xos?
A) Ot chopsa, gumburlar tog‘ning darasi.
B) Majlisda kamchiliklar birma-bir sanalib, ularni tezda bartaraf etish 
kerakligi qayt etilsin.
C) Butun qishloq ahli hasharga chiqib, jonbozlik ko‘rsatdi.
D) Yaxshiga yondash, yomondan qoch, bolaginam.
2. 
Nuqtalar o‘rniga zarur so‘zni tanlab qo‘ying:
Yaxshi odamlar tez 
kasalga chalinadi, yomon odamlarga, aksincha, … ham urmaydi.
(
O‘. Umar - 
bekov
)
A) qora–qaro; B) bola–balo; C) davo–da’vo; D) bod–bad.
13.7-mashq.
She’riy parchalarni o‘qing. Ulardagi paronim so‘zlar ifo-
dalagan ma’nolar va vazifalarni tushuntiring.
1. Ishimda unum yo‘q, Aytishga unim yo‘q. 
2. Adl bo‘lsang, adil qomatim dol bo‘lmas. 
3. Abrash otni avrash kerak, o‘g‘lonim.
4. Otajonlar ishlab hech tolmasin, 
Otalini otaliqqa kuni qolmasin. 
5. Onajon, og‘zingiz oshga tekkanda tishingiz sinmish,
Bu kun g‘am lashkari manim ko‘ksima xanjarin sunmish.
Tomirda qonlarim to‘nmish, tilim lol, ko‘zlarim tinmish.
E voh, ne ko‘rgilik kun bu, uzun kunmish, kunim tunmish.
6. Quyonning qavmi tovushqon, sug‘urga yumron tug‘ishqon,
Tulkiman tozi quvushqon, tishlari takir-takirlab.
(
H. Husan
)
Мustahkamlash uchun savol va topshiriqlar
1. Nima uchun paronim so‘zlarni farqlay olish barcha nutq uslublari uchun 
o‘ta muhim sanaladi?
http://eduportal.uz

---

69
2. Teleko‘rsatuvlar va radioeshittirishlarda paronimlarni noto‘g‘ri qo‘llash 
bilan bog‘liq holatlarga duch kelganmisiz?
3. Alisher Navoiyning „Nasoyim ul-muhabbat“ asaridan olingan hi-
koyatni o‘qing va u xususida xulosa chiqaring. Matndagi ajratilgan so‘zlarning 
paronimlarini toping.
Ismoil Dabbos dedikim, Haj niyatida safarga chiqib, Sherozga 
yetishdim. Bir masjidga kirdim. U yerda shayx Mo‘minni ko‘rdimki, 
o‘tirib xirqasiga yamoq solardi. Salom qildim. Mendan so‘radi:
– Nima niyating bor?
Dedim:
– Haj niyatim bor.
Dedi:
– Onang bormi?
Dedim:
– Bor.
Dedi:
– Bor, qaytib onang xizmatiga bor!
Bu so‘z menga