|
1. Tayyorlov-muassasaga kirishlarida tanishish bolalar, bola hayoti muhitining omillari, aloqalar o’rnatish, ijtimoiy tashhizi, shaxsning pedagogik imkoniyatlari bilan tanishish, shahar (tuman) muassasalari bilan aloqalar o’rnatiladi, bolalar kartatekasi tuziladi, ishning qisqacha taxlili beriladi.
Tadqiqot usullari
Psixologik test o’tkazish:
a) “maktab ta’limiga ko’nikish” anketasi
b) ruhiy sholatlarning tashhiz qilinishi
v) bolaning muhitga ko’nikishiga muassasa ta’sirini aniqlash maqsadida kuzatuv olib borish, intervyu olish
Anketa so’rovnovnomasi o’tkazish:
a) insho-bolaning ijodiy qiziqishini aniqlash uchun (adabiyot o’qituvchisi o’tkazadi)
b) qizishlarini so’rab bilish
v) kasbiy qiziqish bo’yicha anketa
2. Tashkiliy-muammolarni tasniflash, ularni tahlil qilish. ijtimoiy pedagog o’z faoliyatining ustuvor yo’nalishlarini, ijtimoiy ijod shakllarini aniqlaydi, ishda ijtimoiy institutlarni (oila, maktab, yoshlar tashkilotlari, sog’lomlashtirish muassasalari, armiya, ijtimoiy xizmatlar) tartibga soladigan ijtimoiy yordamchilar tarkibini tuzadi, ta’lim, sog’liq, dam olish payti muammolari bilan shug’ullanuvchi tashkilot, to’garaklar imkoniyatlarini o’rganadi, ijtimoiy pedagogik tadqiqotlar natijalarini tizimlashtiradi.
3. Bevosita ijtimoiy ish-kuzatuv, g’amxo’rlik, maslahat berish, bola huquqlarini himoya qilishga yordam berish, murakkab vaziyatlarning tahlili.
Ish shakllari:
1. Tarbiyalanuvchisi uchun uslubiy tavsiyalar ishlab chiqish;
2. Bola ijtimoiylashuvi dinamikasini kuzatuv xaritasi orqali kuzatish.
Vositalar-predmetlar, hodisalar, jarayonlar.
Bolalar uyi sharoitlarida ijtimoiy adaptatsiya quyidagilarda namoyon bo’ladi:
-jamoa hayoti normalarini ongli ravishda qabul qilish va bajarish,
-xulq-atvorini o’zi nazorat qilish, salbiy hodisalarga qarshilik ko’rsatish,
-pedagogik ta’sirlarga adekvant munosabatda bo’lish.
ijtimoiy pedagog faoliyatining bu umumiy qoidalari bolalar uyi turi, bolalarning yoshi, ularning tabiiy-ijtimoiypsixologik-pedagogik muammolariga qarab konkretlashadi.
Psixologlar bilan birgalikda ijtimoiy pedagog bitiruvchilarning o’z-o’zini belgilab olishlari (kasb-hunar to’g’risida suhbatlar, korxonalarga ekskursiyalar, professional ta’lim olish to’g’risida suhbatlar), insonning jamiyatdagi turli ijtimoiy rollarini o’zlashtirishlari (vatanparvar, oila a’zosi, jamiyat a’zosi, iste’molchi, professional va boshqa), oila funksiyalari va tuzilishi bilan tanishishlari, adaptiv mexanizmlarning shakllanishi muammolari bilan shug’ullanishadi. Bolalar uyidagi murakkab tarbiyaviy jarayon tarbiyachilardan nafaqat bugungi vazifalarni, balki ham bolaning ham jamoaning rivojlanish tendensiyalarini o’zlashtirishni talab qiladi.
ijtimoiy pedagogning internatdagi faoliyatining asosiy funksional vazifalari:
1. Tarbiyalanuvchilarga nisbatan insoniylik munosabatlarini shakllantirish, pedagogik jarayonda bolalarning huquqlari, manfaatlari, sog’liqlarini himoya qilish va saqlash;
2. Bola shaxsining xavfsizligini ta’minlash va psixologik qulay sharoit yaratish;
3. Tarbiyalanuvchilarning shaxsiy xususiyatlari, ularning hayotiy faoliyatlari, sharoitlarini o’rganish;
4. Bolalar va o’smirlarning qiziqish va ehtiyojlari, muammo va qiyinchiliklari, ularning ijtimoiy xulq-atvori va ijtimoiy adaptatsiyalarida chetga chiqishlarni aniqlash:
5. Ijtimoiylashuv jarayonida tarbiyalanuvchilarni ijtimoiy pedagogik reabilitatsiyasini o’tkazish;
6. Tarbiyalanuvchilar uchun ijtimoiy qadrli faoliyat turlarini tashkil qilish va tartibga solish;
7. ijtimoiy va pedagogik qarovsiz tarbiyalanuvchilarni ijtimoiy pedagogik reabilitatsiyasini o’tkazish;
8. Tarbiyalanuvchi va muassasa, oila a’zolari, ijtimoiy institutlar o’rtasida vositachi bo’lish;
9. Tarbiyalanuvchilarga yordam ko’rsatishda pedagoglar, psixologlar, vasiylar, ota-onalar bilan hamkorlik qilish;
10. ijtimoiy xizmatlar xodimlari bilan birgalikda bitiruvchilarni ishga joylashtirish, ularni yashash joyi, imtiyozlar, nafaqalar bilan ta’minlash yuzasidan hamkorlik qilish.
ijtimoiy pedagog faoliyatining vazifalari:
1. Tarbiyalanuvchilarning ijtimoiy qarovsiz ahvolga tushishlari sabablarini tahlil qilish;
2. Bolalar va o’smirlarga ko’nika olishlari uchun ijtimoiy pedagogik yordam ko’rsatish;
3. Barcha tarbiyalanuvchilarni ularga qiziqishlarini ijtimoiy foydali faoliyatga jalb qilish;
4. Tarbiyalanuvchilarning ijtimoiy maqomini tiklashi uchun pedagogik kollektiv xarakterlarini tartibga solish;
5. Turli soyial institutlar vakillari bilan o’zaro munosabatga kirishganda bolalar huquqlarini himoya qilish.
ijtimoiy pedagog faoliyatining mazmuni.
1. Tarbiyachilarning tavakkal guruhini aniqlash;
2. Bolalarning ruhiy-tibbiy-pedagogik xususiyatlarini o’rganish;
3. Olingan natijalarni tahlil qilish. Bola rivojlanishi dinamikasini kuzatish;
4. Ijtimoiylashuv bilan bog’liq muammolarni yechish uchun individual-korreksion dasturlarni ishlab chiqish;
5. Nazorat tashxisi o’tkazish;
6. Deviant bolalar va o’smirlar bilan ishlash;
7. Nogiron bolalar bilan ishlash;
8. Oilada bolaga konsultatsion yordam ko’rsatish;
9. Bolalar huquqlarini himoya qilish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
