O `zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti Farmatsevtik kimyo kafedrasi dori vositalarining instrumental tahlil usullari fanidan o`quv-uslubiy majmua

SO₂(suvlieritma) + 2N₂OHSO₃^-+H₃O⁺
rH – ko‘rsatkichinianiqlashuchunichkieritmasolinganidishgaindikatorvataqqoslashelektrodlaritushuriladi. IndikatorlielektrodpotensialinitashqieritmadagiSO₂konsentratsiyasibo‘yichaaniqlanadi.
Neytrallanishusulidaindikatorlielektrodlarniqo‘llash.
Eritmalarningph- – ko‘rsatkichinio‘lchashdakislotavaishqorlarnipotensiometriktitrlashdaxingidronli, shishalivasurmaelektrodlaridanfoydalaniladi.
Xingidronlielektrod.
XingidronS₆N₄O₂.S₆N₄(ON)₂ – buxinonvagidroxinonningmolekulyarbirikmasidir.Xingidronelektrodsuvdakameriydiganvasuvgatushirilgandaekvimolekulyarmiqdordaxinonvvvagidroxinongaparchalanganxingidronningishlatilishigaasoslangan. Suvdagieritmadaquyidagimuvozanatbo‘ladi.
S₆N₄O₂ + 2N⁺ + 2e^-S₆N₄(ON)₂
^{xinongidroxinon}
Oksidlanish-qaytarilishsistemasidahosilbo‘lganpotensial

Xinonvagidroxinonkonsentratsiyasitengbo‘lganiuchunshueritmagatushurilganplatinalielektrodpotensialifaqatvodorodionlari (ph-) konsentratsiyasigabog‘liqbo‘ladi.

Kuchlioksidlovchivaqaytaruvchilarishtirokidaxingidronlielektrodlarniishlatibbo‘lmaydi. Ishqoriysharoitdaxingidronosonoksidlanadi, SHuninguchunuph- 0 dan 8 gachabo‘lgansharoitlardaqo‘llanadi.
Shishaelektrod.
Shishaelektrod – diametri 15-20 mm,devorqalinligi 0,05 – 0,1mmbo‘lganshishasharbo‘lib, ph--gasezgirshishadantayyorlangan, qalintrubkagayopishtirilganbo‘ladi.
Sharlitrubka AgCl – eritmasibilanto‘yintirilganvodorodxlorideritmasibilanto‘ldirilganvaichigakumushsimitushurilgan.Eritmadoimiyaktivlanganvodorodionlarinisaqlaydi. Agarionlarnitekshiriluvchieritmagatushurilsashishamembrananiichkivatashqiyuzalariorasidapotensiallarayirmasi₁-₂hosilbo‘ladi.



Bunda va potensiallaritekshiriluvchieritmaph-muxitiningo‘zgarishigabog‘liqemas.
Potensiallarayirmasiningo‘zgarishishishalimembrananingph- -ko‘rsatkichiganisbatansezgirligigabog‘liq.
Ichkitaqqoslovchielektrodlarmembrananingichkivatashqiyuzasiorasidagipotensiallarayirmasinianiqlashgaimkonberadi. Tekshiriluvchimoddapotensiallarinio‘lchashdashishalimembrananingichkiyuzasipotensialidoimiybo‘libqoladi, tashqiyuzapotensialiesatekshiriluvchieritmaningph- – muhitigabog‘liqbo‘ladi.
Membranayuzasikremniykislotasininggidrodlangangelibilanqoplanganbo‘lsa, gelningichkivatashqiqismidadiffuzionpotensialyuzagakeladi.Standartvatekshiriluvchieritmalarningph- - qiymatibirxilbo‘lsa, ichkivatashqiqatlamigelbilanbirxilqoplanganbo‘lsa, diffuzionpotensiallarihamtengbo‘ladi, lekinbelgilarijihatidanqarama-qarshibo‘ladi. Ularningpotensiallariyig‘indisi 0 gatengbo‘ladi.
Realsharoitdapotensiallaryig‘indisi 0 danfarqqiladi- potensialassimetriyasi. SHishalielektrodbilanph- – nianiqo‘lchashgaoksidlovchivaqaytariluvchilarxalaqitqilmaydi. SHishalielektrodyordamidaph- 0 dan 12 –13 gachakislotalivaishqoriyeritmalarbilanishlashmumkin.