O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

4 . 

A m aliy  laboratoriya  tadqiqotlari. 

A m a liy   laboratoriya  ta d - 

qiqotlari  m e h n a t   m a s h g 'u l o ti n in g   sh u n d a y   tu rid irk i,  u n d a   m a k ­

tab   o 'q u v c h i lari  o'qituvchi  rah b arligid a  m ax sus  uskunalar,  a s b o b ­

lar,  a p p a ra tu r a   y o rd a m id a   turli  tadqiqotlar,  tajribalar,  k u z a tish la r 

olib  bo rad ilar,  o i c h a m l a r i n i   a m a lg a   o shiradilar.

262

---

A m a liy   laboratoriya  tad q iq o tin i  faqat  u m u m iy   t a ’lim   fa n la ­

ri  y u z a sid a n g in a   em as,  balki  m e h n a t  t a ’lim i  b o 'y ic h a   o 'tk az ish  

h a m   m aq sad ga  muvofiqdir,  o 'quv  ustaxonalari,  m ax sus  kab inet- 

lar,  laboratoriyalar,  o'quv  tajriba  uchastk alari  va  h o k a z o la r  am aliy  

laboratoriya tadq iq otlari  u c h u n   baza  bo 'lib  x izm a t  qilishi  m u m k in .

A m a liy   labo ratoriya  tad qiqo tlari  o'q uv ch ilarg a  turli  jih o z la r, 

asboblar,  m o s la m a la r   b ila n   ishlay  olish  k o 'n i k m a l a r in i   hosil  q i­

lish  im k o n i n i   beradi:  o'lchovlar,  ku z a tish   n a tija la rin i  ishlab  c h i ­

qish  h a m d a   to'g'ri  ilm iy  xu lo sa la r  c h iq a ris h n i  o 'rgatadi.  M a s a ­

lan,  7-sinfda  « M etallarg a  t e r m ik   ishlov  berish>>  deg an  m av z u n i 

o 'rg a n is h   vaqtida  o 'q u v c h ila r  p o 'l a t n i n g   t e r m ik   ishlov  b e ris h - 

d a n   oldingi  va  keyingi  fiz ik -m e x a n ik   x ossalarini  (turli  asboblar, 

m o s la m a la r   y o r d a m id a   va  c h a rx la s h   vaqtida  c h iq a rg a n   u c h q u n ig a  

qa ra b   p o 'l a t n i n g   qattiqligini,  m u s ta h k a m lig in i,  egiluvchanligini); 

issiqlik  ishlovi  b erish  rejim in i  (isish  d a ra ja s in in g   va  toblovchi 

m u h i m   xususiyatlari  va  h o k a z o la rn i)  tek sh iradilar.

A m a liy   lab o rato riya  tad q iq o ti  laboratoriya jih o z   va  a sbobla rini 

tek sh irila d ig a n   o b y e k tla rn i  o 'q u v c h ila r  u c h u n   to p sh iriq   k a r t o c h -  

ka la rin i  va  hisobo t  sha k lla rin i  tayyorlash  y u z a sid a n   sinc hkovlik 

bila n   ish  olib  b o ris h n i  tala b   qiladi.  A m a liy   lab oratoriya  tadqiqoti 

h a m   frontal,  h a m   zveno,  h a m   y ak k a  u su ld a  o 'tk a z ilis h i,  shu  bi­

lan  birga  u n d a   o'qu v c h ila rg a   yakka  instru k ta j  berish  h a m   ko'zda 

tutilishi  kerak.

A m a liy   labo ratoriya  tad q iq o tla ri  natijalari  j a m o a   ravishda 

m u h o k a m a   q ilinad i  va  s h u n d a n   keyin  o 'q u v c h ila rg a   b a h o la r  

q o 'yad i.  B u n d a   kasb  t a ’lim i  b o 'y ic h a   a m a liy   laboratoriya  t a d ­

qiqoti  t a ’lim in i n g   tash k iliy   shakli  sifatida  q a ra b   chiqiladi.