O ‘ zbek tili

O‘quvchi: Rahmat, ustoz.
O‘qituvchi: Men senga ishonaman, bir kun kelib, albatta, katta olim bo‘lasan. Fa-
qat xalqimizning «Olim bo‘lish oson, odam bo‘lish qiyin», – degan naqlini unutma.
O‘quvchi: Menga bildirgan ishonchingiz, bergan bilimingiz uchun rahmat.
 4-topshiriq. Matnni o‘qing. Mazmunini so‘zlab bering.
Intilganga tole yor
Har bir inson o‘z oldiga aniq maqsad qo‘yishi kerak. Bu maqsad kishi iroda-
sini tarbiyalashga yordam beradi. Sizning o‘z oldingizga qo‘ygan maqsadingiz, 
avvalo, maktabni muvaffaqiyatli tugatishdir. Buning uchun har bir darsga puxta 
57

---

tayyorgarlik  ko‘rishingiz,  fikiringizni  chalg‘itadigan  narsalardan  voz  kecha  oli-
shingiz kerak. Agar shunday qila olsangiz, irodangiz ham mustahkamlanadi, ja-
soratli bo‘lib yetishasiz, maqsadga ham yetasiz. Siz uchun yana bir narsa – o‘z 
qiziqishlaringizni aniqlab olish juda muhim. Bu sizga kelajak yo‘lingizni to‘g‘ri 
tanlab olishingizga yordam beradi. Kimki o‘z sevgan kasbini egallash uchun as-
toydil o‘qib-o‘rgansa, kelajak hayotda o‘z o‘rnini topishi oson bo‘ladi. Demak, 
intilganga tole yor bo‘ladi.
Yuqoridagi  so‘zlarimiz  dalili  sifatida  siz  bilan  o‘z  maqsadlari  sari  olg‘a  in-
tilib  yuqori  cho‘qqilarni  zabt  etgan  O‘zbekiston  Fanlar  Akademiyasi  haqiqiy 
a’zosi (akademigi) geolog olim, davlat va jamoat arbobi Habib Muhamedovich 
Abdullayevning  hayot  yo‘li  bilan  tanishamiz.  Habib  Abdullayev  –  geologiya-
minerologiya fanlari doktori, Abu Rayhon Beruniy nomidagi Davlat mukofoti la-
ureati, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
U 1912-yilning 31-avgustida tug‘ilgan. O‘rta Osiyo Industriya institutining  
konchilik fakultetini tamomlagan. Moskva geologiya-razvedka instituti aspiran-
turasida o‘qigan. Shu institutning foydali qazilmalar kafedrasida assisent, O‘rta 
Osiyo Industrial instituti tog‘ fakultetidagi foydali qazilmalar kafedrasida dot-
sent, shu institutning direktori lavozomlarida ishlagan.
O‘zbekiston Vazirlar kengashi raisining o‘rinbosari, O‘zbekiston fanlar akade-
miyasi prezidenti sifatida faoliyat yuritgan.
Habib Abdullayev endogen ruda hosil bo‘lishi nazariyasi ustida ish olib bor-
di. Olim birinchi bo‘lib O‘rta Osiyoni alohida metologenik zona sifatida ajrat-
di.  Uning  tadqiqotlari  O‘zbekiston  geologiya  fani  rivojiga  ulkan  hissa  bo‘lib 
qo‘shildi. 
Hozirda  ham  ulardan  foydalanib 
kelinmoqda.  Habib  Muhamedovich 
o‘zining  betinim  izlanishlari,  mashaq-
qatli  mehnati,  yuzga  yaqin  shogirdlar-
ning mehribon ustozi sifatida iqtidori va 
mehnati bilan O‘zbekiston ilm-fanining 
rivojiga katta hissa qo‘shgan olimdir.
Bir necha xorijiy geologiya jamiyat-
lari a’zosi H. Abdullayev 1962-yilda va-
fot etdi.
58

---

O‘zbek tili 10-sinf