Neft va gaz1

7.1.2. Absorbsiya jarayonini olib borish usullari
Xalq xo‘jaligining turli tarmoqlarida absorbsiya jarayonini
tashkil etishda quyidagi prinsiðial chizmalar qo‘llaniladi:
— parallel yo‘nalishli;
— qarama-qarshi yo‘nalishli;
— bir pog‘onali, qisman resirkulyatsiyali;
— ko‘p pog‘onali, qisman resirkulyatsiyali.
16- a rasmda parallel yo‘nalishli chizma ko‘rsatilgan. Bunda
gaz oqimi va absorbent parallel (bir xil) yo‘nalishda harakatlanadi.
Absorberga kirishda absorbtiv konsentratsiyasi katta bo‘lgan gaz
faza, absorbtiv konsentratsiyasi past bo‘lgan suyuq faza bilan
to‘qnashuvda bo‘lsa, qurilmadan chiqishda esa absorbtiv
konsentratsiyasi kichik bo‘lgan gaz faza, absorbtiv konsentrat-
siyasi yuqori bo‘lgan suyuqlik bilan o‘zaro ta’sirda bo‘ladi.
16- b rasmda qarama-qarshi yo‘nalishli chizma ko‘rsatilgan.
16- rasm. Absorbsiya chizmalari va jarayonni y-x koordinatalarda tasvirlash:
a – parallel; b – qarama-qarshi; d – absorbent resirkulyatsiyasi bilan;
e – absobtiv resirkulyatsiyasi bilan.

---

65
Ushbu chizmali absorberlarning bir uchida absorbtiv konsen-
tratsiyasi yuqori gaz va suyuqlik to‘qnashuvda bo‘lsa, ikkinchi
uchida esa konsentratsiyalari past fazalar o‘zaro ta’sirda bo‘ladi.
Qarama-qarshi yo‘nalishli chizmalarda parallel yo‘nalishliligiga
qaraganda, absorbentdagi absorbtiv eng yuqori qiymatiga erishsa
bo‘ladi. Lekin jarayonning o‘rtacha harakatga keltiruvchi kuchi
parallel yo‘nalishliligiga nisbatan kam bo‘lgani uchun qarama-
qarshi yo‘nalishli absorberning gabarit o‘lchamlari katta bo‘ladi.