|
O’zbekiston-Albaniya munosabatlari
2017-yilning 7-aprel kuni O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Kamilov Toshkentga MDH TIVKning navbatdagi yig‘ilishida ishtirok etish uchun kelgan Albaniya Respublikasi Tashqi ishlar vaziri Edvard Nalbandyan bilan uchrashdi.
Suhbat chog‘ida O‘zbekiston-Albaniya munosabatlarining hozirgi holati, turli sohalardagi aloqalar, jumladan MDH va boshqa xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar doirasidagi o‘zaro hamkorlikning ustuvor yo‘nalishlari yuzasidan fikr almashildi.
Uchrashuvda O‘zbekiston va Albaniyaning mavjud salohiyatini namoyon qilish nuqtayi-nazaridan savdo-iqtisodiy sohada hamkorlikni rivojlantirishning amaliy masalalariga alohida e’tibor qaratildi.
O'zbekiston-Albaniya munosabatlari bu BMTga a'zo ikki davlat - O'zbekiston Respublikasi va Albaniya Respublikasi o'rtasidagi munosabatlardir. Ikkala mamlakat ham bir-birlarini mustaqil davlatlar va dunyo hamjamiyatining to'laqonli a'zolari sifatida tan olishadi. Mamlakatlar o'rtasida diplomatik aloqalar 1995 yil 27 oktyabrda o'rnatildi (Moskvadagi qo'shma protokol) [1] - SSSR qulaganidan besh yil o'tgach. Ikkala davlat ham SSSR tarkibidagi sobiq ittifoq respublikalari bo'lib, ular 1991 yil ikkinchi yarmida haqiqiy va rasmiy mustaqillikka erishdilar. Ikkala mamlakat ham MDH va boshqa xalqaro tashkilotlarga a'zo.2019 yil iyun oyidan boshlab tomonlar to'g'ridan-to'g'ri bir-birlarining hududlarida o'zlarining elchixonalari yoki boshqa vakolatxonalariga ega emaslar. Albaniya O'zbekiston Respublikasining Moskvadagi (Rossiya) elchixonasining konsullik okrugiga kiritilgan [2].SSSR qulaganidan beri ikki davlat o'rtasida vizasiz rejim mavjud. O‘zbekiston fuqarolari Albaniya hududida 180 kun vizasiz, Albaniya fuqarolari esa 90 kun davomida O‘zbekiston hududida vizasiz qolish huquqiga ega. 2018 yil oxiriga kelib Albaniyaning 1529 fuqarosi O'zbekistonga tashrif buyurdi
O'zbekiston-Albaniya munosabatlari bu BMTga a'zo ikki davlat - O'zbekiston Respublikasi va Albaniya Respublikasi o'rtasidagi munosabatlardir. Ikkala mamlakat ham bir-birlarini mustaqil davlatlar va dunyo hamjamiyatining to'laqonli a'zolari sifatida tan olishadi. Mamlakatlar o'rtasida diplomatik aloqalar 1995 yil 27 oktyabrda o'rnatildi (Moskvadagi qo'shma protokol) [1] - SSSR qulaganidan besh yil o'tgach. Ikkala davlat ham SSSR tarkibidagi sobiq ittifoq respublikalari bo'lib, ular 1991 yil ikkinchi yarmida haqiqiy va rasmiy mustaqillikka erishdilar. Ikkala mamlakat ham MDH va boshqa xalqaro tashkilotlarga a'zo.2019 yil iyun oyidan boshlab tomonlar to'g'ridan-to'g'ri bir-birlarining hududlarida o'zlarining elchixonalari yoki boshqa vakolatxonalariga ega emaslar. Albaniya O'zbekiston Respublikasining Moskvadagi (Rossiya) elchixonasining konsullik okrugiga kiritilgan [2].SSSR qulaganidan beri ikki davlat o'rtasida vizasiz rejim mavjud. O‘zbekiston fuqarolari Albaniya hududida 180 kun vizasiz, Albaniya fuqarolari esa 90 kun davomida O‘zbekiston hududida vizasiz qolish huquqiga ega. 2018 yil oxiriga kelib Albaniyaning 1529 fuqarosi O'zbekistonga tashrif buyurdi
SSSR davrida boshqa respublikalar iqtisodiyoti singari ikki respublika iqtisodiyoti ham yaqin aloqalarda bo'lgan. Respublikalar ham yaqin madaniy-gumanitar aloqalarga ega edilar. O'sha davrda Toshkent va Yerevan o'rtasida muntazam havo qatnovi mavjud edi. Sovet Ittifoqi yillarida bir necha o'n minglab etnik armanlar (asosan Albaniya SSR) respublika iqtisodiyotining turli sohalarida ishlash uchun O'zbekiston SSR ga ko'chib kelgan yoki yuborilgan. 2009 yil holatiga ko'ra O'zbekistonda 70 mingga yaqin etnik armanlar yashaydi [4]. Shunday qilib, O'zbekistonda juda katta arman diasporasi mavjud. O'zbek armanlari asosan Toshkent, Samarqand va Buxoroda hamda O'zbekistonning boshqa yirik shaharlarida yashaydilar. Toshkentda muqaddas Filippinning arman cherkovi, Muqaddas Xudoning onasi arman cherkovi faoliyat ko'rsatmoqda. Albaniya asosan mono-milliy davlat bo'lganligi sababli, mamlakatda deyarli o'zbek diasporasi yo'q.
Hech qachon ikki mamlakat prezidentlari yoki bosh vazirlarining bir-birlariga davlat yoki rasmiy tashriflari bo'lmagan. Ikki mamlakat rasmiylari, prezidentlari, bosh vazirlari va vazirlari asosan turli sammitlar doirasida mamlakatlarga tashrif buyurishdi. 2015 yil fevral oyidan boshlab O'zbekiston va Albaniya o'rtasida beshta shartnoma va ikkita protokol imzolandi [5]. 2014 yil oxirida O'zbekiston va Albaniya o'rtasidagi tovar ayirboshlash hajmi 3,6 million AQSh dollarini tashkil etdi [5], 2016 yil oxirida esa mamlakatlar o'rtasidagi tovar aylanmasi 3,1 million AQSh dollarini tashkil etdi [6]. Albaniya savdo hajmi bo'yicha (Gruziya va Ozarbayjondan keyin) O'zbekiston uchun Zakavkazda uchinchi davlatdir.
http://hozir.org
Do'stlaringiz bilan baham: |
