Muhokama uchun savollar

Arzon pul siyosati

Bozorning past sharoitlari davrida o'tkazildi. Markaziy bank ochiq bozorda davlat qimmatli qog'ozlarini sotib olish, zaxira stavkasini pasaytirish, diskontlash stavkasini pasaytirish orqali pul taklifini oshiradi. Bu foiz stavkasini pasaytiradi, investitsiyalarni ko'paytiradi va ishbilarmonlik faolligini oshiradi.

Qimmat pul siyosati

U Markaziy bank tomonidan birinchi navbatda inflyatsiyaga qarshi siyosat sifatida amalga oshiriladi. Pul massasini kamaytirish uchun pul emissiyasi cheklangan, davlat qimmatli qog'ozlari ochiq bozorda sotiladi, minimal zaxira stavkasi oshiriladi va diskont stavkasi oshiriladi.

Ichki iqtisodiy yo'nalishga ega bo'lgan davlatni tartibga solishning sanab o'tilgan usullari bilan bir qatorda tashqi iqtisodiy tartibga solishning maxsus tadbirlari ham mavjud. Bunga tovarlar, xizmatlar, kapital, nou-xau va menejment xizmatlari eksportini rag'batlantirish choralari kiradi. Bular eksportni kreditlash, chet elga eksport kreditlari va investitsiyalarni kafolatlash, kvotalarni joriy etish va bekor qilish, tashqi savdoda bojlar qiymatini o'zgartirish.

Markaziy bank pul siyosatining birinchi vositasi bu hisob siyosati. Diskont stavkasi (qayta moliyalash stavkasi) - Markaziy bank tomonidan tijorat banklariga beriladigan kredit uchun foiz stavkasi. Foiz stavkasi (diskontlash) siyosati tijorat banklari Markaziy bankdan ma'lum bir garov evaziga qarz olishlari mumkin bo'lgan foiz stavkasi (diskont) miqdorini tartibga solishdan iborat (masalan, o'zlariga tegishli bo'lgan qimmatli qog'ozlar shaklida). Yagona diskont stavkasini tayinlash orqali Markaziy bank shu bilan tijorat banklari diskont stavkasining quyi chegarasini belgilaydi (uning komissiya ulushi Markaziy bankning diskont stavkasidan, qoida tariqasida, 0,5 - 2% ga oshadi).

Shunday qilib, agar iqtisodiy tanazzul bo'lgan bo'lsa va tushkunlik yuzaga kelgan bo'lsa, unda chegirma darajasi kamayadi. Shunday qilib, tijorat banklari qo'shimcha kreditlar sotib olishga va pul massasini ko'paytirishga da'vat etiladi. Bu umumiy xarajatlarni rag'batlantiradi. Aksincha, agar inflyatsiya ko'tarilish tepasida tezlashsa, Markaziy bank chegirmani oshiradi.

So'nggi tadbir, o'z navbatida, 3 ta effekt yaratadi:

1. 
   ba'zi banklar uchun qimmat davlat krediti mavjud bo'lmay qoladi, bu muomaladagi pul massasining o'sish sur'atini pasaytiradi;
   
2. 
   agar tijorat banki hali ham qimmatlashgan kreditni olsa, u holda o'z faoliyati samaradorligini oshirishga, faqat eng samarali loyihalarga qarz berishga majbur bo'ladi;
   
3. 
   tijorat banklari qimmat davlat kreditlarini o'z mijozlarining yelkasiga o'tkazishga intilishadi - kreditlar uchun foiz stavkasi ko'tariladi va tijorat banklari - pulga bo'lgan talabning pasayishi.
   

Qabul qilingan chora-tadbirlarning ijobiy natijasi sifatida inflyatsiya jarayonlarining sekinlashishi, ishlab chiqarish bilan bir qatorda tovar bozorlariga ham salbiy ta'sir ko'rsatdi. Kredit qancha qimmat bo'lsa, sarmoyaga moyillik shuncha past bo'ladi, sarmoyalarni moliyalashtirish shunchalik qiyin bo'lsa, milliy iqtisodiyot shunchalik sust rivojlanadi. Shuning uchun inflyatsiyaga qarshi kurash investitsiya jarayonini bostirishga olib kelmasligi uchun, davlat o'z vaqtida tegishli amortizatorlarni yoqish orqali bunday salbiy ta'sirlarni qoplash to'g'risida oldindan g'amxo'rlik qilishi kerak: daromad solig'i stavkasini pasaytirish, soliq (soliq imtiyozlari) ni to'lash uchun maxsus kredit berish va boshqalar. ...

2.