Mikrofilamentlar


Xivchinlar, kiprikchalar va sentrosomalar



Download 22,15 Kb.
bet3/3
Sana28.02.2022
Hajmi22,15 Kb.
#475572
1   2   3
Bog'liq
SITOSKELET TARKIBI

Xivchinlar, kiprikchalar va sentrosomalar
Mikronaychalar uch ixtisoslashgan eukariot hujayra strukturalari: flagella (xivchinlar), siliya (kiprikchalar) va sentrosomalarning asosiy tarkibiy qismidir. Esingizda boʻlsa, bizning doʻstlarimiz boʻlgan prokariotlar ham harakatlanishda xivchinlardan foydalanadi. Faqat adashtirib yubormang: biz hozir muhokama qiladigan eukariot xivchinlar ham xuddi shu vazifani bajarsa-da, struktura jihatidan farq qiladi.
Xivchinlar (lotincha “flagella”) uzun soch tolasiga oʻxshash boʻlib, hujayra yuzasidan tashqariga chiqib turuvchi sperma kabi butun bir hujayrani harakatlantiruvchi strukturalardir. Agar hujayrada xivchinlar boʻlsa, ularning soni odatda bir yoki bir nechta, xolos. Harakatlantiruvchi kiprikchalar (lotincha “cilia”) xivchinlarga oʻxshab ketadi, ammo ularning uzunligi kaltaroq boʻlib, hujayra yuzasida juda koʻp miqdorda uchraydi. Harakatlantiruvchi kiprikchali hujayra toʻqimalarni hosil qilganida kiprikchalar harakati maʼlum bir moddaning toʻqima yuzasi boʻylab harakatlanishiga yordam beradi. Masalan, tanamizning yuqori nafas olish tizimi hujayralaridagi kiprikchalar chang va zarrachalarni burun boʻshligʻiga chiqarishga yordam beradi.
Uzunligi va soni jihatidan farq qilishiga qaramay, xivchin va harakatlantiruvchi kiprikchalar oʻxshash tuzilishga ega. Koʻpgina xivchin va harakatlantiruvchi kiprikchalarda halqa markazida qoʻshimcha ikkita mikronaychalar bilan bir qatorda 9 juft mikronaychalar aylana boʻlib joylashgan. Ushbu joylashuv 9 + 2 tartibi deb nomlanadi. Siz chap tomonda elektron mikroskopda olingan ikkita xivchinning koʻndalang kesimida 9 + 2 tartibi koʻrsatilgan suratni koʻrishingiz mumkin.
Download 22,15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish