Microsoft Word lexicologiya o'UM. doc

1.1.
 
Фаннинг мақсади ва вазифалари 
Талабаларга инглиз тили луғат бойлигининг структуравий ва системавий 
хусусиятларини, тарраққиёт қонуниятларини, тилнинг бошқа соҳалари ( фонетика, 
грамматика, тил тарихи, стилистика) билан алоқасини , инглиз тилининг 
лексикографиясини ўргатиш

инглиз тили луғат бойлигидаги эскириш ва янгиланиш жараёнларини, бу 
жараёнларда лисоний ва нолисоний (лингвистик ва экстра лингвистик) 
омилларнинг иштирокини ўрганиш;

луғавий бирликларнинг функционал-семантик тавсифини бериш, эскирган, 
янги 
ва 
замонавий 
қатламларини, 
тематик 
гуруҳлари 
ва 
микросистемаларини аниқлаш, лисоний ва услубий хусусиятларини 
ёритиш;

талабаларни лексикага оид назарий билимлар билан қуроллантириш, 
уларда лексик-семантик таҳлил кўникмаларини шакллантириш. 
1.2.
 
Фанни ўзлаштирган талабанинг малакавий даражалари 
Лексикология фанини
ўзлаштирган талаба:

инглиз, она тили ва бошқа ўрганилаётган тиллардаги ўзаро муқобил 
сўзларнинг семантик тузилиши; 

сўз маъносининг тузилишини ўрганишда парадигматик ва синтагматиканинг 
роли ; 

синоним, антоним ва омонимлар муаммолари, ва уларнинг манбаалари, 
таснифи, уларнинг тилнинг бойиши ва ривожланишидаги аҳамияти; 

сўз тузилишини морфемик таҳлил қилиш асослари ва уларнинг сўз ясаш 
таҳлилидан фарқи; 

сўз ясаш усуллари: лексик ном беришда сўз ясашнинг роли ва ўрни, сўз ясаш 
қаторлари занжири, конверсиянинг келиб чиқиши ва асослари; 

---

31 

қўшма сўз ясашнинг ҳар хил турлари, уларнинг кенг тарқалганлиги, қўшма 
сўзларни она тилига таржима қилиш йўллари; 

қисқартма сўзларни ( аббревиация, клиппинглар) таржима қилишдаги 
қийинчиликлар; 

сўз ясашнинг бошқа усуллари: сўз ясаш, кенгайиш, товуш ва урғу кўчиши, 
товушга тақлид қилиш

сўз ва сўз бирикмасининг ўхшашлиги ва фарқи, фразеологик бирикмалар ва 
уларнинг таржима қилиш муаммолари; 

тил луғат таркибининг этимологик жиҳатдан таснифи; инглиз тилида кейин 
пайдо бўлган ва бошқа тиллардан кириб келган сўзлар; хорижий тиллардан 
кириб келган сўзларнинг турлари, ўзлаштирилиши, ассимиляцияси, луғат 
таркибига ва сўз ясаш тизимига таъсирини; 

таржима жараёнида луғат билан ишлаш, сўзнинг изоҳли таҳлилини ўрганиш, 
бошқа луғатлардаги изоҳлар билан қиёслаш кўникмасига эга бўлиши зарур.