Microsoft Word KichikBiznes doc

progressiv  soliq  stavkalari
 
deyiladi. Buni biz O’zbekiston Respublikasi fuqarolari, chet el fuqarolari va 
fuqaroligi  bo’lmaganlardan  olinadigan  daromad  solig’i  stavkasida  yaqqol 
ko’rishimiz mumkin. 
Regressiv  soliq  stavkasi
  usulida  daromad  o’sishi  (oshishi)  bilan 
mahsulot  ishlab  chiqarish  hajmi  ko’payishi  yoki  eksportga  mahsulot  ishlab 
chiqarish  ko’payishi  bilan  soliq  stavkasi  kamayib  boradi.  Demak,  bunday 
korxona  byudjetga  kam  soliq  to’lay  boshlaydi.  Regressiv  soliq  stavkalari 
biror  faoliyat  yoki  sohada  mahsulot  ishlab  chiqarishni  ko’paytirish  yoki  o’z 
foydasidan  biror  turdagi  xarajatni  kamaytirishni  rag’batlantirish  maqsadida 
qo’llaniladi. 
O’zbekiston  Respublikasi    Vazirlar  Mahkamasi  tomonidan  belgilangan 
ayrim mahsulotlar aksiz solig’iga tortiladi. 
Aksiz 
ba’zi  iste’mol  tovarlari  qiymatiga  ustama  qo’yiladigan  egri 
soliqdir.  Yegri  soliq  deb  atalishining  sababi  –  uning  byudjetga  to’lovchilari 
aksiz  osti  tovarlarini  ishlab  chiqarib  sotuvchilardir.  Ammo  haqiqiy  soliq 
to’lovchilar  mahsulot  yetkazuvchilardan  tovarlarni  sotib  oluvchilar,  ya’ni 
iste’molchilardir.  Shuning  uchun  bu  soliq  ba’zi  mamlakatlarda  iste’mol 
solig’i deb ham ataladi. 
Aksiz solig’i stavkasi Vazirlar Mahkamasining qarori bilan tasdiqlanadi. 
Aksiz  solig’i  stavkalarini  O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi 
tomonidan belgilash har yilgi byudjetning asosiy ko’rsatkichlari belgilangan-
da  ko’rsatiladi.  Biroq  yil  davomida  aksiz  stavkalariga  o’zgartirishlar  kiritib 
borilishi mumkin. 
Aksiz solig’i to’lanadigan tovarlarni ishlab chiqaruvchi korxonalar, mulk 
shaklidan  qat’iy  nazar,  shu  tovarlarni  eksportga  chiqarsalar,  aksiz  solig’i 
to’lashdan  ozod  bo’ladilar.  Qizil  Yarimoy  jamiyati  korxonalari  ishlab 
chiqargan  tovarlardan  kelgan  daromadlarini  jamiyatning  Ustavida  ko’zda 
tutilgan  vazifalarni  bajarishga  sarflasa,  u  holda  ular  ham  aksiz  solig’i 
to’lashdan ozod bo’ladi.