Huquqiy tarbiya va qonun ustuvorligi haqida asosiy tushuncha
U m um an olganda, qonun ham m a uchun tengligi bilan ulug‘vordir
va shundagina uning tarbiyaviy ahamiyati katta bo‘ladi. Qonunga barcha
itoat etadi. Davlat har bir fuqarosini himoya etsa, unga huquqiy yordam
bersagina ularxotirjam yashaydilar, unumli mehnat qiladilar. Davlatimizda
qonun ustuvorligining m azm uni, m a’nosi ham ana shundan iboratdir.
Q onun barchaga barobar. Davlatimiz qonunlariga jam i fuqaro yoshi-
dan, m ansabidan, millati, irqi va dinidan qat’i nazar, barcha barobar
bo‘ysunm og‘i shart.
Prezidentim iz 1.A.K arim ov «Bizdan ozod va obod Vatan qolsin»
asarida, «Q onun qog‘ozda qolib ketsa jam iyat aslo ravnaq topm aydi.
178
Qonun am alda b o ‘lishi lozim », deb ta ’kidlab o ‘tadi. Shuning u chun
Prezidentim iz yangi K onstitutsiya haqida fikr yuritib deydi: «Yangi
Konstitutsiyam izning eng m uhim m ohiyati shundan iboratki, unda
«Davlat organlari va m an sab do r shaxslar jam iy at h am da fuqarolar
oldida m as’uldirlar. Y a’ni, fuqarolar m anfaatining ustunligi qonuniy
ravishda m ustahkam langan va kafolatlangan».
Fuqarolar m anfaati va huquqi ustun ravishda kafolatlansa va bunga
amalda aham iyat berilib, uning ijrosi ta ’m inlansa, bu xalq om m asining
jo‘shqin m ehnatini m ustahkam lash ishlarida faolligini to ‘la ta ’m inlaydi.
Biz qurayotgan huquqiy -dem o kratik jam iy atnin g asosiy vazifasi ham
ana shudir. Z o tan , 0 ‘zbekiston m ustaqilligini e ’lon qilib, o ‘zining
ma’naviy qadriyatlarini va aqliy salohiyatini tiklash, iqtisodiy va ijtimoiy
sohalarida tub o ‘zgarishlar, ijtimoiy himoyani ko‘zda tutgan huquqiy-
demokratik davlat poydevorini qurish davriga qadam q o ‘ydi (o ‘sha asar,
15-bet).
Olzbekiston Respublikasining asosiy qomusiy qonunlar majmuasi —
Konstitutsiya bilan yaqindan tanishsak va uni chuqur tahlil qilib ko‘rsak,
unda o ‘tmishda — bobolarim iz yashagan davrlarda shakllangan sharqona
milliy tafakkur, muqaddas islomona qadriyatlar, nasllardan nasllarga meros
bo‘lib kelgan ad olat, haqiqat, im on, e ’tiqod, vijdon, m eh r-o q ib at,
o‘zbekona or-nom us va shu kabi milliy-axloqiy a n ’analarning o ‘z ifodasini
topganiga guvoh b o ‘lamiz, shu bilan birga, jahon davlatlari tajribalaridan
ijodiy foydalanilgandir. Zotan, bu narsa albatta muhimdir. Konstitutsiya va
boshqa qonunlarda nima kafolatlangan b o isa , ular xalqning, shuningdek,
yosh avlodni shu ruhda tarbiyalashga qodirdir. Konstitutsiyaning m a’no
va mazmuni tarbiyaning quyidagi va shu kabi yo‘nalishlarida qo‘llanma
sifatida xizmat qilishi shubhasiz:
- hurfikrlilik;
- milliy iftixor;
- milliy qadriyatlarga hurm at;
- erkinlik va ozodlik;
- insonparvarlik;
- vatanparvarlik;
- birodarlik va hamkorlik;
- ilmga m ehr-m uhabbat;
- iymon va e ’tiqod;
- halollik;
- axloqiy poklik;
- madaniy merosga hurmat;
- adolatparvarlik va odillik;
- mehnatsevarlik;
- baynalminallik;
179
— ijodkorlik va tashabbuskorlik;
— tadbirkorlik va ishbilarmonlik;
— qonunga nisbatan itoatkorlik;
—
mustaqillikni mustahkamlash va rivojlantirish g‘oyalariga sadoqat;
— islom diniga hurmat;
— Prezident va davlatni qadrlash.
Mustaqillik tarbiyasining shu yo‘nalishdagi sohalari — milliy axloq-
odobning tarkibiy qismidir. Shuningdek, ular mustaqillik tarbiyasining
asosini tashkil qiladi. Zikr qilingan pedagogik asoslar xalq xo‘jaligining
barcha sohalarini rivojlantirishda, yosh avlodni tarbiyalashda muhim rol
o ‘ynaydi.
Download Do'stlaringiz bilan baham: |