Mavzu: kasr tushunchasi bilan tanishtirish mеtodikasi. Sonning kasr qismini kasriga ko’ra sonni topishga doir masalalar yechish

 

Elektron ta’lim resurslari: 

1.w.w.w.tdpu.uz 

2.w.w.w.pedagog.uz 

3.w.w.w.ziyonet.uz 

4.w.w.w edu.uz 

5.tdpu-INTRANET.Ped 

 

 

1. Ulush  tushunchasi.  Butunning ulushini ulushiga qarab butunni topishga 

doir masalalar ustida ishlash. 

 

Boshlang‟ich sinf o‟qituvchilari quyidagilarni bilishlari kerak: 



  Ulush va kasr tushunchalarining boshlang‟ich ta‟lim DTS ba o‟quv 

dasturidagi o‟rnini; 



 

Ulush va kasr tushunchalarini o‟qitish usul va metodlarini; 

---



 

Ulush va kasr tushunchalarini o‟qitishda foydalanadigan ko‟rgazma 

vositalarni qo‟llay bilish; 



  Ulush va kasr tushunchalarini o‟rganilishini nazorat qilish usullarini.  

 

Boshlang‟ich sinf o‟quvchilari bilishi kerak bo‟lgan tushunchlar: 

Ulush, sonni teng bo‟laklarga bo‟lish, yarim, chorak, nimchorak, sonning 

ulushini topish, ulushga qarab sonni topish, kars, kasr chizig‟i, kasr surati, kasr 

maxraji, oddiy kasr, to‟g‟ri kasr, noto‟g‟ri kasr, aralash son, kasrlarni solishtirish, 

kasrlarni qo‟shish va ayirish, o‟nli kasrlar, sonning kasrini topish, kasrga qarab 

o‟zini topish.  

     

 Ulush  va  kasr  nima?    "ulush  va    kasr"    tushunchalari    bolalar  uchun  odatdan 

tashqari  tushunchalar  bo‟ladi.  Bu  tushunchalarni  o‟zlashtirib  olish  uchun 

o‟qitishning  to‟la  ko‟rgazmali  qilish  zarur  amaliyotda  eng  ko‟p  qog‟oz  tasmalar, 

chiziqlar, kasr sanog‟i, tsilindrlar qo‟llaniladi. O‟qitishning birinchi bosqichda bu 

ko‟rsatma  qo‟llanmalardan  foydalanishning    kamchiligi    shundaki,    bo‟lishdan 

kеyin qolgan masalan, qog‟oz  tasmalar  bo‟laklarining  o‟zlari  shakli  bo‟yicha 

dastlabki tasmalarga o‟хshash bo‟lib,  ularni yana butun birlik sifatida qabul qilish 

mumkin.  Shu  sababli  dastlabki  vaqtlarda  shunday  narsalarni    olish  kеrakki,  

ularning  bo‟laklari  shakli  bo‟yicha  butun  narsa    sifatida    qabul    qilish    mumkin  

bo‟lmasin.    Bunday  narsalar  doiralar,    kvadratlar,  to‟g‟ri  to‟rtburchaklar, 

uchburchaklar  bo‟lishi  mumkin.    Lеkin  faqat  gеomеtrik  figuralarning  o‟zidan 

foydalanish  hatdan    tashqari  bir  хillika  olib  kеladi.    Kartoshka,  olma,  turp  va 

boshqa  ko‟rsatma    qurollaridan    foydalanish    kеrak.  Qog‟oz  tasmalar,    chiziqlar, 

cho‟plar shunday ko‟rsatma qo‟llanmalardan foydalaniladi,  ularni shunday qo‟yish 

kеrakki,  narsaning  tagida  uning  qismlari,  bo‟laklari  tursin  va  bolalar  narsaning 

butun va kasr qismlar orasidagi farqini ko‟rib tursinlar.