Mavzu: Buyruqlar tizimi arxitekturasini tasniflash, operandlarning turlari va formati, buyruqlarning turlari va formati

Operandni aniqlashning yana bir usuli to’g’ri adreslash. Bevosita adreslashga o’xshab to’g’ri adreslashning cheklanganligi sifatida komandaning faqatgina bitta adresga murojaat qila olishini aytish mumkin. Adres o’zgarmaydi, undagi ma’lumotlar esa o’zgarishi mumkin. To’g’ri adreslashni kompilyatsiya davrida ishlatiladigan, adresi ma’lum global o’zgaruvchilarga nisbatan ishlatiladi. Deyarli barcha dasturlar global o’zgaruvchilar bilan ishlashini e’tiborga oladigan bo’lsak, bu usul ko’p qo’llaniladi.

• Operandni aniqlashning yana bir usuli to’g’ri adreslash. Bevosita adreslashga o’xshab to’g’ri adreslashning cheklanganligi sifatida komandaning faqatgina bitta adresga murojaat qila olishini aytish mumkin. Adres o’zgarmaydi, undagi ma’lumotlar esa o’zgarishi mumkin. To’g’ri adreslashni kompilyatsiya davrida ishlatiladigan, adresi ma’lum global o’zgaruvchilarga nisbatan ishlatiladi. Deyarli barcha dasturlar global o’zgaruvchilar bilan ishlashini e’tiborga oladigan bo’lsak, bu usul ko’p qo’llaniladi.

Registrli adreslash

• Registrli adreslash
• Bu adreslash to’g’ri adreslash bilan o’xshash, faqat bunda xotira yacheykasi o’rniga registr ishlatiladi. Registrlarning juda muhimligi adresi qisqa va tez murojaat qilish mumkinligidir. Shu sababli ham bu uslub ko’pchilik kompyuterlarda keng miqyosda qo’llaniladi. Ko’p kompilyatorlar qaysi o’zgaruvchilarga eng ko’p murojaat qilinishini aniqlash uchun ko’p vaqt sarflashadi (masalan sikl indeksi) va bu o’zgaruvchilarni registrlarga joylaydi.

Bunday adreslash registrli adreslash deyiladi. Yuklab-yozib qo’yish arxitekturasida (mas UltraSparcII) deyarli barcha komandalar ushbu adreslashni qo’llashadi. Faqat operand xotiradan registrga va registrdan xotiraga ko’chirilganda qo’llanilmaydi. Bunday vaziyatda ham bir operand registr vazifasini bajaradi, unga xotiradan so’z uzatiladi yoki undan xotiraga uzatiladi.

Bilvosita registrli adreslash

• Bunday adreslashda aniqlanayotgan operand xotiradan olinadi yoki jo’natiladi, adres esa komandada qat’iy belgilab qo’yilgan emas. Buning o’rniga adres registrda joylashadi. Bunday ishlatilgan adres ko’rsatkich deyiladi. Bu usulning yutug’i shundaki, xotiraga murojaat qilganda komandada to’liq adresni ko’rsatmaslik ham mumkin. Bundan tashqari, bir komandani turli ishlatishda turli xotira so’zlaridan foydalanish mumkin.