Maktabgacha yoshdagi bolalarni jismoniy rivojlantirish -monitoringini olib borish

TALABALAR UCHUN SAVOLLAR

1. 
   Tarbiyachi bolalarni jismoniy tarbiyalash bo`yicha qanday vazifalarni amalga oshiradi?
   
2. 
   Oilada bolalarga jismoniy tarbiya berishning qanday shakllarini bilasiz?\
   

Katta tarbiyachi yirik (8-12 guruhli) bolalar bog’chalarida bolalarning jismoniy tarbiyasi bo`yicha tarbiyachilarning ishiga bevosita metodik rahbarlikni katta tarbiyachilar amalga oshiradi. Tarbiyachilarni malakasini oshirish va ularning ishini nazorat qilishda ko`rsatib o`tilgan tadbirlardan tashqari, u metodika kabinetini zarur adabiyot va hujjatlar; yosh guruhlari bo`yicha jismoniy mashqlarni taqsimlash jadvallari; yillik reja-grafiklar, haftalik rejalar, turli yosh guruhlari bolalari uchun jismoniy tarbiya bo`yicha ishning har xil shakllarining reja-konspektlari; bolalarning jismoniy tayyorgarligini hisobga oladigan jurnallar; jismoniy mashqlar texnikasi va ularni o`tkazish metodikasini rasmlar, suratlar orqali tasvirlaydigan albomlar; ota-onalar uchun materiallar; adabiyot ro`yxati, bolalar kiyimlarining chizmalari, jismoniy rivojlanish, jismoniy tayyorgarlik va boshqalar haqidagi ma’lumotlarni o`zgartirib yozib borishga moslashtirilgan ko`chma burchaklar bilan boyitishga katta e’tibor beradi.
U guruh tarbiyachilarning ishini o`rganadi, rejalashtirish va hisobga olishga doir hujjatlarni tahlil qiladi, shuningdek jismoniy tarbiya mashg’ulotlarida, ertalabki gimnastika foydalaniladigan ish shakllarini kuzatib boradi. Kuzatish jarayonida u tarbiyachilarning tushuntirishlari, ko`rsatmalari, komandalari, buyruqlarini yozib boradi, ular o`tkazgan jismoniy mashqlarning sifatini belgilaydi, dozasini yozib boradi va xronometraj yuritadi. Bundan tashqari, u harakatni bolalar tomonidan sifatli bajarilishi, ularning o`zini his qilishi va xulqini ko`rsatib o`tadi. Bu ma’lumotlardan mashg’ulotlarni tahlil qilish va baholash, shuningdek, aniq tavsiyalarni tuzishda ham foydalaniladi.
Katta tarbiyachi ishdagi ijobiy tajribani o’rganish va uni yoyish ishiga katta e’tibor beradi; ochiq mashg’ulotlar o`tkazish va ularni muhokama qilishni tashkil etadi, tarbiyachilarga o`z ish tajribasini umumlashtirish. Pedagogik o`qishlarga nutqlar tayyorlab, so`zga chiqishga tayyorlanishda yordam beradi.
Katta tarbiyachi muntazam ravishda yangi adabiyotlardan xabardor bo`lib turadi, tuman, shahar metod kabinetlarida, ilmiy muassasalarda o`tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etadi.
Katta tarbiyachi o`zi jismoniy mashqlar bilan doimiy shug’ullanishi, bolalar bog’chasi xodimlariga namuna bo`lishi va zarur bo`lib qolganda ularga yordam berishga tayyor turishi muhimdir.
Tarbiyachi. Bolalar bilan jismoniy tarbiya ishini bevosita tarbiyachi olib boradi. U nazariy va amaliy tayyorgarlikka ega bo`lishi, o`z malakasini muntazam ravishda oshirib borishi lozim. Bolalar bog’chasi oldida turgan jismoniy tarbiya vazifalarini amalga oshirish uchun tarbiyachi dastur mazmuni va talablarini o`rganishi shart, bolalar bilan ishlashning barcha shakllari; jismoniy tarbiya mashg’ulotlari, ertalabki gimnastika, harakatli o`yinlar va boshqalarni savodli o`tkaza bilishi, shuningdek, ishni rejalashtirish va hisobga olish bo`yicha hujjatlarni to`g’ri rasmiylashtira olishi zarur.
Jismoniy mashqlarni o`tkazishda tarbiyachi quyidagilarni harakatlarni to`g’ri va aniq tushuntirish va ko`rsatishni, komanda va farmoyish berishni; ta’limning xilma-xil usullaridan foydalanishni, xatolarning oldini olish va tuzatishni; bolalarga yordam berish va xavfsizlikni ta’minlashni; talabchanlikni bolalarga e’tiborli bo`lishni va g’amxo`rlik ko`rsatishni, pedagogik odobga rioya qilishni bilishi; bolalarning o`zini his qilish (bolaning rangiga, terlashi, nafas olishiga qarab) ni, ularning diqqati (barqarorligi, tarqoqligini, mashg’ulotlarga qiziqish (qiziqishning kamayishi, bir joyda o`tira olmasligi, ortiqcha harakatchanligini) ni; faolligi (faolligini pasayishi, ish-harakatlaridagi passivlik, jismoniy mashqlar bajarishdan bosh tortishi) ni, shuningdek, jismoniy tarbiya mashqlarining bajarilish sifati (uyg’unlik, ritmning buzilishini, harakatlar tezligi va aniqligining pasayishi, qaddi qomati buzilishi va boshqalar) ni kuzatish lozim.
Tarbiyachi bolalarning sog’lig’i va jismoniy rivojlanishidagi o`zgarishlarni payqay bilishi, harakat malakalari va jismoniy sifatlarining rivojlanish darajasini hisobga ola bilishi, shuningdek, bolaning oiladagi yashash sharoitlarini o`rganishi va ulardan jismoniy tarbiyaga doir amaliy ishda foydalana bilishi zarur.
Tarbiyachi bino va uchastkada gigiyenik sharoitlarga rioya qilinishini, jismoniy tarbiya jihozlari, inventarlari, atributlar, o`yinchoqlarining tozaligi va yaxshi saqlanishini kuzatib turishga; ota-onalar va bolalar bilan birgalikda qor uyumlari, tepaliklari, inshootlari (poroxod, ayiq…) vujudga keltirishga, muzli y`llar, sirpanchiqlar yasash, sakrash uchun qumli chuqur, yugurish uchun yo`lkalar va boshqalarni tayyorlashga da’vat etilgandir. Tarbiyachi ota-onalar uchun suhbatlar, maslahatlar, majlislar, ochiq kunlar, mashg’ulotlar tashkil etadi va o`tkazadi, bog’chada ularning navbatchiligini uyushtiradi. Jismoniy tarbiyani to`g’ri tashkil etishda ota-onalarga ko`rsatmali agitatsiya va yordam berish maqsadida tarbiyachi ko`rgazma-burchaklar, stendlar, o`z guruhi bolalarining jismoniy rivojlanishi va jismoniy tayyorgarligi ma’lumotlari yozilgan ko`chma burchaklar, shirmalar tayyorlaydi.
Bolalarga namuna bo`lish va jismoniy mashqlarni to`g’ri ko`rsatish maqsadida tarbiyachi o`zining jismoniy tayyorgarlik darajasini muntazam ravishda umumiy va mustaqil jismoniy tarbiya guruhlarida, sport seksiyalarida oshira borishi, musobaqa va boshqalarda ishtirok etishi lozim.
Enaga jismoniy tarbiya vazifalarini amalga oshirishda tarbiyachiga yordam beradi. U guruh xonasi, jismoniy tarbiya zalining ozodaligi va havosining tozalanib turishiga qarab turadi. Kichik yoshdagi bolalarga jismoniy tarbiya mashg’ulotlari, sayr oldidan kiyinishda yordam beradi. Bundan tashqari, u ovqatlanish, uxlashni tashkil etishda qatnashadi, shuningdek bolalarda shaxsiy va ijtimoiy gigiyena malakalarini mustahkamlashga ko`maklashadi, jismoniy tarbiya inventarlari (to`pni yuvish va boshqalar...) ni toza tutishda ishtirok etadi.
Musiqa rahbari – u tarbiyachi bilan hamkorlikda ishlaydi. Ular jismoniy va musiqa tarbiyasining rejalarini kelishib oladilar, ertalabki gimnastika majmuasini, jismoniy mashqlar bilan o`tkaziladigan bo`sh vaqt va bayramlarning mazmunini, o`tkazish metodikasini muhokama qilib oladilar. Musiqa rahbari ertalabki gimnastika, jismoniy tarbiya mashg’ulotlarida kuy jo`rligini amalga oshiradi, tarbiyachiga harakatli o`yinlar o`tkazish uchun kuylar, qo`shiqlar tanlashga oid maslahat beradi.

Musiqa rahbaridan bolalarning jismoniy tarbiyaga tegishli nazariy va amaliy tayyorgarlikka ega bo`lish, shuningdek, zarur jismoniy tayyorgarlik darajasi bo`lishi ham talab etiladi. Metodist – katta tarbiyachi, metodik ishlarga rahbarlik qiladi.

3.Monitoring tizimini jismoniy rivojlantirish uchun maktabgacha ta'lim muassasasida tashkil etish.
Qurilish doirasida monitoringni yaratish pedagogik jarayoni - Zamonaviy ehtiyojlar maktabgacha ta'lim. Ushbu texnologiyani ishlatishning asosiy usuli sifatida bolalarni tarbiyalash va o'qitishning asosiy usuli - bu "zarar etkazmaydigan!", Ko'p xatolardan qochish uchun eng muhim insoniy tamoyilni to'liq bajarishga imkon beradi pedagogik faoliyat, buni oldindan aytib bering keyingi rivojlanish. Monitoring axloqiy boshqaruv usuli sifatida, chunki u "aybdorlikni qidir", chunki bu muammolarni hal qilishning aniq ko'rinishi orqali va harakatlarning muvaffaqiyatiga ishonch hissini yaratishga yordam beradi. U pedagogik, chunki u asosiy gollarda o'qituvchilar birligidan tahliliy va dizaynerlik faoliyatida ularni tahlil qilish orqali, ularni maktabgacha ta'lim muassasasini rivojlantirishning muhim funktsiyalaridan biri bo'lgan eng muhim vazifalardan biridir. Pedagogik monitoring ta'lim standartlariga qaraganda kuchliroq dori. Bu nafaqat jarayon va dinamikani tezda kuzatishga imkon beradi. o'quv ishlari, ammo iloji bo'lsa, uni o'z vaqtida sozlash salbiy ta'sir Bolaning salomatligi va aqliy rivojlanishi to'g'risida. Texnologiyalarni takomillashtirishdan tashqari, monitoring usulidan foydalanish biz uchun eng qisqa yo'lga yaqinlashishga imkon beradi. Psixologik va pedagogik monitoringning asosiy maqsadi - o'quv va dam olish faoliyatini, shuningdek, maktabgacha ta'lim muassasasi bolalarning sog'lig'i va psixologik farovonligiga yo'l qo'ymaslikning tartibi. Ammo, qo'shimcha ravishda, monitoring sizga eng ko'p aniqlashga imkon beradi samarali texnologiyalar va jismoniy tarbiya usullari sog'lom ish Bolalar bilan. Shu bilan birga, shuni ta'kidlash kerakki, monitoring faqat dinamik maktabgacha ta'lim muassasalarining xususiyatlariga ega bo'lgan institutlarda keltiradi. Ushbu xususiyatlar: yuqori daraja Tashkiliy va pedagogik madaniyat, pedagogik o'zini o'zi boshqarish va ijodiy maydon mavjudligi.
Ahamiyatlilik bu masala natijani taxmin qiladi downs Bola identifikatsiyasida har tomonlama o'zgarishlar sifatida.
Metologik rivojlanishning maqsadi - o'quvchilarning sog'liqni saqlash va jismoniy rivojlanishida monitoringni tashkil etish mexanizmidir.
Vazifalar: Monitoring mazmunini aniqlash jismoniy rivojlanish va bolalarni shudgorda tarbiyalash; Davlat o'qituvchilarining sog'liqni saqlash va jismoniy rivojlanishiga oid o'qituvchilarning professional vakolatiga baho berish mezonlarini aniqlang; Doimda sog'liqni saqlash va jismoniy tarbiya monitoringi texnologiyasini aniqlang.
Bu uslubiy rivojlanish O'quvchilarning sog'liqni saqlash va jismoniy rivojlanishida monitoring mexanizmlari, uni rejalashtirish, uning samaradorligi, takomillashtirish, bu pedagogika fanlari va ilg'or tajribalarining eng muhimi sifatida qarorlar qabul qilish.
Pedagogik monitoring xususiyatlari sifatida boshqarish usuli sifatida Ikki xil nazoratni ajratish odatiy holdir: natijalarni boshqarish va jarayonni boshqarish.
Natijalarni boshqarish sizga amalga oshirilmagan holda rejalashtirilgan narsalarni bilib olishingizga imkon beradi, natijada qanday natijalarga erishildi. Bunday holda, etakchi va o'qituvchilar o'zlarining xatolarini o'rganish tajribaga ega.
Jarayon monitoringi sizga faoliyatdan og'ishlarning o'rnini aniqlash, vaqtinchalik parametrlar to'g'ri aniqlansa, amalda qanday oqilona hisoblanadi.
Natijalarni boshqarish o'rniga, jarayonni boshqarishni tashkil qilish yanada qiyinroq. Shuning uchun amalda, ko'pincha afzal ko'riladi.
Monitoring faoliyatni baholashda aniqlikni aniqlash yo'l sifatida tasvirlanishi mumkin. Mezonlar va ko'rsatkichlarni tanlash asosan xodimlarning malakasini, uning kasbiy darajasi, shuningdek, institutning tashkiliy madaniyatiga, bu jamoaning qobiliyatiga ega bo'lgan eng muhim ko'rsatkich hisoblanadi etarli baho uning faoliyati.

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. “Maktabgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya” Tuzuvchi-mualliflar: T.S.Usmonxo‘jayev, S.T.Islomova. T.: “Ilm Ziyo” nash. 2006.
2. “Maktabgacha yoshdagi bolalarning umumiy va kengaytirilgan jismoniy tarbiyasi”. Tuzuvchi-mualliflar: K.M.Mahkamjonov, M.Sh.Rasuleva va bosh. T.: “Ilm Ziyo” nash. 2006.
3.“Maktabgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya” Tuzuvchi-mualliflar: T.S.Usmonxo‘jayev, S.T.Islomova. T.: “Ilm Ziyo” nash. 2006.
4. “Maktabgacha yoshdagi bolalarning umumiy va kengaytirilgan jismoniy tarbiyasi”. Tuzuvchi-mualliflar: K.M.Mahkamjonov, M.Sh.Rasuleva va bosh. T.: “Ilm Ziyo” nash. 2006.
5..“O‘zbekistonda maktabgacha ta’lim tizimini modernizatsiyalash-yuksak ma’naviyatli kelajak avlodni tarbiyalash negizidir” mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. Toshkent, 2009.
6.“Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabga tayyorlash”(metodik tavsiya). G.Q.Jalolova. Toshkent, 2004.