Laboratoriya jumıs №1

Kletka kul`turaları. Kletka kul`turası adam, haywanlar, quslar ha`m basqa biologiyalıq ob`ektler toqımasınan tayarlanadı. Kletka kul`turasın tayarlaw to`mendegi bir neshe izbe-iz basqıshtan turadı:
- toqımanı alıw, qannan, kereksiz toqımalardan tazalaw ha`m maydalaw.
- tripsin ta`sir ettirip, kletkalardı bir-birinen ajıratıw.
- payda bolg`an bir jınıslı kletkalar suspenziyasın juwıp, tripsinnen tazalaw.
- tayarlang`an kletka kul`turaların sanaw ha`m kletkanın` ma`lim mug`dardag`ı suspenziyasın tayarlaw.
- kletka kul`turaların viruslardı o`siriwde qollanılatug`ın arnawlı shishe probirka, flakon (matraslar)larda, kletkalardın` o`siwin ta`miynlep beretug`ın azıqlı ortalıqlar qosıp saqlanadı.

Kletka kul`turaların alıwda ha`m saqlawda joqarıda keltirilgen azıqlı ortalıqlardan paydalanıladı.

Kletka kul`turalarında bakteriyalardın` basqa mikroflorı o`sip ketpewi ushın qatan` tu`rde aseptik qag`ıydalarg`a a`mel qılıp, arnawlı steril bokslarda jumıs alıp barıladı.
Kletka kul`turaların tayarlaw usılları boyınsha fiksatsiyalang`an toqıma bo`leksheleri kul`turası, bir qabatlı, suspenziyalang`an ha`m organ kul`turaları bar.
1) Bir qabatlı kletka kul`turası - ximiyalıq neytral shiyshe, plastinka laboratoriya ıdısları ju`zesine bir qabat bolıp ( monosloy) birigip alıwshı ha`m ko`beyiwshi kletka kul`turaları. Virusologiya a`meliyatında en` ko`p qollanıladı.
2) Suspenziyalı kletka kul`turası- azıqlı ortlaqtın` ha`mme ko`leminde ko`beyiwshi kletkalar jıyındısı bolıp, olar ha`mme waqıt aylandırıwshı magnit ja`rdeminde aralastırılıp turıladı. Bunday kletka kul`turaları virusologiyalıq a`meliyatında vaktsina preparatların alıwda qollanıladı.
3) Fiksatsiyalang`an toqıma bo`leksheleri kul`turası- maydalang`an toqıma bo`leksheleri tawıq plazmasına salınadı. Plazmada payda bolg`an sho`kpege toqıma bo`leksheleri fiksatsiyalanadı. Onın` u`stine antibiotikler ha`m Xenks eritpesi, embrion ekstraktınan tayarlang`an suyıq suspenziya qosıladı. 1-2 ku`nnen keiyin toqıma bo`leksheleri a`tirapında plazma fibrinlerinen payda bolg`an jan`a kletkalar o`se baslaydı.
4) Organ kul`turası – Birlemshi strukturası o`zgermegen ma`lim organ bo`leksheleri yamasa toqıma. Shegaralang`an halda qollanıladı.

Kletka kul`turası ha`m olardı o`ndirip alıw protsessinde bir qansha onlap generatsiyalar (bir ko`beyiw tsikli) gu`zetiledi. Kletka kul`turalarının` tirishilik iskerligi saqlanıp qalıwshı generatsiya sanlarına qarap bo`linedi: birlemshi kletka kul`turaları, o`ndiriletug`ın ha`m yarım o`ndiriletug`ın.