Kuchimov akmal rabbimovich isroil – falastin munosabatlari tarixidan 1948

Birinchi  bosqich:  1948-yil  15-may  -  1948-yil  11-iyun.  Urushning  birinchi 

bosqichida  harbiy  ustunlik  dastlab  arablarning  tomonida  bo’ldi.  May  oyining 

oxirida  Arab  legioni  Falastinning  markaziy  qismini,  Quddusning  eski  qismini, 

Iyerixon  va  Ramallohni  egalladi.  Iroq  qo’shinlari  Nablus,  Zennin,  Tulqorau, 

misrliklar  esa  Beer-Sheevuni  ishg’ol  qilganlar.  1948-yil  29-mayda  BMT  XK 

Falastindan  Isroilda  olib  borilayotgan  urush  harakatlarini  to’xtatishni  talab  etadi. 

BMT  Xavfsizlik  Kengashining  talabiga  binoan  1948-yil  11-iyunda  urush 

harakatlari  to’xtaydi.  Arab  davlatlari  qo’shinlarini  Falastinga  bostirib  kirishidan 

maqsad  BMTning  181-rezolyutsiyasini  amalga  oshirishga  yo’l  qo’ymaslik  edi. 

Ushbu  maqsad  Falastin  zaminida  yagona  mustaqil  arab  davlati  barpo  ertish 

dasturidan  kelib  chiqqan.  O’sha  yilning  o’zida  BMT  ning  Falastindagi  vakili 

shvetsiyalik  graf  F.Bernadott  vujudga  kelgan  inqirozni  bartaraf  etish  rejasini 

taqdim  etadi.F.Bernadot  rejasi  1948-yil  28-mayida  Qohira,  Tel-Aviv  va  Rodos 

orollarida  e’lon  qilinadi.Bernadott  taklifiga  binoan,  Transiordaniya  va  mandatli 

Falastin  iqtisodiy  ittifoqqa  birlashishi,  unda  Isroil  va  arab  davlatining  manfaati 

markaziy kengash tomonidan himoya qilinishi nazarda tutilgan. Bernadott rejasida 

talaygina  hududiy  o’zgartirishlar  kuzatiladi.  Unga  ko’ra  Negev  sahrosi  va 

Iyerusalim arablar qo’l ostiga o’tishi, Isroil esa G’arbiy Galileya (Iso payg’ambar 

targ’ibot qilgan viloyat) ni egallashi lozim edi.

29

  Bernadott rejasi BMT qaror (181-

rezalyutsiya)lariga, arab yahudiy manfaatlariga zid kelganligi bois rad etiladi.