Klasterlarni shakllantirish: tajribalar, natijalar va innovatsion yondashuvlar

Xulosa: 
Aholiga xizmat ko’rsatish sohalarini takomillashtirish ko’plab ko’rsatkichlarni o’zida 
mujassamlashtirgan murakkab kategoriyadir. Shu jumladan aholiga uy-joy kommunal xizmat 
ko’rsatish sohalari rivojlanishi uchun yangi yondashuvlarni, model va usullarini izlash hamda 
joriy etish lozim. Aholiga uy-joy kommunal xizmat ko’rsatish tashkilotlari bilan yaqin hamkorlik 
asosida ko’p xonadonli uy-joy fondini boshqarish va undan foydalanish tizimini yanada 
takomillashtirish, ko’p xonadonli uylarni saqlash qoidalariga rioya etilishini texnik nazorat qilish 
bo’yicha samarali tizimni shaklllantirish, uy-joy kommunal xizmat ko’rsatish sohasi uchun 
kadrlash tayyorlash bo’yicha takliflar kiritish, zamonaviy axborot- kommunikatsiya 

---

150 
texnologiyalari, dasturiy mahsulotlar, idoraviy axborot tizimlari va ma’lumotlar bazasini joriy 
etish. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
1.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 18 апрелдаги “Уй-жой 
коммунал хизмат кўрсатиш тизимини бошқаришни янада такомиллаштириш чора 
тадбирлари туғрисида”ги фармони. www.prezident.uz. 
2.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 30 апрелдаги “ПФ-6218-
сонли”фармони.//www.lex.uz. 
3.
Рахимов А.Н. Аҳолига хизмат кўрсатиш соҳасининг ривожланишини эконометрик 
моделлаштириш (Қашқадарё вилояти мисолида): иқт. фан. фал. док. дисс. – Т.: ТДИУ, 
2020. –165 б. 
ПАНДЕМИЯДАН КЕЙИНГИ ДАВРДА ТУРИЗМ СОҲАСИНИ КЛАСТЕР 
ЁНДАШУВИ АСОСИДА РИВОЖЛАНТИРИШ
Нарзиев Мирфайз Махмуджонович 
Бухоро давлат университети таянч докторанти 
Туризм сектори пандемиядан энг кўп зарар кўрган иқтисодиётнинг сегментларидан 
бири бўлиб ҳисобланади. Ривожланган давлатларда туризм соҳаси ЯИМнинг 10 
фоизигача ва кичик орол давлатларида унинг ҳиссасига бутун иқтисодиётнинг учдан бир 
қисми тўғри келади. Бир қатор мамлакатларда макроиқтисодий барқарорлик ҳам жиддий 
равишда ушбу соҳанинг ҳолатига боғлиқ бўлиб, халқаро туристик оқим туризм 
соҳасидаги барча экспорт даромадларининг 40%-50%ни ташкил қилади (Греция ва 
Черногория мисолида).
Бутунжаҳон туристик ташкилотининг маълумотларига кўра, 2020 йилда 2019 йилга 
қараганда халқаро сайёҳлик оқими 2-5 баравар камайган. Энг кўп зарар кўрган 
давлатларга Черногория, Хорватия, Кипр, Греция, Австрия ҳисобланиб, бу давлатлардаги 
халқаро туристлар оқими 70%-90%ни ташкил этади. Испания, Италия, Туркия ва 
Болгариянинг туристик сектори ҳам пандемиядан катта зарар кўрган бўлиб, бу 
давлатлардаги ҳалқаро туристлар оқими 50%га яқиндир.
Ривожланган мамлакатларда туризм соҳаси ялпи ички маҳсулотга қўшган 
ҳиссасининг 10%ни, бутун иқтисодиётда банд бўлган аҳолининг ҳам тахминан 10%ни 
ташкил қилади (Жадвал-1).