Karima Qosimova, Safo Matchonov, Xolida G’ulomova, Sharofat Yo’ldosheva, Sharofjon Sariev

1. Tushuntirish xati. 
2. Asosiy qismi. 

---

13 
Tushuntirish xatida ona tili predmetining tutgan o’rni, uning vazifalari 
ko’rsatilib, metodik yo’l-yo’riqlar beriladi. 
Dasturning asosiy qismi quyidagi bo’limlardan tashkil topgan bo’lib, ularda har 
bir sinfda o’quvchilar o’zlashtirishi lozim bo’lgan bilim va ko’nikmalar ko’rsatiladi:
1. Savod o‟rgatish va nutq o‟stirish.
2. Sinfda, sinfdan tashqari o‟qish va nutq o‟stirish.
3. Fonetika, grammatika, imlo va nutq o‟stirish.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 13 maydagi 
“O’zbekiston Respublikasida umumiy o’rta ta’limni tashkil etish to’g’risida”gi 203-
sonli qarorida umumiy o’rta ta’lim ikki bosqichdan iborat qilib belgilandi: 
1. Boshlang’ich ta’lim. 
2. Umumiy o’rta ta’lim. 
Respublikamizda umumiy o’rta ta’limning standarti yaratildi. Unda 
boshlang’ich bosqich va umumiy o’rta ta’lim nihoyasida o’quvchilar egallashi lozim 
bo’lgan bilim, ko’nikma va malakalarning minimal darajasi belgilab berildi.
Hozirda o’quvchilarga bilim berish, bilimlarni oshirishda mustaqil ishlarni 
uyushtirish, bilimlarni hisobga olish kabi metodik tavsiyalar tizimi ishlab 
chiqilmoqda, texnik vositalardan unumli foydalanish, grammatik ta’limiy o’yinlarni 
joriy etish keng tus olmoqda, ta’lim jarayonida test topshiriqlaridan, turli boshqotirma 
va jadvallardan keng foydalangan holda mashg’ulotlar uyushtirilmoqda. 
Yuqoridagilardan ko’rinib turibdiki, ona tili o’quv fani sifatida shakllanib, 
rivojlanishning murakkab yo’lini bosib o’tmoqda. 
Savol va topshiriqlar: 
1. Ona tili o’qitish metodikasining predmeti nimadan iborat? 
2. Metodika fani qanday masalalarni o’rganadi? 
3. Ona tili o’qitish metodikasining asosiy vazifalarini ta’riflab bering. 
4. Boshlang’ich sinflarda ona tili o’qitish metodikasi fanining asosiy bo’limlarini aytib bering. 
5. Ona tili o’qitish metodikasi fanining metodologik asoslarini izohlang. 
6. Ona tili o’qitish metodikasining boshqa fanlar bilan bog’liqligini tushuntiring. 

---

14 
7. Ona tili o’qitish metodikasining o’ziga xos tamoyillari qaysilar? Ularga tavsif bering. 
8. Nazariy metod nima va u qanday hollarda tatbiq etiladi?
9. Empirik metodni tushuntirib bering. 
10. Eksperiment vazifasiga ko’ra qanday hollarda o’tkaziladi? 
11. Ona tilini o’qitish tarixiga tavsif bering. Kamchiliklarning sabablari nimada ekanligini 
ayting. 
12. XX asrning 50-70-yillarida boshlang’ich sinflarda ona tilini o’qitishda qanday ijobiy 
siljishlar bo’ldi? 
13. Boshlang’ich sinflarda ona tili mashg’ulotlarining turi va mazmunini sharhlang. 
14. Boshlang’ich sinf ona tili dasturi tuzilishi va mazmunini tushuntiring. 
15. Boshlang’ich sinflar ona tili davlat ta’lim standarti va dasturiga o’z munosabatingizni 
bildirib taqriz yozing. 
16. «Ona tili 
boshlang’ich sinflarda o’quv predmeti» mavzusida qisqacha ma’ruza 
tayyorlang.