K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va audit o‘quv qo‘llanma toshkent «O‘qituvchi» -2004

Ish haqi bo‘yicha majburiyatlarning sintetik va analitik hisobi. 21- son BHMS ga muvofiq ish haqi bo‘yicha majburiyatlarning sintetik hisobi 6710 “ Xodimlar bilan mehnatga haq to‘lash bo‘yicha hisob-kitoblar” va 6720 “ Deponentlangan ish haqi” schyotlarida yuritiladi. Ushbu passiv schyotlarning qoldiqi kredit tarafida bo‘lib, u korxonaning o‘z xodimlari oldidagi qarzini ko‘rsatadi. Schyotning kredit tarafida ish haqining barcha turlarini hisoblanishi, debet tarafida esa ish haqidan ushlanmalarning barcha turlari, shunigdek ish haqi bo‘yicha qarzning uzilishi quyidagi yozuvlar bilan aks ettiriladi:

Tar-tib	Operatsiyaning mazmuni	Debet	Kredit	Yozuvga asos
raqami		schet	schet	bo‘luvchi hujjat
1.	Ish haqini hisoblanishi:			Hisob-to‘lov
	-Asosiy ishlab chiqarish xodimlariga			qaydnomalari,
	-Yordamchi ishlab chiqarish	2010	6710	Buyruqlar,
	xodimlariga			naryadlar,
	-Umumxo‘jalik ishlari xodimlariga	2310		hisobotlar,
	-Yordamchi xo‘jaliklar xodimlariga			tabel, kasallik
	-Boshqaruv xodimlariga	2510		varaqalari
	-Sotishga doir xodimlarga	2710		va boshqa
	-Kapital qurilishga doir xodimlarga	9420		hujjatlar
	-Asosiy vositalarni tugatish uchun	9410
	-Moddiy yordamlar, hisoblangan
	kompensatsiyalarga	0810
	-Kasal kunlar uchun hisoblangan	9210
	nafaqa summasiga
	-Hisoblangan dividend summasiga	9430
	-Deponentlangan ish haqiga	6520
		8710
		6710	6720

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

162

2.	Ish haqidan ushlanmalar:				Hisob-to‘lov
	-Daromad solig‘i		6710	6410	qaydnomalari,
	-2,5% lik pensiya fondiga ushlanma			6520	buyruqlar, ijro
	-Alimentlar va jarimalar			6890	hujjatlari
	-Olingan avans			4210	va boshqa
	-Kasaba va boshqa uyushmalarga				hujjatlar
	to‘lovlar			6890
	-Jamg‘arma schyotlarga va boshqa
	xizmatlar uchun ushlanmalar			6890
	-Kreditga sotilgan tovarlar	uchun
	ushlanmalar			4710
	-Olingan qarzlar uchun ushlanmalar			4720
	-Kursatilgan zararlar uchun
	ushlanmalar			4730
	-Sotilgan tovarlar uchun ushlanmalar
	-Sotilgan tayyor mahsulotlar uchun			9020
	ushlanmalar
	-Sotilgan boshqa aktivlar uchun			9010
	ushlanmalar			9210-
	-Ko‘rsatilgan xizmatlar, bajarilgan			9220
	ishlar uchun ushlanmalar
	-Xizmat safariga berilgan
	avanslarning ortiqcha summalari			9030
	ushlanganda
	-Boshqa turli maqsadlarda berilgan			4420
	to‘lovlar ushlanganda			4230-
				4290
3.	Ish haqini berilishi		6710-	5010	To‘lov
			6720		qaydnomalari,
					kassa chiqim
					orderlari

Ish haqi bo‘yicha majburiyatlarning analitik hisobi xodimlar bo‘yicha olib boriladi.

8.6. Sug‘urta va byudjetdan tashqari maqsadli fondlarga


ajratmalar bo‘yicha majburiyatlarning hisobi

Korxonalarning sug‘urta va byudjetdan tashqari maqsadli fondlarga ajratmalar bo‘yicha majburiyatlarining hisobi 6510 “Sug‘urta bo‘yicha to‘lovlar” va 6520 “ Davlatning maqsadli fondlariga to‘lovlar” schyotlarida olib boriladi. Ushbu passiv schyotlarning kreditida majburiyatlarning qoldig‘i va hisoblash natijasida ularning ko‘payishi, debetida esa ushbu mablag‘larning maqsadli belgilangan tartiblarga ko‘ra ishlatilishi va tegishli organlarga o‘tqazib berilishi quyidagi yozuvlar bilan aks ettiriladi.

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

163

Tartib	Operatsiyaning mazmuni	Debet schet	Kredit	Yozuvga asos
raqami			schet	bo‘luvchi hujjat
1.	Sug‘urta organlariga hisoblanganda
	va ushlanganda:			Sug‘urta
	-Korxonaning xodimlari va mol-	2010,	6510	shartnomasi,
	mulkini sug‘urtasi uchun	9430		hisob-to‘lov
	-Ish haqidan ushlanganda	6710		qaydnomasi
2.	Pensiya fondiga ajratma va
	ushlanmalar	2010,		Maxsus hisob-
	-Ish haqi fondidan 35% ajratma	2310,		kitoblar
		2510,
		9410,
		9420
	-Ish haqidan 2,5% lik ushlanma	6710
	-Sof tushumdan 0,7% lik ushlanma
	- xizmatlar uchun ushlanmalar	9430
3.	Yo‘l fondiga ajratmalar ( sof			Maxsus hisob-
	tushumdan 1,5 %lik, tovarooborotdan	9430	6520	kitoblar
	1% lik va boshqalar)
4.	Ish bilan fandlik fondiga ish haqi	2010,
	fondidan 1,5% lik ajratma	2310,	6520	Maxsus hisob-
		2510,		kitoblar
		9410,
		9420
		va boshqa
		lar
5.	Kasaba ubshmalar kengashiga ish	2010,
	haqi fondidan 0,7 % lik ajratma	2310,	6520	Maxsus hisob-
		2510,		kitoblar
		9410,
		9420
		va boshqa
		lar
6.	Sug‘urta va maqsadli to‘lovlar
	bo‘yicha majburiyatlarni kamayishi:			Bank hujjatlari,
	-nafaqa uchun ishlatilganda	6520	6710	hisob-to‘lov
	-yo‘qotishlar qoplanganda	6510	1010-	qaydnomalari,
			1090,	dalolatnoma-lar
			2810,	va boshqa
			2910-	hujjatlar
			2990
			va
			boshqa-
			lar
	-o‘tqazilgan avansga		6510-
			6520
	-bankdan o‘tqazilganda		5110

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

164

Sug‘urta va maqsadli fondlarga majburiyatlarning analitik hisobi ushbu

to‘lovlarning turlari bo‘yicha olib boriladi.