«Himoyaga ruxsat etildi» Tabiiy fanlar fakulteti dekani


Kichik tadbirkorlik sub‟ektlari mahsuloti umumiy hajmidagi xususiy



Download 0,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/32
Sana14.01.2022
Hajmi0,73 Mb.
#363865
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   32
Bog'liq
«Himoyaga ruxsat etildi» Tabiiy fanlar fakulteti dekani

Kichik tadbirkorlik sub‟ektlari mahsuloti umumiy hajmidagi xususiy 

tadbirkorlikning ulushi 

№ 

Sohalar 

Kichik 

tadbirkorlik 

sub‟ektlari 

maxsulot i/ch 

hajmi 

(mlrd. so’m)

 

Ulushi 

foizda 

Qishloq, o‘rmon va baliq 



xo‘jaligi 

4844,2 


99,3 

Sanoat  



2669,4 

68,4 


Qurilish  

1458,9 

93,9 


CHakana savdo 

5905,8 

91,2 


Yuk tashish 



(mln. tn)

 

19,7 



94.8 

Jadaval Namangan viloyati statistika boshqarmasi ma‟lumotlari asosida tuzilgan 

 

Jadval  ma‘lumotlaridan  ko‘rinib  turibdiki,  qishloq,  o‗rmon  va  baliq 



xo‗jaliklari  tomonidan  4844,2  mlrd.  so‗mlik  maxsulot  ishlab  chiqarilgan  bo‘lib, 

2016  yilga  nisbatan  o‗sish  sur‘ati  101,2  foizga  (qishloq,  o‗rmon  va  baliq 

xo‗jaliklari  yalpi  mahsulotining  99,3  foizi)  oshgan.  Sanoat  mahsuloti  ishlab 

chiqarish  hajmi  esa    2669,4  mlrd.  so‗mni  tashkil  etgan  holda  (jami  sanoat  ishlab 

chiqarishining  68,4  foizi)  2016yilga  nisbatan  105,5  foizga  o‗sganligini  ko‘rish 

mumkin.  

Bugungi  bunyodkorlik  va  yangilanish  davrida  qurilish  sohasining 

ko‘rsatkichlari  ham  mintaqalar  ishtimoiy  iqtisodiy  taraqqiyotinig  asosiy 

ko‘rsatkichlaridan sanaladi. Bu  borada  viloyatda 2017  yilda 1458,9  mlrd. so‗mlik 



54 

 

qurilish  ishlari  (qurilish  ishlari  umumiy  hajmining  93,9  foizi)  amalga  oshirilgan 



bo‘lib, o‘tgan yilga nisbatan 106,6 foizga ko‗payganligi kuzatiladi.  

Bozor  munosabatlari  sharoitida  oilaning  iqtisodiy  funktsiyalariga  uy 

xo‘jaligi,  iste‘molchi,  ishlab  chiqaruvchi,  ishchi  kuchi  va  investor  sifatiga  qarash 

mumkin.  Oilaning  mazkur  jamiyatdagi  funktsiyalari  ijtimoiy  va  iqtisodiy 

jarayonlarda  qator  muammolarni  hal  qilishga  hamda  malakat  ishlab  chiqarish 

jarayonlarining jadallashuviga xizmat qiladi. 

2012  yil  26-apreldagi  O‘RQ-327  sonli  qarori  bilan  ―Oilaviy  tadbirkorlik 

to‘g‘risida‖gi  Qonuni  qabul  qilingan  bo‘lib,  ushbu  qonun  normalari  bilan 

mamlakatimizda  bozor  munosabatlariga  bosqichma-bosqich   o‘tish  jarayonida 

kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish, aholining kam tahminlangan, 

lekin  iqtisodiy  faol  qatlamini  bu  sohaga  keng  jalb  etish,  ularda  tadbirkorlik 

ko‘nikmalarini  shakllantirish,  ayniqsa,  oilaviy  tadbirkorlikni  qo‘llab-quvvatlash 

orqali yoshlar va ayollar, umuman mehnat bilan band bo‘lmagan aholi qatlami o‘z 

ishini  yo‘lga  qo‘yishi  uchun  qulay  shart-sharoit  yaratilgan.  Oilaviy  tadbirkorlik 

sohasida,  ayniqsa,  qishloq  joylarda  barqaror  yangi  ish  joylarini  tashkil  etish 

hisobiga, hozirgi vaqtda norasmiy sektorda mehnat faoliyatini amalga oshirayotgan 

ishchi  kuchlarini  shu  jumladan  mehnat  shartnomasini  rasmiylashtirmasdan 

tadbirkorlarga  yordam  berayotgan  oila  a‘zolarini  rasmiy  bandlik  sohasiga 

bosqichma-bosqich jalb etilishini ta‘minlaydi. 

Oilaviy tadbirkorlik – kichik tadbirkorlikni tashkil etishning shakllaridan biri 

bo‘lib,  unda  bir  oila  a‘zolari  va  ularning  qarindoshlari  o‘zlariga  tegishli  bo‘lgan 

korxonaning  mulkdori  va  ishchisi  hisoblanadi.  SHuningdek,  oilaviy  tadbirkorlik 

oila  a‘zolari  tomonidan  tavakkal  qilib  va  o‘z  mulkiy  javobgarligi  ostida  daromad 

(foyda) olish maqsadida amalga oshiriladi va o‘z ishtirokchilarining ixtiyoriyligiga 

asoslanadi.  Oilaviy  tadbirkorlik  yuridik  shaxs  tashkil  etgan  yoki  tashkil  etmagan 

holda  amalga  oshirilib  yuridik  shaxs  tashkil  etgan  holda  amalga  oshiriladigan 

oilaviy tadbirkorlikning tashkiliy-huquqiy shakli oilaviy korxona xisoblanadi. 

O‘zbekiston  Respublikasida  tadbirkorlikni  yuritishning  bugungi  xolati, 

mamlakat  iqtisodiy  ko‘rsatkichlarida  kichik  va  xususiy  tadbirkorlikni  yuqoriligini 



55 

 

ko‘rsatadi. Oilaviy tadbirkorlik  mamlakat hayotida ijtimoiy-iqtisodiy va  ma‘naviy 



ahamiyatga  ega  bo‘lishi  mumkin.  Mazkur  xolat,  mamlakatda  bu  soxaga  katta 

e‘tibor qaratilayotganligi bilan birga faoliyatning bunday shakli o‘zbek xalqi uchun 

an‘anaviyligidan  dalolat  beradi.  Qolaversa,  o‘zbek  xalqi  oiladagi  ma‘naviy  va 

moddiy  manfaatdorlik  uyg‘unligi,  oila  a‘zolarining  birday  ma‘sulligi,  oilada  turli 

kasb  va  hunarlarning  avloddan  avlodga   o‘tishi  kabi  azaliy  urf  odatlarga  ega.  Bu 

xolat  oiladagi  ijtimoiy  munosabatlarning  yanada  yaxshilanishiga  olib  kelishi 

natijasida  jamiyat  taraqqiyotining  barqarorligini  hamda  iqtisodiy  rivojlanish 

asosini ta‘minlashga xizmat qiladi. Bugungi kundda putr yetgan yuqoridagi o‘zbek 

oilasiga  mansub  an‘analar  va  fazilatlarni  ya‘ni,  milliy  xunarmandchilik,  savdo  va 

xizmat  ko‘rsatish  sohasidagi  azaliy  urf  odatlar  va  meroslarni  saqlab  qolishda 

oilaviy  tadbirkorlikni  hissasi  katta  hisoblanadi.  Aytish  joizki,  oilaviy  tadbirkorlik 

uchun qulay muhit yaratishdan kam ta‘minlangan oilalar, vaqtincha ishsiz kishilar, 

ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlam vakillari bevosita manfaatdor bo‘ladi.  Yangi ish 

o‘rinlari  yaratilishi  va  aholi  uchun  barqaror  daromad  manbalari  muhim  ahamiyat 

kasb etadi.   

Namangan  viloyatida  faoliyat  ko'rsatayotgan  oilaviy  korxonalarning 

Iqtisodiy  faoliyat  turlari  kesimida  qaralganda  oilaviy  korxonalarning  76,6  foizi 

yoki 127 tasi sanoat, 60,9 foizi yoki 37 tasi yashash va ovqatlanish xizmatlari, 26,1 

foizi yoki 29 tasi savdo, 12,5 foizi yoki 27 tasi qishloq , o'rmon va baliq xo'jaligi, 

-

1.6 fo iz i yoki 3 tasi axborot va aloqa, 2 tasi qurilish, yoki 3 tasi tashish va saqlash 

hamda 12,5 foizi yoki 18 tasi boshqa faoliyat turlari hissasiga to'g'ri kelmoqda (7-

rasm). 


2017  yilda  98  ta  yaangi  tashkil  etilgan  oilaviy  korxonalarning  iqtisodiy 

faoliyat turlari bo‘yicha ko‘radigan bo‘lsak, 58 ta sanoatda, yashash va ovqatlanish 

xizmat-  larida  12  ta,  savdoda  va  qishloq  va  o‘rmon  va  baliq  xo‘jaligida  10  tadan, 

boshqa turlarda 8 ta oilaviy korxonalar tashkil etilgan. Ko‘rinib turibdiki viloyatda 

oilaviy korxonalar asosan sanoat  tarmoqlarida  tashkil etilagan.  Bu  mintaqa  sanoat 

ixtisoslashuvini hamda sanoat koperatsiyasini rivojlanishini keltirib chiqaradi. 




56 

 


Download 0,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish