Fuqarolik qonunchiligi. Tadbirkorlik / Majburiyat huquqi. Majburiyatlarning alohida turlari] 3-kichik bo‘lim

716-modda. Transport vositalarini berish, yuk ortish (tushirish)
Tashuvchi yuk jo‘natuvchiga tegishli yukni tashishga yaroqli shay holdagi transport vositalarini jo‘natuvchidan qabul qilingan talabnoma (buyurtma)da, tashish shartnomasida yoki tashishni tashkil etish to‘g‘risidagi shartnomada belgilangan muddatda yuk ortish uchun berishi shart.
Berilgan transport vositalari tegishli yukni tashishga yaroqsiz bo‘lsa, yuk jo‘natuvchi bunday transportni rad etishga haqli.
Yuk ortish (tushirish) transport tashkiloti yoki jo‘natuvchi (oluvchi) tomonidan tashish shartnomasida nazarda tutilgan tartibda transport ustavlari, kodekslari hamda ularga muvofiq chiqarilgan qoidalarga rioya qilgan holda amalga oshiriladi.
Yuk jo‘natuvchi (oluvchi)ning kuch va vositalari bilan amalga oshiriladigan yuk ortish (tushirish) ishlari tashish shartnomasida nazarda tutilgan muddatlarda, agar bunday muddatlar transport ustavlari va kodekslarida hamda ularga muvofiq chiqarilgan qoidalarda belgilab qo‘yilgan bo‘lmasa, bajarilishi kerak.
717-modda. Yo‘lovchi, bagaj va yukni eltib qo‘yish muddati
Tashuvchi yo‘lovchi, bagaj yoki yukni belgilangan manzilga transport ustavlari, kodekslari yoki shartnomada nazarda tutilgan tartibda belgilangan muddatda, bunday muddat bo‘lmagan taqdirda esa, oqilona muddatda eltib qo‘yishi shart.
718-modda. Tashishdan kelib chiqadigan majburiyatlar bo‘yicha javobgarlik
Tashishdan kelib chiqadigan majburiyatlarni bajarmagan yoki tegishli suratda bajarmagan taqdirda, taraflar ushbu Kodeksda, transport ustavlari va kodekslarida, shuningdek taraflarning kelishuvida belgilangan tarzda javobgar bo‘ladilar.
Transport tashkilotlarining yo‘lovchilar va yuk egalari bilan tashuvchining qonunda belgilab qo‘yilgan javobgarligini cheklash yoki bartaraf etish haqidagi kelishuvlari haqiqiy emas.
LexUZ sharhi
Qarang: sud amaliyoti.
719-modda. Tashuvchining transport vositalarini bermaganlik, jo‘natuvchining esa berilgan transport vositalaridan foydalanmaganlik uchun javobgarligi
Tashuvchi yuk tashish uchun transport vositalarini qabul qilingan talabnoma (buyurtma)ga yoki boshqa tashish shartnomasiga muvofiq bermaganligi uchun, jo‘natuvchi esa yukni taqdim etmaganligi yoki berilgan transport vositalaridan boshqa sabablarga ko‘ra foydalanmaganligi uchun transport ustavlari va kodekslari, shuningdek taraflarning kelishuvlari bilan belgilangan tarzda javobgar bo‘ladilar.
LexUZ sharhi
Qarang: Vazirlar Mahkamasining 2008-yil 23-oktabrdagi 232-son qarori bilan tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi temir yo‘l ustavi”.
Agar transport vositalarini bermaslik yoki o‘z vaqtida bermaslik, yoxud transport vositalaridan foydalanmaslik:
engib bo‘lmas kuch yoki boshqa stixiyali hodisalar, shuningdek harbiy harakatlar tufayli;
muayyan yo‘nalishlarda yuk tashish tegishli transport ustavi yoki kodeksida nazarda tutilgan tartibda to‘xtatib yoki cheklab qo‘yilganligi tufayli yuz bergan bo‘lsa, yuk tashuvchi va yuk jo‘natuvchi javobgarlikdan ozod qilinadi.
LexUZ sharhi
Qarang: sud amaliyoti.