Дала экинларининг асосий зараркунандалари

Кураш чоралари. Пушти ранг қурт тарқалган жойларда ҳозирча унга қарши курашда далаларнинг ҳар гектарига 17 кг ҳисобидан 10 фоизли ДДТ дусти чангланади.
Бу зараркунандага қарши курашда далаларни ўз вақтида ўсимлик қолдиқларидан тозалаш, кузда шудгор қилиш, куз ва қиш фаслларида суғориш, ерни яхшилаб ишлаш, пахта ҳосилини эрта териб олиш, ғўзанинг тез пишадиган навларини эрта муддатларда экиш каби агротехник тадбирлар ниҳоятда муҳимдир.
Пахта йиғиб-териб олингандан ва қайта ишлангандан сўнг пахта тозалаш, мой чиқариш заводлари, пахта ва чигит омборлари синчиклаб тозаланади ҳамда дезинфекция қилинади.
Бу зараркунанда илашиб ўтиши мумкин бўлган юкларни чет мамлакатлардан киргизиш таъқиқланади, зарарланган ва бу жиҳатдан шубҳали бўлган юклар синиль кислота билан вакуум усулда дезинсекция қилинади. Тойлардаги пахта толаси механиқ йўл билан прессларда дезинсекция қилинади.
Пахта ва чигит кимёвий йўл билан дезинсекция қилинишидан ташқари, қуёшда ҳам юқумсизлантирилади, бироқ бу усулда чигит ичидаги қуртлар қирилиб битмай қолиши ҳам мумкин.
Тиканли кўсак қурти
Earias insulana Boisd.
Зарари. Бу зараркунанданинг қуртлари ғўзанинг шона ва кўсакларини нобуд қилади. Шикастланган шоналар ва майда тугунчалар тўкилади. Бу қуртлар поя учларидаги кўртакларни ҳам нобуд қилади, баъзан пояларни кемириб поя ичига кириб олади, бу ҳолда пояларнинг учлари қурийди. Қуртлар кўсак ичидаги чигитларни кемиради, уларнинг чиқитлари билан ифлосланган толалар чирийди. Баъзи мамлакатлар (Миср, Ҳиндистон, Ироқ) да бу зараркунанда ғўза экинларини кўплаб шикастлайди.
Тарқалиши. Шимолий-Шарқий Австралияда, Ҳинд ва Тинч океанларининг оролларида, Ҳинди-Хитой, Ҳиндистон, Покистон, Афғонистон, Эрон, Ироқ, Сурия, Туркияда, Ўрта денгиз соҳили ва оролларида, Жанубий Испания ва Африкада учрайди. Тиканли кўсак қуртнинг шимолий тарқалиш чегараси Туркманистоннинг энг чекка жануби-ғарбий, Арманистон ва Озарбайжоннинг жанубидир. МДҲ ҳудудида бу қурт битта-яримта учраб туради ва иқтисодий жиҳатдан сезиларли зарар етказмайди.
Миср, Эрон ва Ироқда бу қурт баъзи йиллари ғўза экинларининг анча қисмини (барча кўсакларнинг 70 фоизчасини) шикастлайди.