Barno turdixodjaevna xalmatova, maktuba xabibullaevna mirraximova

17.1. Yumshоq to’qimа jаrоhаtlаrida hamshiralik jarayoni Kefalogematoma - mexanik zararlanish bo’lib, bosh miyasuyagi, suyak usti pardasiga qon quyulishi bilan ta'riflanadi. Kefalogematoma tug’ruqdan keyin birnecha soat o’tib yuzaga keladi. Kefalogematoma joylashgan sohada terida o’zgarishlar sezilmaydi, faqat petexiyalarni ko’rishimiz mumkin. O’sma dastlab tekis ko’rinishga ega bo’lib, pulsasiya bo’lmaydi, og‘riqsiz, sekin palpasiya qilinganda flyuktuasiya seziladi. Dastlabki kunlarda kefalogematoma kattalashib, 2-3-chi haftasiga kelib kichraya boshlaydi. Kefalogematomaning havfli oqibatlariga: yiringlash, bujmayish, suyak plastinkasining yemirilishi, giperbilirubinemiya kiradi. Kefalogematoma ko’pincha bosh miya suyagining yorilishi yoki sinishi bilan birga kechadi. Kalla suyagi rentgenogrammasi 6 sm dan katta kefalogematomada qo’llaniladi va suyakdagi sinish, yorilishlarni aniqlash uchun ishlatiladi. Kefalogematoma 1 oydan 2 oylgacha saqlanishi mumkin.
Davolash: vitamin K 1 mg/kg dan bir marta yuboriladi. Agarda kefalogematomaning o’lchamlari katta bo’lib, 6-7 kun ichida qaytmasa unda kefalogematoma bo’shlig‘i ga punksiya qilib olib tashlanadi
Aponevroz osti qon quyulishi - kalla suyagi aponevrozi ostiga qonquyulishi kefalogematomaga o’xshab ketadi. Teri osti venalarini zararlanishidan yoki akusherlik qisqichlarini noto’g’ri qo’llashdan kelib chiqadi. Agarda kattaligi 1 sm bo’lsa, unda 200 ml yoki undan ko’proq qon quyilgan bo’ladi. Bu esa o’tkir anemik sindrom, gipovolemik shok va giperbilirubinemiyaga olib kelishi mumkin. Katta bo’lmagan qon quyulishlarda gemorragik . Qon quyulishlar 2-3 hafta ichida so’rilib ketadi.
Tug’ma shish homilaning akusherlik qisqichi tegib turgan yoki vakuum ekstraktortegib turgan qismida - masalan boshda, dumba sohasida, oyoq qo’llarda, dumbada bo’lishi mumkin. Tegib turgan sohada bosim pastligi sababli shu sohada venoz giperemiya, mayda qon quyulishlar asosan teri osti klechatkasiga va aponevrozi ostiga bo’ladi. Tug’ma shishning chegarasi bo’lmaydi, kalla suyagining turli hil qismlariga tarqaladi, flyuktuasiya kuzatilmaydi va 1-kun dan so’ng mustaqil so’rilib ketadi.
Adiponekroz – akusher yoki neonatalog qo’lini bosgan sohasida yuzaga keladigan teri osti yog‘ klechatkasining aseptik nekrozidir. Yelka, dumba, orqa sohalarida chegaralangan tig’iz kattaligi 1-5 cmli tizimchalardan iborat bo’ladi. Adipoza sohasida giterio’zgarmaganyokisianotiktipda bo’ladi. Mustaqil holda o’zi so’rilib ketadi.