B. M. Mamatkulov, X. E. Rustamova jamoada hamshiralik

 
Ko`p tarmoqli viloyat tibbiyot markazining vazifasi bu
v
iloyat aholisiga 
yuqori malakali ixtisoslashgan konsul`tativ – diagnostika va davolash 
yordamini eng samarali tibbiyot texnologiyalarini statsionar sharoitida qo`llash 
orqali ko`rsatish. Barcha viloyat davolash - profilaktika muassasalariga doimiy 
ravishda mutaxasislarning tashkiliy - metodik yordamini tashkil etish. Viloyat 
sog`liqni saqlash boshqarmasiga tashkiliy-uslubiy bo`lim ham bo`ysunadi, uning 
asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: 
- viloyatdagi davolash-profilaktika muassasalarining ish faoliyatini tahlil 
qilish; 
-viloyat sog`liqni saqlash muassasalariva tashkilotlariga tashkiliy - metodik va 
maslahat yordamini ko`rsatish; 
-
viloyat aholisi salomatligi ko`rsatkichlarini o`rganish; 
-
xodimlarning malakasini oshirishni tashkil qilish; 
-
kompleks ish rejalarini tuzish va hisobotlar qabul qilish; 
Viloyat 
markazlarida, 
viloyat 
kasalxonalaridan 
tashqari 
har 
xil 
mutaxassisliklar bo`yicha (qorin bo`shlig`ining o`tkir kasalliklari, yurakning 
ishemik kasalliklari, kalla suyagi va miya jarohatlari) ixtisoslashgan diagnostik 
markazlar tashkil qilinadi. Bunday ixtisoslashgan muassasalar bemorlarni 
kompleks tarzda samarali tekshirish va davolash imkoniyatini yaratadi. 

---

187 
XII 
bob. 
 
AHOLIGA 
STATSIONAR 
DAVOLASH-
PROFILAKTIKA YORDAMINI TASHKIL ETISH
Sog‘liqni saqlashni hozirgi taraqqiyot bosqichida aholiga statsionar 
xizmatni tez va sifatli tashkil etish katta ahamiyatga ega. Tibbiy 
yordamning ushbu ya’ni statsionar turi kasalliklarining xarakteri, turi, 
bemorning yoshi, kasallikning kechish holatiga qarab (har xil tipdagi 
kasalxonalarda, klinikalarda, ixtisoslashgan tibbiyot markazlarida, 
dispanserlar, tug‘ruqxonalar va boshqalar) turli xil tibbiy muassasalarda 
ko‘rsatiladi.
Hozirgi kunda Respublikamizda 665 ta (2013) kasalxona 
muassasalari bo‘lib, ulardagi o‘rinlar soni 120 784 tani, har 10 000 
aholiga 39,9 tani tashkil etmoqda. Ushbu o‘rinlarda 2013-yilda 3703515 
ta bemor davolanib chiqdi, bemorlarning o‘rinlarda o‘rtacha bo‘lish kuni 
– 7,9 kunni tashkil etadi. 
Tibbiy yordamning statsionar tipi asosan kompleks diagnostik va 
davolash, murakkab tekshirish usullarini, davolashda tibbiyot texnikasini 
jarrohlik usulini, doimo intensiv parvarishlash va muntazam shifokor 
kuzatuvini olib borishni taqozo etuvchi og‘ir kasalliklarda ko‘llaniladi. 
Statsionar davolash-profilaktika yordami tizimida asosiy va etakchi 
o‘rinni ko‘p tarmoqli kasalxona tashkil etadi. 
Kasalxonalarning turi, profili, joylashishi va kimga buysunishiga 
qarab faqlanadi. 
Ma’muriy-territorial joylaShuvi va boshqarilishiga qarab kasal-
xonalar respublika, viloyat, shaxar, tuman shifoxonalariga bo‘linadi. 
Profiliga qarab esa — ko‘p profilli (tarmoqli), bitta profilli, ya’ni 
ixtisoslashgan kasalxonalarga va dispanserlarga (sil, onkologik, 
oftalmologik, kardiologik va boshqalar) bo‘linadi. 
Tashkiliy sifatlariga qarab ular birlashgan (poliklinika bilan), 
mustaqil-birlashmagan kasalxonalarga bo‘linadi. 
Har qanday tipdagi statsionar o‘zining funksional faoliyati bo‘yicha 
asosan 4 ta qismdan iborat bo‘ladi: rahbariyat, statsionar, poliklinika va 
ma’muriy-xo‘jalik bo‘limi. Har bir shifoxonaning guqorida keltirilgan 
qismlari o‘z navbatida bir necha bo‘limlardan iborat bo‘ladi.