Adobe Illustrator

Zamonaviy translyatorlar va ularning turlari, vazifalari.

Translyatorlar ikki xil ko`rinishda bo`ladi: interpretator va komplyator.
Interpretator - dasturning har bir operatorini oraliq kodga tarjima qilib, mashina kodiga aylantiradi va uni bajarishga kirishadi. Kompilyator - dastur matnini tulaligicha mashina kodiga aylantirib, uni bajarishga kirishadi..
Birinchi dasturlash tili - assembler bo`lib, bu til past pog`onadagi til turiga kiradi. Dasturning har bir qatori -bitta mashina buyrug`iga mos tushadi. Assembler tilida katta-katta dasturlarni yozish juda qiyin , shuning uchun keyinchalik yuqori pog`onadagi dasturlar yaratildi. Bularga Beysik, Paskal, Fortran, Si va hokozolar kiradi.

105. 
     Zamonaviy utilitlar, ularning turlari, vazifalari va imkoniyatlari.
     

Utilita-dasturlar bu operatsion tizimni imkoniyatlarini kuchaytiruvchi dasturlar. Masalan: disklar ustidan har xil amallarni bajaruvchi dasturlar, kompyuter ishini tezlashtiruvchi dasturlar, malumotlar xajmini uzgaruvchi dasturlar, viruslarni aniqlovchi dasturlar va xokazo. Masalan, kattik disk (vinchester) bilan turli ishlarni amalga oshirish uchun maxsus dasturlar zarur.
Vinchesterni bўlaklarga bўlish, uning ma‘lum bўlaklarini parol bilan ximoyalash uchun Disk Manager deb ataluvchi dastur ishlatiladi. Diskning xolatini tekshirish uchun esa NDD (Norton disk doctor) dastursi ishlatiladi. Bu dastur yordamida disk segmentlari tekshirilib, undagi xatoliklar topiladi va bartaraf etiladi.
Diskdagi ma‘lumotlarni optimizatsiya қilish, ya‘ni bir tartib bilan joylashtirib chiқishga xizmat қiluvchi SD (Speed Disk) dastursi mavjuddir. Uning yordamida diskdagi ma‘lumotlar tartibga keltiriladi, bu esa diskdagi ma‘lumotlarga murojaat қilishni yengillashtirib, kompyuter ishini tezlatadi.
Yuқorida sanab ўtilgan dasturlarni ishlatish қulay bўlib, dialog darchasida ҳosil bўladigan menyu punktlaridan mosini tanlash va ishlatishdan iboratdir. Utilitlar guruxlarga birlashtirilib, ularning eng kўp ishlatiladiganlari Norton Utilities, PC Tools Deluxe, Mace Utilities lar bўlib xisoblanadi. Utilitlarni қuyidagi tartibda guruxlarga bўlib chiқish mumkin:

106.