6. 1-amaliy mashg’ulot Mavzu: Maple dasturidan matematik masalalarni yechishda foydalanish. Limitlarni hisoblash



Download 0,72 Mb.
bet11/25
Sana18.02.2022
Hajmi0,72 Mb.
#453308
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   25
Bog'liq
6.1-amaliy mashg\'ulot

Grafiklarni yasash.
f(x) funksiyaning grafigini chizish – bu funksiyani tekshirishning oxirgi bosqichi hisoblanadi. Rasmda tekshirilayotgan f(x) funksiyaning grafigi bilan birga max va min nuqtalarining koordinalari ko’rsatilgan punktirli chiziqlar orqali uning barcha asimptotalari beriladi.
Misollar
1. funksiyani umumiy sxema bo’yicha to’liq tekshiring. Eng avval matn rejimiga o’ting va «Funksiyani tekshirish:» so’zini tering. So’ngra buyruqlar satri rejimiga o’ting va quyidagini tering:
> f:=x^4/(1+x)^3:
2. Matn rejimida quyidagini tering “Funksiyani uzluksizligi”. Buyruqlar satri rejimiga o’ting va tering:
> readlib(iscont): readlib(discont): readlib(singular):
> iscont(f, x=-infinity..infinity);
false
Bu funksiya uzluksiz emasligini bildiradi. Matn rejimiga o’ting va «Uzilish nuqtasini topish» so’zini tering. Buyruqlar satri rejimiga o’ting va tering:
> discont(f,x);
{-1}
3. Olingan uzilish nuqtalarini convert buyrug’i orqali bitta to’plamga o’tkazing.
> xr:=convert(%,`+`);
xr:= - 1
4. Matn rejimiga o’ting va: “ Cheksiz uzilish nuqtasi x=- 1 topildi” sqzini tering. Yangi satrdan “Asimptotani topish.” so’zini tering.
Yangi satrga o’ting va “Vertikalnoy asimptotlar tenglamasi: x=- 1” sqzini tering.
Yangi satrdan tering: “ Egri asimptotalar koeffisiyentlari:”. Buyruqlar satri rejimiga o’ting va quyidagini tering:
> k1:=limit(f/x, x=+infinity);
k1 :=1
> b1:=limit(f-k1*x, x=+infinity);
b1 := - 3
> k2:=limit(f/x, x=-infinity);
k2 :=1
> b2:=limit(f-k2*x, x=-infinity);
b2 := - 3
x→∞ da egri asimptotalar koeffisiyentlari bir xil bo’ladi. Shuning uchun matn rejimiga o’ting va “Egri asimptotalar tenglamasi:”. Keyin yangi satrda buyruqlar satriga o’ting va tering:
> y=k1*x+b1;

5. Matn rejimida tering “Ekstremumlarni topish”. Yangi satrda buyruqni tering:
> readlib(extrema): readlib(maximize): readlib(minimize):
> extrema(f,{},x,'s');s;


Funksiya uzilishga ega bo’lsa, u holda uning maksimum va minimumini topish uchun uzilish nuqtasi kirmaydigan intervalni ko’rsatish kerak bo’ladi.
> fmax:=maximize(f, x=-infinity..-2});

> fmin:=minimize(f, x=-1/2..infinity);

6. Matn rejimida tekshirish natijasini quyidagi ko’rinishda tering: “ (- 4, - 256/27) nuqtada maksimum; (0, 0) nuqtada minimum.”
7. y=tg x2 funksiya grafigi va asimptotasini yasang, ekstremum nuqtalari koordinatalarini ko’rsating. Tekshirishning har bir bosqichini bajargandan keyin yuqoridagi topshiriqdagi kabi uni yozib boring.
> restart: y:=arctan(x^2): iscont(y, x=-infinity..infinity);
> k1:=limit(y/x, x=-infinity);
> k2:=limit(y/x, x=+infinity);
> b1:=limit(y-k1*x, x=-infinity);
> b2:=limit(y-k1*x, x=+infinity);
> yh:=b1;
> extrema(y,{},x,'s');s;
> ymax:=maximize(y,{x}); ymin:=minimize(y,{x});
Natijani olgandan keyin tering:
> with(plots): yy:=convert(y,string):
> p1:=plot(y,x=-5..5, linestyle=1, thickness=3, color=BLACK):
> p2:=plot(yh,x=-5..5, linestyle=1,thickness=1):
> t1:=textplot([0.2,1.7,"Asimptota:"], font=[TIMES, BOLD, 10], align=RIGHT):
> t2:=textplot([3.1,1.7,"y=Pi/2"],font=[TIMES, ITALIC, 10], align=RIGHT):
> t3:=textplot([0.1,-0.2,"min:(0,0)"], align=RIGHT):
> t4:=textplot([2,1,yy], font=[TIMES, ITALIC,10], align=RIGHT):
> display([p1,p2,t1,t2,t3,t4]);






Download 0,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish