5-laboratoriya ishi mavzu: Transport vositalarini texnik ko‘rikdan o‘tkazish

5.3. Transport vositalarining ekologik xavfsizligini aniqlash.


Ishning maqsadi. Transport vositalarining ekologik xavfsizligini baholashni o‘rganish.
Topshiriq. 1. Transport vositalarning ekologik xavfsizligini aniqlashda qo‘llaniladigan asbos va uskunalar bilan tanishish.
2. Chiqindi gazlar va qurumning konsentratsiyasini aniqlash.
Ishning bajarish joyi. Toshkent shahar IIBB YHXBga qarashli
Diagnostika markazi
Ishlatiladigan asbob uskunalar: Gazni tahlil qiluvchi va tutunini
o‘lchovchi asbob.
Uslubiy ko‘rsatmalar
Transport vositalarining atrof-muhitga undan foydalanish davrida chiqadigan har xil zaharli chiqindilar: is gazi (SO), uglevodlar (SNx), azot oksidlari (NOx), qattiq zarrachalar, oltingugurt oksidlari (SOx) miqdorini aniqlanadi.
Yuqoridagi chiqindi gazlardan eng zaharlisi karbyuratorli dvigatel uchun is gazi (SO) va dizelli dvigatellar uchun esa «qurum» miqdori hisoblanadi. Ularning miqdorini quyidagicha aniqlanadi.
SO ning miqdorini aniqlashda asosan infraqizil spektroskopiya (IKS) usulidan foydalaniladi. Bu usul 4,7 mkm uzunlikdagi infraqizil nurlanishlarni selektiv yutishga asoslanga bo‘lib o‘lchash asbobining nomi «Gazni taqlil qiluvchi» deb ataladi.
Dizel dvigatellardagi tutunning konsentratsiyasini aniqlashda chiqindi gazlarni filtrdan o‘tkazib, so‘ng uning qoralik darajasini optik usulda o‘lchash yoki chiqindi gazlarning optik tavsiflarini aniqlash usullaridan foydalanadi.

Hisobot tarkibi

1. 
   Chiqindi gazlarning aniqlangan qiymatlari
   
2. 
   Chiqindi gazlarni o‘lchashda foydalanilgan asboblar sxemasi.
   
3. 
   Xulosa.