Wpp presentation

Tadqiqotlarning ko`rsatishicha, orientatsiya (tushunib olish) refleksi paydo bo`lgan paytda xuddi uyqudan uyg’onib bedorlikka o`tishdagidek o`zgarish hosil bo`ladi. I.P.Pavlov tomonidan kashf qilingan nerv jarayonlarining INDUKSIYaSI qonuni diqqatning fiziologik asoslarini tushunib olish uchun muhim ahamiyatga ega. Nerv jarayonlarining INDUKSIYaSI qonuniga asosan bosh miya po`stining bir joyida maydonga kelgan qo`zg’alish jarayonlari bosh miya po`stining boshqa joylarida tormozlanish jarayonlarini yuzaga keltiradi. Va aksincha bosh miya po`stining bir joyida yuzaga kelgan tormozlanish jarayoni bosh miya po`stining boshqa joyida kuchli qo`zg’alishni yuzaga keltiradi.

• Tadqiqotlarning ko`rsatishicha, orientatsiya (tushunib olish) refleksi paydo bo`lgan paytda xuddi uyqudan uyg’onib bedorlikka o`tishdagidek o`zgarish hosil bo`ladi. I.P.Pavlov tomonidan kashf qilingan nerv jarayonlarining INDUKSIYaSI qonuni diqqatning fiziologik asoslarini tushunib olish uchun muhim ahamiyatga ega. Nerv jarayonlarining INDUKSIYaSI qonuniga asosan bosh miya po`stining bir joyida maydonga kelgan qo`zg’alish jarayonlari bosh miya po`stining boshqa joylarida tormozlanish jarayonlarini yuzaga keltiradi. Va aksincha bosh miya po`stining bir joyida yuzaga kelgan tormozlanish jarayoni bosh miya po`stining boshqa joyida kuchli qo`zg’alishni yuzaga keltiradi.

A.A.Uxtomskiy tomonidan ilgari surilgan DOMINANTLIK printsipi ham diqqatning fiziologik asoslarini tushunishda muhim rol o`ynaydi. Bu printsipga asosan, miyada qo`zg’alishning har doim ustun turadigan hukmron uchog’i mavjud, bu hukmron qo`zg’alish uchog’i ayni paytda miyaga ta’sir qilib, unda yuzaga kelayotgan hamma qo`zg’alishlarni qandaydir ravishda o`ziga tortib oladi va buning natijasida boshqa qo`zg’alishlarga nisbatan uning hukmronligi yanada oshib boradi. Bunday qo`zg’alish uchog’ining paydo bo`lish asosi mazkur qo`zg’atuvchining kuchigagina bog’liq bo`lmay, balki nerv tizimining ichki holatiga ham bog’liq bo`ladi. Bu hol psixologik jihatdan biror qo`zg’atuvchilarga diqqatning qaratilishi va ayni chog’da ta’sir qilib turgan boshqa qo`zg’atuvchilardan chalg’ishda ifodalanadi.

• A.A.Uxtomskiy tomonidan ilgari surilgan DOMINANTLIK printsipi ham diqqatning fiziologik asoslarini tushunishda muhim rol o`ynaydi. Bu printsipga asosan, miyada qo`zg’alishning har doim ustun turadigan hukmron uchog’i mavjud, bu hukmron qo`zg’alish uchog’i ayni paytda miyaga ta’sir qilib, unda yuzaga kelayotgan hamma qo`zg’alishlarni qandaydir ravishda o`ziga tortib oladi va buning natijasida boshqa qo`zg’alishlarga nisbatan uning hukmronligi yanada oshib boradi. Bunday qo`zg’alish uchog’ining paydo bo`lish asosi mazkur qo`zg’atuvchining kuchigagina bog’liq bo`lmay, balki nerv tizimining ichki holatiga ham bog’liq bo`ladi. Bu hol psixologik jihatdan biror qo`zg’atuvchilarga diqqatning qaratilishi va ayni chog’da ta’sir qilib turgan boshqa qo`zg’atuvchilardan chalg’ishda ifodalanadi.