yordamida boshqaradilar. Biroq ayrim amallarni
klaviatura yordamida ham bajarish mumkin.
Quyida har bir kompyuter foydalanuvchisi bilishi
lozim bo‘lgan "qaynoq klavish"lar haqida
ma’lumot beramiz.
Ularning aksariyati Ctrl, Alt, Shift, Tab va
«Windows» klavishlari orqali ishlaydi. Dastlabki
to‘rtta klavishni topish oson, «Windows» klavishi
esa klaviaturaning pastki chap burchagida, Ctrl va Alt klavishlari orasida joylashgan.
«Windows» operatsion tizimi
«Windows» — bir marta bosilsa "Pusk" (Start)
menyusi ochiladi, klaviatura strelkalari yordamida
menyu ichida harakatlanish mumkin.
«Windows»+E —"«Windows» provodnik" (Explorer)
ochiladi;
«Windows»+D — ekrandagi barcha oynalar pastga
tushadi yoki barcha pastdagi oynalar ochiladi.
Alt+Tab — Alt va Tab klavishlarini teng bosib
ochiq turgan oynalarga navbat bilan o‘tish
mumkin.
«Windows»+Tab — Alt+Tab bilan bir xil vazifani
bajaradi, lekin chiroyli ko‘rinish hosil qiladi.
Alt+Tab+Shift va «Windows»+Tab+Shift oynalarga
oxiridan boshlab o‘tish mumkin.
Alt — ochiq oynadagi sistema menyusi ochiladi,
menyuda strelkalar yoki Alt+kerakli harf
yordamida ishlash mumkin.
Shift+F10 — sichqonchaning o‘ng tugmasi bilan
bir xil vazifani bajaradi.
Ctrl-Shift-Esc — «Windows»ning "Vazifalar
dispetcheri" ochiladi.
«Microsoft Word»
Ctrl+C — nusxa ko‘chirish;
Ctrl+N — yangi hujjat yaratish;
Ctrl+O — ochish;
Ctrl+S — saqlash;
Ctrl+V — o‘rniga qo‘yish;
Ctrl+W — oynani yopish;
Ctrl+X — qirqib olish;
Ctrl+Y — bekor qilingan harakatni qaytarish;
Ctrl+Z — so‘nggi o‘zgarishni bekor qilish;
Ctrl+Home — hujjat boshiga o‘tish;
Ctrl+End — hujjat oxiriga o‘tish.
Alt — ochiq oynadagi sistema menyusi ochiladi,
menyuda strelkalar yoki Alt+kerakli harf
yordamida ishlash mumkin.
Ctrl+Space — belgilangan joydan formatlashni olib
tashlaydi.
Ctrl+0 — abzatslar orasidagi intervalni
o‘zgartiradi.
Ctrl+1 — satrlar orasiga birlik interval qo‘yish;
Ctrl+2 — satrlar orasiga ikkilik interval qo‘yish;
Ctrl+5 — satrlar orasiga bir yarimlik interval
qo‘yish.
Alt+Shift+D — bugungi sanani kiritish;
Alt+Shift+T — ayni paytdagi vaqtni kiritish.
«Microsoft Excel»
Alt — ochiq oynadagi sistema menyusi ochiladi,
menyuda strelkalar yoki Alt+kerakli harf
yordamida ishlash mumkin.
F2 — yacheyka ichidagi matnni tahrir qilish
imkonini beradi.
Ctrl+probel — ustunni tanlash;
Ctrl+Enter — bir xil ma’lumotli ajratilgan
yacheykalarni to‘ldirish.
Shift+probel — qatorni tanlash.
Ctrl+Home — hujjatning boshiga o‘tish, A1
yacheykasi faollashadi;
Ctrl+Page Up — hujjatning oldingi sahifasiga o‘tish
Ctrl+Page Down — hujjatning keyingi sahifasiga
o‘tish;
Ctrl+1 — yacheykalar formati oynasini ochish;
Ctrl+Shift+4 (Ctrl+$) — verguldan keyin ikkita
belgili pul formatini tanlash;
Ctrl+Shift+5 (Ctrl+%) — protsent formatini
tanlash;
Ctrl+: (Ctrl+ikki nuqta) — ayni paytdagi vaqtni
kiritish;
Ctrl+; (Ctrl+nuqta vergul) — bugungi sanani
kiritish.
«Google Chrome»
F6, Ctrl+L yoki Alt+D — matn yozish mumkin
bo‘lgan eng yaqin maydonga o‘tish.
F11 — to‘liq ekran rejimida sahifani ochish/
yopish.
Alt+Home — uy sahifasini ochish.
Backspace yoki Alt+chapga qaragan strelka —
oldingi sahifaga qaytish;
Shift+Backspace yoki Alt+ o‘ngga qaragan strelka
— keyingi sahifaga o‘tish.
Ctrl+Shift+Delete —"Tarixni tozalash" dialog
oynasini ochish.
Ctrl+Enter — manzillar satriga yozilgan matndan
oldin www. hamda matndan keyin .com yozuvini
kiritish;
Ctrl+Shift+N — "Inkognito" rejimida yangi oyna
ochish.
Ctrl+Tab yoki Ctrl+Page Down — keyingi jildga
o‘tish;
Ctrl+Shift+Tab yoki Ctrl+Page Up — oldingi jildga
o‘tish;
Ctrl+Shift+T — oxirgi marta yopilgan jildni qayta
ochish.
Ctrl+Shift+J — sahifaning chiqish kodini ko‘rish
imkoniyati.
Shift+Alt+T — brauzer uskunalariga o‘tish;
strelkalar yordamida kerakli uskunaga o‘tish,
Enter yordamida uskunani tanlash mumkin.
Shift+Esc — «Chrome»ning "Vazifalar
dispetcheri"ni ochish.
Ctrl++ (plyus) — sahifa masshtabini (ko‘rinishini)
kattalashtirish;
Ctrl+— (minus) — sahifa masshtabini
kichiklashtirish;
Ctrl+0 — sahifaning standart masshtabini
qaytarish;
Ctrl+1—Ctrl+8 — mos keluvchi raqamdagi jildga
o‘tish.
Ctrl+9 — so‘nggi jildga o‘tish;
Ctrl+D — sahifani ilova jild sifatida saqlash;
Ctrl+F yoki Ctrl+G — matn qidirish oynasini
ochish;
ziyo-music.com saytidan olindi
Ctrl+H — tarix sahifasini ochish;
Ctrl+J — yuklamalar sahifasini ochish;
Ctrl+K yoki Ctrl+E — kursorni manzil satriga
qo‘yish;
Ctrl+N — yangi oyna ochish;
Ctrl+O — faylni ochish oynasini chaqirish;
Ctrl+P — sahifani chop etish;
Ctrl+R yoki F5 — sahifani yangilash;
Ctrl+S — sahifani saqlash;
Ctrl+T — yangi jild ochish.
Ctrl+U — sahifani chiqish kodi bilan birga ochish.
Ctrl+W yoki Ctrl+F4 — sakrab chiquvchi oynani
yoki jildni yopish.
«Mozilla Firefox»
F5 — sahifani yangilash;
Probel — sahifa pastiga tushish;
Shift+probel — sahifa yuqorisiga chiqish;
ziyo-music.com saytidan olindi
Alt-Home — uy sahifasini ochish;
Ctrl+Shift+T — oxirgi marta yopilgan jildni qayta
ochish.
Ctrl++ (plyus) — sahifa masshtabini
kattalashtirish;
Ctrl± (minus) — sahifa masshtabini
kichiklashtirish;
Ctrl+D — sahifani ilova jild sifatida saqlash;
Ctrl+F — matn qidirish oynasini ochish;
Ctrl+K — qidiruv paneliga o‘tish;
Ctrl+L — manzil satriga o‘tish;
Ctrl+T — yangi jild ochish;
Ctrl-W — jildni yopish.
«Gmail»
A — barchaga javob yozish;
C — yangi xat yozish;
F — xatni qayta jo‘natish;
K — avvalgi xatlar zanjirini ochish;
J — keyingi xatlar zanjirini ochish;
M — xatlar zanjirini berkitish, keyingi xatlar kelgan
xatlar papkasiga tushmaydi;
N — xatlar zanjiridagi keyingi xatni ochish;
P — xatlar zanjiridagi avvalgi xatni ochish;
R — xatga javob yozish;
X — xatlar zanjirini tanlash;
G+C — kontaktlar ro‘yxatini ochish;
G+I — kelgan xatlar papkasini ochish;
G+S — belgilangan xatlar ro‘yxatiga o‘tish;
Y+O — xatlar zanjirini saqlash va keyingi xatni
ochish;
#+O (yoki ]) — xatlar zanjirini o‘chirish va keyingi
xatni ochish;
Ctrl+S — xatni qoralama sifatida saqlash.
