Vrach nazorati fani bo’yicha o’zlashtiradigan

Jami      20 * х/100
 
х 
100 
 

---

 
93 
III BOB.
 
TASHQI NAFAS FAOLIYATINI TEKSHIRISH USULLARI 
 
Tashqi  nafas  funktsiyasini  yopiq  va  ochiq  tipdagi  apparatlari  yordamida. 
Yopiq turida gazlar almashinuvini tekshirish uchun spirograflardan, shuningdek, 
Kroga,  Knippinga  apparatlari  qo’llaniladi.  Yopiq  tipdagi  apparatlarda 
tekshiriluvchi apparatdan havo yutadi va huddi shu joyga nafas chiqaradi va shu 
joyda apparat yopiq tizimini xosil qiladi.  
Nafas  chiqariluv  yo’lida  is  gazi  yutib  oluvchi  bo’ladi.  Harakatlanuvchi 
qog’oz lentasiga nafas yozuvini chiziqlari registratsiya qilinadi, bu spirogramma 
deyiladi.  Shunga  ko’ra  nafas  chastotasi  va  chuqurligi,  daqiqalik  hajmi, 
o’pkaning tiriklik sig’imi va fraksiyasi vaqt birligida kislorodni yutilishi, asosiy 
almashnuv  va  nafas  ko’rsatkichlari  aniqlanadi.  Tekshiriluv  ham  atmosfera 
havosi bilan, ham kislorod bilan nafas olib o’tkazilishi mumkin. Muhim sharoit 
bo’lib  tekshiriluvchini  ushbu  tekshiruv  bilan  oldindan  tanishtirish  hisoblanadi 
(spirografda nafas mashqlari, Duglas qopchasi). Natijalar nafasni tabiiy xarakteri 
tizimni  ulaganda  ham  o’zgarmasa  aniq  bo’lib  hisoblanadi.  Tizimdagi  nafas 
davomiyligi  5-6  daq.  dan  ortmasligi  tavsiya  etiladi,  chunki  uzoq  tekshiruv 
vaqtida nafas xarakteri o’zgaradi.