Vorlage Uni hh plakat A0

Kadmiy bilan kontaminatsiyalangan tuproqlarni tozalash. A

Agrokimyo va agrotuproqshunoslik yo’nalishi talabasi

Abdusalomova M

O’zbekiston Milliy Universiteti, Biologiya fakulteti, Tuproqshunoslik kafedrasi

KIRISH

XULOSA

NATIJA

METOD

Aholi sonining ortib borishi, iqtisodiy rivojlanish va iqlim o'zgarishi bilan suv tanqisligi va xavfsiz suvga kirish butun dunyo uchun dolzarb muammolarga aylanmoqda.Kadmiy bilan ifloslanish tarmoqlari quyidagilar:

• Kadmiy (Cd) va uning birikmalari suv ekosistemalarida o'rnashgan, erigan, adsorbsiyalangan yoki bio-to'plangan shakllarda taqsimlanadi
• Cd zaharli og'ir metall bo'lib, uning surunkali ta'sirlanishi oziq zanjiriga kirganda tirik organizmlarda antagonistik o'zgarishlarga olib keladi.
• Yaponiyada qishloq xo'jaligi yerlarini oqava suv bilan sug'orishga olib kelgan Itai-Itai kasalligi uchraganidan so'ng olimlar e'tiborini qozongan.
• Cd tabiiy va antropogen manbalar orqali atrof-muhitga kiradi. Uning tuproqdagi bioavailability tuproqning fizikokimyoviy xususiyatlariga bog'liq.
• Tuproqda Cd harakatchanligi yuqori bo'lganligi tufayli o'simliklarga, insonlarga hamda tuproq mikroblariga zaharlilik tug'diradi.
• O'simliklarda yuqori Cd konsentrasiyalari o'simliklarning fiziologik va metabolik jarayonlariga toksik ta'sir ko'rsatadi.
• Odamlarda, Cd qabul qilish uch yo'nalishlar orqali sodir bo'ladi, qaysi oziq-ovqat qabul qilish, ish faoliyatida va chekish natijasida. Ammo, oziq-ovqat qabul qilish orqali Cd ta'sir asosiy yo'l hisoblanadi.

 

(1) : Qaisar Mahmood, Mahnoor Asif, Shahida Shaheen, Malik Tahir, Hayat Shafaqat Ali. Chapter 6 - Cadmium Contamination in Water and Soil. Cadmium Toxicity and Tolerance in Plants

From Physiology to Remediation 2019, Pages 141-161;