Ворислик ҳУҚУҚи амалий қўлланма Baktria press

ВОРИСЛИК ҲУҚУҚИ
90
Баъзи бир меросхўрларнинг улушлари ҳал этилмаганда, 
гувоҳномада ҳал этилмаган улуш миқдори кўрсатилади.
Мерос таркиби бир нечта мол-мулклардан иборат бўлган ҳолларда, 
меросга бўлган ҳуқуқ тўғрисида гувоҳнома бериш вақтида Фуқаролик 
кодексининг 1150-моддасига асосан меросхўрларнинг талабига ва 
уларнинг келишувига кўра ўзларига тегишли улушларига мувофиқ 
нотариус улар ўртасида мерос мулкини тақсимлаш шартномасини 
расмийлаштириши мумкин. Келишувга эришилмаган тақдирда эса 
мерос мулкини бўлиш суд тартибида амалга оширилади.
Эр-хотиннинг ёзма аризасига мувофиқ улардан бирига ёки ҳар 
иккисига никоҳ давомида орттирилган умумий мол-мулкдаги улушга 
бўлган мулк ҳуқуқи тўғрисида гувоҳнома нотариус томонидан 
берилади.
Уй-жойга (уй-жойнинг бир қисмига), квартирага, дала ҳовлига, 
боғ ҳовлига, гаражга, шунингдек бошқа бинолар, иншоотлар ва 
иморатларга бўлган мулк ҳуқуқи тўғрисида гувоҳнома шу мол-мулклар 
жойлашган ердаги нотариус томонидан берилади.
Эр-хотиннинг умумий мол-мулкидаги улушга бўлган мулк ҳуқуқи 
тўғрисида гувоҳнома эр-хотиннинг мавжуд умумий мулки ҳисобланган 
мулкигагина берилади.
Нотариус эр-хотиннинг умумий мол-мулкидаги улушга бўлган мулк 
ҳуқуқи тўғрисида гувоҳномани бериш пайтида никоҳ тузилганлигини 
тасдиқловчи ҳужжатни талаб қилади.
Улушига гувоҳнома берилаётган мулкнинг таркибига кўчмас мулк, 
автомототранспорт воситалари ва махсус ҳисобда турадиган (рўйхатга 

---

91
олиниши керак бўлган) бошқа мулк кирган тақдирда, нотариус ушбу 
мулк эр-хотиннинг умумий мулки эканлигини текширади.
Кўчмас мулкка ва (ёки) автомототранспорт воситаларига мулк 
ҳуқуқи тўғрисидаги гувоҳномани бериш пайтида «Ергеодезкадастр» 
давлат қўмитаси ҳудудий бўлинмасининг маълумотномаси ва (ёки) 
транспорт воситасининг қайд этиш гувоҳномаси талаб қилинади.
Нотариус эр-хотиннинг умумий мол-мулкидаги улушга бўлган 
мулк ҳуқуқи тўғрисидаги гувоҳнома берганлиги ҳақида мулк ҳуқуқини 
тасдиқловчи ҳужжатга ёзиб қўяди.
Эр-хотиндан бири вафот этган тақдирда эр-хотиннинг умумий мол-
мулкидаги улушга бўлган мулк ҳуқуқи тўғрисидаги гувоҳнома марҳум 
эр(хотин)дан кейин хотин (эр)нинг ёзма аризасига кўра мерос очилган 
жойдаги нотариус томонидан берилиб, меросни қабул қилиб олган 
меросхўрлар бу хусусда хабардор қилинади.
Хабарномада эр-хотиннинг улушига мулк ҳуқуқи тўғрисида 
гувоҳнома берилиши сўралаётган умумий мулк кўрсатилади, мазкур 
шахснинг мулк талаб қилиши бошқа меросхўр томонидан рад 
этилган тақдирда ушбу масала бўйича судга мурожаат қилиш ҳуқуқи 
тушунтирилади.
Хабарнома почта орқали юборилади. Меросхўрлар нотариал 
идорага келганларида эса нотариус уларни ўз ҳиссасини талаб 
қилаётган эр ёки хотиннинг ёзма аризаси билан таништиради. Бошқа 
меросхўрлар ўз ҳиссасини талаб қилаётган эр ёки хотиннинг аризасига 
рози бўлсалар, бу ҳақда шу аризага имзо қўядилар.
Эр-хотиннинг умумий мол-мулкидаги улушга бўлган мулк ҳуқуқи 
тўғрисидаги гувоҳнома марҳум эр (хотин)дан кейин хотин (эр)га никоҳ 
давомида орттирилган умумий мол-мулкнинг ярмиси учун берилиши 
мумкин.

---