Voltamperometriya

Ishchi (indikator) elektrodlar

Вольтамперные кривые выделения водорода (катодная область) и кислорода

(анодная область) на ртутном капающем (1), вращающемся платиновом (2 ) и графитовом (3 ) электродах в 1 M растворе серной кислоты

катодная область

анодная область

резервуар Hg

капля Hg

стеклян-

ный капилляр

(1)

(2 )

Pt

(3 )

«графит»

http://www.nanoscienceworks.org/nanopedia/557px-eight_allotropes_of_carbon.png

Nanotube surface

Contains the “basal”

Plane of layered carbon

And the broken edges

The two surfaces

Have different e.t.

Rate constants

59 1/s

S. Tsujimura, T. Nakagawa, K. Kano, and T. Ikeda Electrochemistry 2004 72 437-439

170 1/s

59 1/s

170 1/s

Вращающийся дисковый электрод Aylanuvchi diskli elektrod

 Схема дискового электрода:

1 - диск; 2 - изолирующая оболочка; 3 - раствор; 4 - токоподводящая ось.

ВДЭ - особый тип электрода, применяемого в электрохимических методах исследования и анализа, а также в гидродинамике.

500—800 об/мин

Polyarografiya asoslari

• Tekshirilayotgan eritmaga tushirilgan elektrodlarga kuchlanish berilib, uni sekin-asta oshirib borilsa, avval eritma orqali tok deyarli o’tmaydi. Tekshirilayotgan elektrolitning ajralishiga yetarli darajada kuchlanishi oshirilganda, tok kuchi keskin oshadi. Kuchlanishning ana shu qiymatini ajralish potentsiali deb nomlanadi. Elementning ioni elektrod potentsialining ma`lum bir qiymatida qaytariladi.

Polyarografiya asoslari

• Elektrolitik yacheykaga berilgan kuchlanish katod va anodda qutblanish vujudga keltiradi, shuningdek, eritmadan tok o’tishiga sarflanadi.

E=Ea-EK+iR

• Bu erda: Ea, Ek — anod va katodning potentsiallari.
• Agar eritmada indeferent elektrolit ishtirok etsa, R ning qiymati juda kichik bo’ladi va iR ni xisobga olmasa xam buladi. Anodning yuzasi juda kattaligini xisobga olinsa, uning qutblanishi o’ta kichik bulib, bunda E=EK. SHunday qilib, tashqi kuchlanishning o’zgarishi amalda katod poten- tsialining o’zgarishiga olib keladi. Ek ning asta-sekin uzga- rishiga qarab volt-amper egri chizig’i (polyarografik egri chiziq, polyarografik to’lqin) olish mumkin. Abstsissa o’qiga Ek kuchlanishining qiymatlari joylashtiriladi, ordinata o’qiga tok kuchi qiymatlari joylashtiriladi

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

Pb2+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

K+

-1.0 V vs SCE

Pb2+ + 2e- Pb

K+

K+

K+

K+

K+

K+

Layers of K+ build up around the electrode stop the migration of Pb2+ via coulombic attraction

Concentration gradient created between the surrounding of the electrode and the bulk solution

Pb2+ migrate to the electrode via diffusion

Ilikovich tenglamasi

Polyarografiya asoslari

• Yarim to‘lqin potensiali (E1/2) depolyarizatorning sifatiy kattaligidir. Har bir modda uchun yarim to‘lqin potensiali tegishli qiymatga ega, u fon elektrolitining tabiati, konsentratsiyasi, elektrodlar va erituvchining tabiati singari omillarga bog‘liq. Har qanday polyarogramma Ilkovich-Geyrovskiy tenglamasi yordamida ifodalanadi:
• Ko‘rinishicha, yarim to‘lqin potensiali (E1/2) berilgan polyarografik to‘lqin uchun xususiy kattalikdir. Bu potensial moddaning konsentratsiyasiga bog‘liq bo‘lmasdan, yarim reaksiyaning normal potensialiga bog‘liq. Shuning uchun ham uni berilgan depolyarizatorni boshqa moddalardan farqlash (sifat tahlili) uchun ishlatish mumkin.

Amperometriya usulining qo'llanilish sohalari

• Mineral xom ashyo va ularni qayta ishlashda
• Tabiiy suvlar va sanoat eritmalarida
• dori darmonlar tekshiruvida
• bazi organik moddalar tekshiruvida
• polimerlar sanoatida

Takrorlash uchun savollar

• Voltamperometriya qanday usul?
• Polyarografiyani voltamperometriyadan farqi nima?
• Polyarografiya asoschisi kim?
• Diffuzion tok orqali nima aniqlanadi?
• Yarim to'lqin patensiali orqali nima aniqlanadi?
• Konsentratiyani Idiff tokga bog'liqlik tenglamasi kimniki?
• Fon elektrolit nima?
• Elektrodlar turlari?

E'tiboringiz uchun raxmat!