sarfini kamaytirishga yordam bera olamiz, shu tariqa energiyaga bo'lgan talab kamayadi, chunki bu
manbalarga bo'lgan talabni kamaytirish butun dunyoda bizni azoblaydigan haqiqatdir
Bizning vazifamiz energiyani tejashni o'rganish va sanoat qayta tiklanadigan manbalarga garov
tikishiga imkon berishdir. Faqat shu tarzda biz ifloslangan yoqilg'i va gazlarni atrof muhitga ko'proq zarar etkazishining oldini olishimiz mumkin.
MAVZU:QUYOSH
NURLANISH
KONSENTRATORLARI
Har qanday quyosh konsentratorlarining asosiy vazifasi quyoshdan kelayotgan radiatsiyani to’plash va uni bir nuqtaga jamlashdir. Konsentratorlarning samaradorligi bulutli davrlarda sezilarli darajada kamayadi, chunki faqat to’g’ridan-to’g’ri quyosh nurlari yo’naltiriladi. Aynan shuning uchun bunday tizimlar izolyatsiyasi yuqori bo’lgan hududlarda eng yuqori samaradorlikka erishiladi: cho’llarda, ekvator mintaqasida. Quyosh radiatsiyasidan foydalanish samaradorligini oshirish uchun konsentratorlar quyosh yo’nalishi bo’yicha eng aniq yo’nalishni ta’minlaydigan maxsus trekerlar, kuzatuv tizimlari bilan jihozlangan.
Quyosh konsentratorlarining narxi yuqori va kuzatuv tizimlari davriy texnik xizmat ko’rsatishni talab qilganligi sababli, ulardan foydalanish asosan sanoat energiya ishlab chiqarish tizimlari bilan cheklangan. Quyosh konsentratorlarining parabolik silindirsimon, parabolik nometall yoki geliosentrik minoralar kabi ko’rinishlari mavjud. Parabolik quvurli quyosh konsentratorlari uzunligi 50 metrgacha bo’ladi. Ular cho’zilgan oyna parabolasiga o’xshaydi. Bunday konsentrator konkav oynalar majmuasidan iborat bo’lib, ularning har biri quyoshning parallel nurlarini to’playdi va ularni ma’lum bir nuqtaga qaratadi.
80-yillarda Kaliforniya cho’lida umumiy quvvati 354MVt bo’lgan parabolik silindrsimon konsentratorlarda 9 ta elektr stansiyasi qurilgan. Parobolik elektr stansiyalarida quyosh energiyasi ishlab chiqishni rivojlantirish Marokash, Meksika, Jazoir va boshqa rivojlanayotgan mamlakatlarda jahon banki mablag’lari hisobidan amalga oshirilmoqda. Natijada, mutaxassislar bugungi kunda parabolik elektr stansiyalari rentabellik va samaradorlik nuqtai nazaridan minora va disk tipidagi quyosh elektr stansiyalaridan pastroq degan xulosaga kelishdi. Quyidagi rasm parabolik nometall bo’lib, ular yordamida quyosh nurlari idishning markazida joylashgan qabul qilgichga qaratilgan.
Parabolik tovoq tipidagi quyosh stansiyasining samaradorligi bo’yicha jahon rekordi issiqlik energiyasini elektr energiyasiga aylantirishda Rancho Mirageda Stirling dvigateli bilan birlashtirilgan idishtovoq tipidagi o’rnatishda erishilgan samaradorlik 29% ni tashkil etadi. Istiqbollar juda katta, ammo rivojlanishga katta maydonlar va sanoat miqyosidagi minora stansiyalarni qurish uchun katta xarajatlar kerakligi to’sqinlik qilmoqda. Masalan, 100 MVt quvvatga ega minora stansiyasini joylashtirish uchun 200 gektar maydon kerak bo’lsa, 1000MVt elektr energiyasi ishlab chiqarishga qodir atom elektr stansiyasi uchun bor-yo’g’i 50 gektar maydon kerak bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |