|
Kompyuter viruslaridan himoyalanish.
Keyingi vaqtda kompyuter viruslari global tarmoq orqali tarqalishi keng tus olmoqda. Ayniqsa, Internet, elektron e’lon doskalari (BBS- BulletenBoardSystem) va elektron pochtaorqaliko’p tarqalmoqda.
Kompyuter viruslari bilan kurashda kompyuter tizimini virus yuqishidan saqlash, ya’ni, uning profilaktikasi muhim tadbir hisoblanadi. Virus yuqishidan saqlash deganda, kompyuter tizimiga virus kirishiga to’sqinlik qilish, u yuqqan holda uning ko’payishiga yo’l qo’ymaslik, virusni topishni osonlashtirish va zararlangan ob’ektlarni qayta tiklash tushuniladi.
Quyida biz kompyuter tizimiga virus kirishining oldini olishva tarqalishehtimolini kamaytirishda lozim bo’lgan tavsiyalar beramiz:
Tashqaridan keladigan axborot tashuvchilardagi fayllarva kompyuter tarmoqlaridagi ma’lumotlarni yaxshilab tekshirish lozim. Tekshirishni bu ma’lumotlarnikompyuterga o’rnatishdan oldin ham, keyin ham bajarish lozim. Chunki, instalyastion disketadagi fayllar o’z ishchi versiyasidan farq qilishi mumkin.
Dasturiy ta’minotni ishonchli firmalardan sotib olingan kompakt disklardagi distributiv nusxalaridan foydalanish lozim.
Ixchamlashtirilgan (arxivlangan) fayllarga alohida ahamiyat berish lozim. Yoyib yuborgandan so’ng ular ichidagi ma’lumotlarni virus bormi-yo’qmi tekshirib ko’rish kerak.
Olingan har bir dasturni uning yo’riqnomasi (tavsifi) bilan tekshirib ko’rish lozim.Kompyuterda bajaradigan ishi noaniq bo’lgan dasturlarni saqlamaslik kerak.
Har bir disketada yozuvdan himoyalash rejimini o’rnatish va faqat lozim bo’lgandagina uni olib tashlash kerak. Bundahimoyaapparatdarajasidabo’lib, unidasturyordamidabekorqilishmumkinemas. Shuninguchunbundayhimoyao’rnatilgandisketaningyuklashsektoriniham,ungayozilganfayllarnihamviruszararlantiraolmaydi.
Kompyuterdaishlovberilishilozimbo’lganfayllarningmuntazamravishdarezervnusxalariniyozibborishtavsiyaetiladi. Bunday nusxalarni strimmer, kompakt disk yoki flesh xotiralarda yaratish mumkin.
Qattiq diskdagi xotirani bir nechta mantiqiy disklarga bo’lib qo’yish maqsadga muvofiq. Masalan, birinchisi- tizimli disk vazifasini o’tasa,ikkinchisi- foydalaniladigan dasturiy ta’minot uchun, uchinchi-si- o’zgarib turuvchi va yig’iladigan ma’lumotlar saqlanishi uchun ajratilishi mumkin.
Virus xavfi paydo bo’lganda,kompyuterdan foydalanuvchi xodimlar-ga, bajarishlari lozim bo’lgan vazifalarni o’rgatish zarur.
Detektor antivirus dasturlari.
Detektor dasturlari ko’pchilikka ma’lum bo’lgan va ko’p tarqalgan antivirus dasturlari bo’lib, ular viruslarning avvaldan ma’lum bo’lgan turlarini skanerlash yo’li bilan izlab topadi. Shuning uchun ular skaner dasturlari deb ham yuritiladi.
Detektor dasturlari viruslarning yangi turlarini topa olmasligi mumkin. Shuning uchun bu dasturlarni muntazam ravishda yangilab turish tavsiya qilinadi.
So’nggi vaqtda detektor dasturlar foydalanuvchi yangi viruslar haqida o’zi qo’shimcha qilishi mumkin bo’lgan maxsus ma’lumot bazalari bilan birgalikda yaratilmoqda. Buning uchun antivirus dasturiga ma’lumot bazasini yangilovchi qo’shimcha fayllarni olish kifoyadir.
Internet tizimiga ulangan kompyuterlarda bunday antivirus dasturlariga yangi viruslar haqida ma’lumotni avtomatik ravishda kiritishim koniyatlari mavjud.
Rezident (monitor) antivirus dasturlari.
Bular antivirus dasturlarining butun bir sinfi bo’lib, tezkor xotiradan joy oladi vadoimiy ravishda boshqa dasturlarning noo’rin harakatlarini kuzatib turadi. Bunday antivirus dasturlarining maqsadi kompyuterga virus tushishiga yo’l qo’ymaslik bo’lib, ular yordamida virus tarqalishini boshlang’ich qadamda to’xtatish mumkin. Kompyuterdavirus borligiga shubha uyg’onganda rezident antivirus dasturlari bajarayotgan ishlarni to’xtatib qo’yib, davom etish uchun foydalanuvchidan maxsus buyruqni kutadi.
Revizor antivirus dasturlari.
Revizor antivirus dasturlari, avvalo, mantiqiy disklarning, nazorat qilinishi lozim bo’lgan fayllar, jildlarning tuzilmasi, tezkor xotira hajmi, kompyuterga ulangan disklarning soni kabi ma’lumotlarni o’zining maxsus fayllariga yozib qo’yadi. Virus tushganligini tekshirish uchun revizor antivirus dasturi maxsus fayldagi holatni joriy holat bilan solishtiradi. Virusning mavjudligi ularning farqi bilan aniqlanadi.Bu antivirus dasturlarning afzalligi shundaki, ular avvaldan ma’lum bo’lmagan kompyuter viruslarini ham aniqlashi mumkin.
XULOSA
Shuni ta'kidlash kerakki, eng qulay detektorlar bir emas, koplab keng tarqalgan viruslarni "ushlaydi". Dastur-fayllar zararlangan dasturlarni tiklashni ta'minlaydi. Ish jarayonida faga virus tanasini "tishlaydi" va virus o'zgartirib yuborgan buyruqlar ketma-ketligini tiklaydi. Biz tilga olayotgan kompyuter viruslari fagasi hozirda yaratilib bo'lingan. Hozir turli fagalarni yig'ish bilan odamlar band bo'lishmoqda. Bu, bizningcha, noto'g'ri. Asosiy e'tiborni zararlanishning oldini olishga qaratish lozim. Virus – bu dasturchi tomonidan tuzilgan, kompyuter ish faoliyatini tekis ishlashiga halaqit beradigan, oqibatda kompyuterni yoqilishini ham taqiqlab qo'yadigan dasturdir. Bu dasturlar asosan internet tarmog'i orqali foydalanuvchi kompyuteriga tushadi. Viruslar kompyuterlarda o'zini har xil tutadi. Ba'zi birlari kompyuteringizni kerakmas fayllar bilan to'latsa, yana ba'zilari operativ xotirani ko'p qismini ishlatib, kompyuteringizni qotirib qo'yadi, viruslarning bir qismi esa, kerakli fayllaringizni yoki tizim fayllarini o'chirib sizga zarar yetkazadi. Shulardan saqlanish uchun viruslarning turini bilib olish lozim, ya'ni qaysi virus nima ish qiladi va bundan saqlanish o'z o'zidan kelib chiqadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
