«ветеринария» ихтисослиги бўйича олий ўҚув юртлари учун қЎлланма ички юқумсиз касалликлар фанидан

Малахов аппарати ёрдамида дори ичириш.
Кам миқдордаги эритма, қайнатма, эмульсия, дамлама каби суюқ дорилар резина бутилка, резина груша, Эсмарх кружкаси, Малахов аппарати ёки шприц дозаторлар ёрдамида ичирилади. Бунинг учун ҳайвонлар яхшилаб фиксация қилинади ва ҳайвоннинг боши яғрини билан бир хил баландликда кўтарилади. Ҳайвоннинг бошини жуда баланд кўтариш мумкин эмас, чунки ютиниш қийинлашади. Дори тўлдирилган идишнинг тумшуғи лунж орқали тиқилиб, дорилар тилнинг асосига ютиниш актларини эътиборга олган ҳолда тукилади. Агар ҳайвонда безовталаниш ёки ютал кузатилса, дори ичириш тўхтатилади ва ҳайвоннинг боши пастга қилинади.
Агар суюқ дорининг ҳажми катта бўлса резина зондлардан фойдаланилади. Бунда Черкасов зонди, стандарт зонд, бурун-қизилўнгач зонди, хўжалик шланглари, майда ҳайвонлар учун зонд ва тиббиёт зондларидан фойдаланилади. Баъзан майда ҳайвонларга зонд юборишнинг имконияти бўлмаса спринцовка, шприц ва қошиқчалардан фойдаланилади.
Болюс, капсула, порошок (талқон), таблетка ёки бўтқа ҳолидаги дорилар махсус асбоблар, қисқичлар, қошиқчалар, кўракчалар ёрдамида тилнинг асосига қўйилиб, устидан бироз сув ичирилади.
Парентерал инъекциялар. Ҳайвонларнинг касалликларини даволаш ва олдини олиш учун дорилар парентерал усуллар: тери остига, мускул орасига, вена қон томирига, артерия қон томирига, суяк орасига, кекирдакка, ўпкага, қорин бўшлиғига, юракка юборилиши мумкин. Дориларни бундай усуллар ёрдамида организмга юбориш пайтида асептика ва антисептика қоидаларига риоя қилиш лозим. Бунинг учун тери жунлардан ва бошқа ифлосликлардан тозаланиб, зарарсизлантирувчи моддалар билан ишланади. Асбоб ва ускуналар тозаланган ва қайнатиш ёки бошқа усуллар билан зарарсизлантирлган бўлиши, юборилаётган эритмалар стерилланган ва тана ҳароратига тенг ҳароратда бўлиши керак. Терининг жароҳатланган ва олдинги инъекциялар оқибатида қотиб қолган жойларига инъекция қилиш мумкин эмас.
Тери остига тўқималарни ачитмайдиган ва куйдирмайдиган дори эритмалари юборилади. Дориларни тери остига юбориш учун инъекция жойи от ва қорамолларда бўйиннинг ўрта юзасида, кўрак суягининг орқа юзасига, майда молларда бўйин юзаси, соннинг ички юзаси, кўкрак девори, чўчқаларда энса, тизза бурмалари, соннинг ички юзаси ва паррандаларда туш соҳасидан тайёрланади.
Дориларни тери остига юбориш учун шприцга дори эритмаси тортиб олинади ва юқорига қаратилиб ундаги ҳаво чиқариб юборилади. Шприц ўнг қўлга олиниб бош бармоқ, ўрта ва исмсиз бармоқ билан шприц цилиндри, кўрсатгич бармоқ билан игна, кичик бармоқ билан поршен фиксация қилинади. Чап қўлнинг бош бармоғи, кўрсатгич ва ўрта бармоғи ёрдамида тери кўтарилиб, игна ҳосил бўлган чуқурга 45^о бурчак остида, юқоридан пастга қаратилиб суқилади ва кўрсатгич бармоқ билан поршен босилади.