Вазиятга ҳуқуқий баҳо беринг. 2-масала

1-масала

Туркманистон Республикаси фуқароси К.Авезов Хоразм вилояти Хонқа тумани ИИБ бошлиғи А.Очилбековга Ўзбекистон Республикаси фуқаролигини қабул қилишни сўраб мурожаат қилади. Фуқаро ўз мурожаатида Ўзбекистон Республикасида туғилганлигини, унинг ота-онаси ва яқин қариндошлари Ўзбекистон Республикаси фуқароси бўлиб, шу ерда яшашлигини асос қилиб келтирган.

Шунингдек, “Ўзбекистон Республикасининг фуқаролиги тўғрисида”ги қонунининг 17-моддаси иккинчи қисми 2-банди иккинчи хатбошига мувофиқ, фуқароликка қабул қилиш шартлари ушбу шахсга тааллуқли эмаслигини қайд этди. Хоразм вилояти Хонқа тумани ИИБ бошлиғи А.Очилбеков бошлиғи эса ушбу мурожаатни рад этди.
Вазиятга ҳуқуқий баҳо беринг.

2-масала

Қирғизистон Республикаси фуқароси бўлган А.Самедовни Ўзбекистон Республикаси фуқароси бўлган, холаси С.Авазова фарзандликка олмоқчи бўлди. А.Самедов 17 ёшда бўлганлиги боис, унинг Қирғизистон фуқаролигидан чиқиши ва Ўзбекистон Республикаси фуқаролигини олиш масаласи алоҳида ҳал этилиши лозим эди. Бир ой ичида А.Самедов Қирғизистон фуқаролигидан чиқди. Бироқ, Ўзбекистон Республикасининг фуқаролик тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ, фуқароликни қабул қилиш учун беш йил давомида муқим яшаш талаб этилар эди.

Аммо, фарзандликка олиш орқали фуқароликка эга бўлиш тартиби бироз ўзгача тартибда белгиланганлиги боис, С.Авазова А.Самедовнинг фуқароликка эга бўлиш тартибини у фарзандликка олинаётган даврдан бошлаб, ҳисоблашни ва бу борадаги васийлик ва ҳомийлик органларига мурожаат қилинган даврдан бошлаб А.Самедовни Ўзбекистон Республикаси фуқароси ҳисобланишини таъкидлади.
Вазиятга ҳуқуқий баҳо беринг.


Назарий саволлар

1. 
   Инсон ва фуқароларнинг ҳуқуқ ва бурчлари деганда нимани тушунасиз? Инсон ҳуқуқлари ҳақида халқаро ҳужжатларни кўрсатинг.
   
2. 
   Ҳуқуқ ва эркинликларнинг конституциявий чекланиши асослари ва тартибини ёритиб беринг.
   
3. 
   Ўзбекистон Республикаси фуқаролиги деганда нимани тушунасиз? Ўзбекистон Республикаси фуқаролигининг ҳуқуқий асосларини ёритиб беринг.
   
4. 
   Фуқароликка эга бўлиш ва йўқотиш асосларини кўрсатиб беринг. Бу асослар амалиётда қайдай ўз ифодасини топган?
   
5. 
   Ўзбекистон фуқароларини чет элларда ҳуқуқий ҳимоя қилиш тартиби қандай? Хорижий давлатларда ушбу масала бўйича қандай асослар мавжуд?