Вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги

Фойдаланилган адабиётлар: 
1.Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2012 йил 26-сентябрдаги “Олий таълим 
муассасалари педагог кадрларини кайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тизимини янада 
такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 278-сон қарори 
2.Ўзбекистон Республикасининг “Таълим тўғрисида”ги Қонуни. Ўзбекистон Республикаси Олий 
Мажлисининг Ахборотномаси, 1997 йил. 9-сон. 
 
 
ФАН-ТАЪЛИМ РИВОЖЛАНИШИ ИЛМИЙ-ТЕХНИК ИННОВАЦИОН 
РИВОЖЛАНИШИНИНГ АСОСИ СИФАТИДА 
 
Ш.К.Юлдашов 
ТошДАУ 
КИРИШ 
Xозирги дунёда фан ва технологиялар ривожи кўп жиxатдан ижтимоий-иқтисодий ривожланиш 
истиқболлари, мудофаа қобилияти, атроф-муҳит xолати, мамлакат аxолисининг маънавий ва сиёсий 
маданияти, шахс ва жамиятнинг хавфли табиий ва антропоген омиллар таъсиридан 
ҳимояланганлигини белгилаб бермоқда. Хусусан, илмий билимларни кўпайтириш инсон фаолиятини, 
унинг маънавий ва жисмоний саломатлигини таъминлашнинг зарур шартига айланиб, фан-техника 
ютуқларини амалиётга татбиқ этиш мамлакат тараққиётининг муҳим манбаси бўлиб бормоқда. 
XXI аср бўсағасида фан-техника соҳасининг ривожланиш даражаси бой ва камбағал мамлакатлар 
орасидаги чегарани белгилаб бериши, динамик иқтисодий ўсиш учун асос яратиб бериши, миллий 
хавфсизликни таъминлаш ва мамлакат рақобатбардошлигининг муҳим омили, шунингдек, глобал 
иқтисодиётга тенг xуқуқли аъзо бўлиб киришнинг шарти ҳисобланиши яққол кўзга ташланиб қолди.
Янгиликлар яратиш ва уларни жорий қилиб бориш рақобатли курашда муваффақият гарови бўлиб, 
ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш ҳамда чиқарилаётган товар ва хизматлар сифатини 
оширишнинг муҳим воситаси ҳисобланади. Шу сабабли, ривожланган мамлакатларда ишлаб 
чиқаришни ташкил қилиш, малакали кадрлар, технологиялар ва асбоб-ускуналарга жорий этилувчи 
111

---

янги билимларга ЯММ ўсишининг салмоқли қисми тўғри келади. Ривожланган мамлакатларда 
замонавий фан-техника инқилобининг иккита муҳим босқичи якунланди. Дастлабки босқичда (ХХ 
асрнинг 40-50-йиллари) ФТИ асосан янги қуролланиш тизимларини яратиш, ҳарбий-техник 
устунликни таъминлашга қаратилган эди. Иккинчи босқичда (60-80-йиллар) бу мақсадга яна 
қўшимча янги вазифа – иқтисодий ўсишнинг барқарор суръатини таъминлаш, асосий тармоқлар 
рақобатбардошлигини ошириш вазифаси қўшилди. 
Замонавий босқич шу билан тавсифланадики, постиндустриал жамият мамлакатлари глобаллашув 
муаммолари билан боғлиқ янги вазифаларни фаоллик билан xал этиб, фан-техника сиёсати 
устуворликлари кишилар турмуш даражасини ошириш, тиббиёт ва ахборотлаштиришни 
ривожлантириш атроф-муҳитни муxофаза қилиш муаммоларини xал этишга қаратилмоқда.
Энг ривожланган мамлакатлар - АҚШ, Буюк Британия ва Япония - ривожланишнинг янги 
босқичини - билимларга асосланган иқтисодиётни эълон қилдилар. Бу мамлакатларнинг xукуматлари 
ўтган асрнинг 80-йиларидан бошлаб ўз саъй-ҳаракатларини иқтисодиётда инновацион жараёнларни 
тезлаштириш ва миллий инновацион тизимларни яратишга йўналтирдилар. 
Амалий тадқиқот ва лойиҳалар соҳасида бутун жаxон миқёсида қўлланувчи интеграцияланган 
технологияларни яратишга йўналганлик тобора кўзга ташланиб бормоқда. Бунга яққол мисол қилиб 
ахборот ва телекоммуникация технологиялари, жумладан, Интернет глобал тармоғини кўрсатиш 
мумкин бўлиб, улар иқтисодиёт, фан, таълим, маданият, дам олишни ташкил этишда кенг 
қўлланмоқда ва амалда дунёдаги барча мамлакатларни қамраб олмоқда. Мутахассислар баҳолашича, 
2012 йилда Интернет тармоғидан фойдаланувчилар сони 2,405 млрд. кишидан ортган, бу эса дунё 
аxолисининг 34,30 % ини ташкил этади
[13]
.