Vazirligi toshkent farmatsevtika

^{------------------------ : I}nisbiy <sup>= -----------------------

t</sup>ctandart modda ^I ctandart modda

Xozirgi vaqtda gaz suyuqlik xromatografiyasi (GSX) usuli bilan murakkab dori vositalarini tashkil etuvchi komponentlarga ajratib, ularni sifatini hamda miqdorini tahlil qilishda, eng qulay usullardan biri hisoblanadi. GSX tahlil sharoitlarini (kolonka haroratini, qo‘zg‘atuvchi faza oqimi tezligini, qo‘zg‘almas suyuq fazaning fizik-kimyoviy xususiyatlari) o‘zgartirib bir guruxga mansub, fizik-kimyoviy xususiyatlari bir-biriga yaqin dorivor moddalarni bir vaqtda bir-biridan ajratib tahlil qilish mumkin. Dori vositalarining sifatini nazorat qilishda, farmakokinetikasini, metobolizmini o‘rganishda bu usul juda qo‘l keladi. Tahlil natijasida hosil bo‘lgan xromatogramma asosida dori vositalarini sifatini va miqdor jihatdan sharhlash mumkin.

Tahlil sharoitlari o‘zgarmagan holda har qanday modda uchun ushlanish vaqti va masofasi sifat ko‘rsatkichi bo‘lib xizmat qiladi.

Xromatogrammadagi cho‘qqining balandligi yoki yuzasi uning miqdoriga to‘g‘ri proporsionaldir. Modda miqdori oshishi bilan xromatogramma cho‘qqisining balandligi va yuzasi ham oshadi. Xromatografik cho‘qqilarini yuzasini turli usullarda aniqlanadi:

1. 
   Planimetrik usulda
   
2. 
   Cho‘qqini konturi bo‘yicha qirqib olib tortish.
   
3. 
   Cho‘qqini balandligi va uning yarmidagi kengligiga ko‘paytmasi bo‘yicha.
   
4. 
   Cho‘qqining turli balandligidagi kengliklarini o‘rtacha qiymatini uning balandligi ko‘paytmasi bo‘yicha.
   
5. 
   Cho‘qqini turli geometrik shakllarga bo‘lib, uning yuzasini hisoblash bo‘yicha.
   
6. 
   Cho‘qqining ikki yon tomonlariga to‘g‘ri chiziq o‘tkazib, asosi bilan birlashtirib, hosil bo‘lgan uchburchakning yuzasini hisoblash bo‘yicha.
   
7. 
   Elektron integratorlardan foydalanish.